Чориев Беруний Акбаровичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Суд тиббиётида қўллаш мақсадида одам ва ҳайвон оқсилларини преципитацияловчи иммун зардобларни олиш имкониятлари», 14.00.24–Суд тиббиёти (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.2.PhD/Tib976.
Илмий раҳбар: Бахриев Ибрагим Исомадинович, тиббиёт фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тиббиёт академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси, DSc.04/30.12.2019.Tib.30.03.
Расмий оппонентлар: Хван Олег Иннокентьевич, тиббиёт фанлари доктори; Абдуллаев Бахтиёр Саидович, тиббиёт фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент педиатрия тиббиёт институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: суд тиббиётида қўллаш учун одам ва ҳайвон оқсилларини преципитацияловчи иммун зардобларни олиш усулини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
оқсилнинг тур мансублигини аниқлаш учун преципитацияловчи специфик иммун зардобларни олишда иммунизациянинг технологик имкониятлари кенгайишини таъминловчи антиген ва иммуностимулятор сифатида формалинни ҳайвонларга юборишга қаратилган оптимал миқдор танлашга асосланган;
одам ёки ҳайвон қони зардоби билан формалин аралашмасидан тайёрланган антиген ёрдамида қуёнларни эмлаш орқали юқори титрли специфик преципитацияловчи иммун зардобларни олиш тартиби  баҳоланган;
радиал иммунодиффузия усули билан олинган преципитацияловчи специфик иммун зардобларни қўллаш, турли тўқимачилик матоларидаги ва кичик ҳажмдаги қон доғларининг тур мансублигини баҳолаш ва текширув объектининг тежамкорлигини таъминлашга асосланган;
зардоблар титри, спецификлигини сақлаш муддатининг турғунлиги, эмлаш учун қўлланилган антигеннинг турига боғлиқлиги, одам ва қуш (товуқ) оқсилини преципитацияловчи зардоблар ўн икки ойда, шохли ҳайвон ва от оқсилини преципитацияловчи зардоблар тўққиз ойда суд-тиббий экспертиза ўтказиш учун яроқлилиги исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Суд тиббиётида қўллаш мақсадида одам ва ҳайвон оқсилларини преципитацияловчи иммун зардобларни олиш имкониятлари бўйича олинган натижалар асосида:
«Суд тиббиёти амалиётида қўллаш учун преципитацияловчи иммун зардобларни олиш усули» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 1 ноябрдаги 8н-д/251-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома оқсил турини баҳолаш учун преципитацияловчи специфик иммун зардоблар олинишининг технологик имкониятларини кенгайтириш, шунингдек, олинган преципитацияловчи зардобларни суд-тиббиёти амалиётида қўллаш имконини берган;
«Преципитацияловчи зардоблардан фойдаланиб қоннинг тур мансублигини аниқлаш усули» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 1 ноябрдаги 8н-д/251-сон маълумотномаси). Мазкур тавсиянома оқсил турини баҳолаш учун олинган преципитацияловчи специфик иммун зардоблар олинишининг технологик имкониятларини кенгайтириш, қон доғларининг тур мансублигини баҳолаш ва суд-тиббий экспертизанинг самарали хулосасини олиш имконини берган;
суд-тиббиётида қўллаш мақсадида одам ва ҳайвон оқсилларини преципитацияловчи иммун зардобларни олиш имкониятлари бўйича тавсиялар соғлиқни сақлаш амалиётига, хусусан, суд-тиббий экспертизаси илмий-амалий марказининг Тошкент, Самарқанд ва Бухоро вилоятлари филиалларининг амалиётига татбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2020 йил 8 январдаги 8н-з/4-сон маълумотномаси). Олинган тадқиқот натижаларининг амалиётга жорий қилиниши иммун зардобларни олишда иммунизациянинг самарали усулини ишлаб чиқиш ва ҳайвонларда юқори иммун жавобни таъминлаш, иммунизация муддатлари, меҳнат ва моддий харажатларни сезиларли равишда қисқартириш, иммун зардобнинг юқори титрлилиги ҳамда суд-тиббиёти амалиётида самарали қўллаш тизимини яратиш ва самарадорлигини ошириш имконини берганлиги билан изоҳланган.