Ибрагимов Шавкат Нарзикуловичнинг
фан доктори (DSс) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Экспериментал ўсмаларни даволашда янги маҳаллий ўсмага қарши препаратлари-колхаминол ва колхаметинларнинг радиосезувчанлик таъсири», 14.00.14–Онкология; 14.00.19–Клиник радиология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.4.DSc/Tib200.
Илмий маслаҳатчи: Тилляшайхов Мирзагалеб Нигматович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази, DSc.04/30.12.2018.Tib.77.01.
Расмий оппонентлар: Ходжибеков Марат Худайкулович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Джураев Миржалол Дехқонович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Кадирова Дилбар Абдуллаевна, биология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Қозоғистон онкология ва радиология илмий-текшириш институти (Алмати, Қозоғистон Республикаси).
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: турли ўсма штаммали ҳайвонларда янги маҳаллий ўсмага қарши колхаминол ва колхаметин препаратларининг радиосенсибилизаторлик таъсирини ўрганишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
саркома 180, Эрлих солид ўсмаси, Уокер карциносаркомаси ва саркома 45 штаммали ҳайвонларда колхаминол ва колхаметиннинг радиосезувчанлик фаоллиги исботланган;
колхаминол ва колхаметиннинг нурланиш билан биргаликда қўллаганда синергик самара берадиган, иммун статусга ижобий таъсир кўрсатадиган мақбул режимлари ишлаб чиқилган;
Уокер карциносаркомали каламушларда колхаминол ва колхаметин интратуморал юборилганда нурланиш таъсирини ошириши исботланган;
колхаминол ва колхаметин препаратларини камайтирилган дозадаги нурланиш (3Гр) билан қўллаганда нурнинг салбий таъсирлари камайиб, уларнинг қўшма таъсири нурланишнинг 4,5Гр ва 6Гр дозадаги таъсиридан юқори бўлиши исботланган;
колхаминол ва колхаметинни нурланиш билан биргаликда қўллаганда радиосезувчанлик даражаси нурнинг 5-фторурацил билан ўша дозаларда қўллашдан кўра анча юқори бўлиши аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Хавфли ўсмалар нур терапиясини такомиллаштиришга қаратилган илмий тадқиқот натижалари асосида:
радиосезгирликни оширувчи воситаларни қўллаш орқали хавфли ўсмаларни даволаш самарасини ошириш бўйича «Онкологик патологияларни даволашда нур таъсирини кучайтириш усули» мавзусидаги услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 11 ноябрдаги 8н-р/479-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома ўсма касалликларининг нур давоси имкониятларини оширган;
ўсма ичига нурга сезувчанликни кучайтирувчи препаратларни юбориш орқали нур терапияси самарасини ошириш бўйича «Хавфли ўсмаларни даволашда ўсма ичи радиосезувчанлигини ошириш усули» мавзусидаги услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 11 ноябрдаги 8н-р/480-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома ўсмаларнинг нур терапияси самарасини ноанъанавий тарзда ошириш имконини яратган;
экспериментда хавфли ўсмаларни нур терапиясида радиосезгирликни ошириш ҳисобига даволаш самарасини яхшилашга қаратилган илмий иш натижалари Тошкент тиббиёт академиясининг олий ўқув юртлараро илмий тадқиқот лабораториясининг биологик тадқиқотлар бўлими ҳамда Тошкент фармацевтика институтининг координацион бирикмалар ва биологик фаол моддаларни фармако-токсикологик таҳлили илмий тадқиқот лабораторияси амалиётига жорий қилинган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 13 ноябрдаги 8н-я/269-сон маълумотномаси). Тадқиқотнинг таклиф этилган натижалари асосида хавфли ўсмаларни нур давоси самараси ўртача 33% га ошган, радиацион терапиянинг гемопоэзга ва иммунитетга салбий таъсирлари камайган ҳамда нурланишнинг камайтирилган дозаларида ҳам юқори натижаларга эришиш имконини кўрсатган.