Нуржанов Фурқатбек Райимбергановичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Шахс юзи тасвирига кўра идентификациялашнинг математик ва дастурий таъминоти», 05.01.04–Ҳисоблаш машиналари, мажмуалари ва компьютер тармоқларининг математик ва дастурий таъминоти (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.3.PhD/T445.
Илмий раҳбар: Зайнидинов Хакимжон Насиридинович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университети, DSc.27.06.2017.Т.07.01.
Расмий оппонентлар: Мўминов Баходир Болтаевич, техника фанлари доктори, доцент; Рахимов Бахтиёр Саидович, техника фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: «Unicon.uz» фан-техника ва маркетинг тадқиқотлари маркази.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: юз тасвири асосида шахсни идентификациялашнинг математик моделлари, алгоритмлари ва дастурий таъминотини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
шахснинг юз тасвири сифатини аниқлашда тасвирда нотекис тақсимланган ёруғликларини нормаллаштириш асосида дастлабки ишлов бериш алгоритмлари ишлаб чиқилган;
пикселлар хусусиятларини инобатга олган ҳолда тасвирдан шахснинг юз тасвири жойлашган соҳани топиш алгоритми ва махсус кутубхонаси ишлаб чиқилган;
статик тасвирларда шахснинг юз тасвири белгилар масофаларни тақрибий аниқлаш орқали информатив белгилар мажмуасини ҳисоблаш алгоритмлари ишлаб чиқилган;
шахс юз тасвирини характерловчи мавсумий ўзгарувчи информатив белгилар асосида шахсни таниб олиш алгоритмлари яратилган.
IV. Тадқиқoт натижаларининг жорий қилиниши.
Юз тасвири асосида шахсни таниб олиш ва идентификациялаш самарадорлигини оширишнинг математик модель ва алгоритмлари ҳамда дастурий таъминоти бўйича олинган илмий натижалар асосида:
юз тасвиридаги белгилар масофаларни тақрибий ҳисоблаш ва статик тасвирда мавсумий ўзгарувчи белгилар асосида шахсни таниб олишнинг «Faсe Identefication» дастурий таъминоти Ўзбекистон Республикаси Қуролли кучлар академиясининг курсантларни бинога кириш ва чиқишини назоратлаш постига жорий қилинган (Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг 2019 йил 8 ноябрдаги 33-8/7941-сон маълумотномаси). Илмий тадқиқот натижасида курсантлар ва ходимларни бинога кириш ва чиқишини назоратлаш орқали шахсни таниб олиш ва идентификациялаш тизими 85-90% га аниқлик билан шахсни идентификациялаш имкониятини яратган;
шахс юзидаги белгилари бўйича маълумотлар базасидан қидирилаётган шахсни пикселлар интенсивлиги бўйича таниб олиш ва идентификациялаш асосида ишлаб чиқилган «Faсe Recognation» дастурий таъминоти «UZTEX SHOVOT» масъулияти чекланган жамият қўшма корхонасига жорий қилинган (Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг 2019 йил 8 ноябрдаги 33-8/7941-сон маълумотномаси). Илмий тадқиқот натижасида корхонанинг ёпиқ ва очиқ ҳудудларида ходимларни идентификациялаш орқали назоратлаш ва 75% га аниқлик билан шахсни таниб олиш самарадорлиги оширилган ҳамда шахсни идентификациялашга сарфланадиган вақтни 2 бараварга қисқартириш имконини берган;
шахс юз тасвирига дастлабки ишлов бериш ва тасвирдан юз соҳасини ажратиб олиш асосида ишлаб чиқилган «Faсe Recognation» ва «Faсe identification» дастурий таъминоти Фарғона вилояти ҳокимлиги ҳузуридаги «Ахборот технологияларини ривожлантириш маркази» ДУКга жорий қилинган (Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг 2019 йил 8 ноябрдаги 33-8/7941-сон маълумотномаси). Илмий тадқиқот натижасида кузатув камерадан олинган шахс юз тасвирини маълумотлар базасида мавжуд шахсларнинг юз тасвирлари билан солиштириш натижасида шахсни таниб олиш ва идентификациялаш тезлигини 2,5 бараварга оширишга эришилган хамда шахсни идентификациялаш тизимига сарфланадиган вақтни 25% га қисқартириш имконини берган.