Гадоев Сўҳроб Жумакуловичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Тижорат банкларида ликвидлилик рискини бошқаришни такомиллаштириш», 08.00.07–Молия, пул муомаласи ва кредит (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.1.PhD/Iqt476.
Илмий раҳбар: Бобакулов Тулкин Ибодуллаевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Банк-молия академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети, DSc.03/10.12.2019.I.16.01.
Расмий оппонентлар: Каримов Норбой Ганиевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Саттаров Одил Бердимурадович, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат бошқаруви академияси.
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистонда тижорат банклари фаолиятидаги ликвидлилик рискини бошқариш амалиётини такомиллаштиришга қаратилган илмий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
тижорат банкларидаги муддати ўтган кредитларнинг мўътадил даражаси, уларнинг йўл қўйиш мумкин бўлган чегаравий даражаси ва кредитлардан кўриладиган зарарларни қоплашга мўлжалланган захира ажратмалари бўйича меъёрий талабларга эришишни таъминлаш, тижорат банкларининг жорий ликвидлилиги бўйича меъёрий талабни бажариш ва активлар рентабеллигининг мўътадил даражасига эришган ҳолда активлар ва жалб қилинган маблағларнинг муддатлари ва суммалари ўртасидаги мутаносибликни таъминлашнинг мақсадга мувофиқлиги асослаб берилган;
тижорат банкларининг талаб қилиб олинадиган депозитлари барқарор қолдиғини юқори ликвидли қимматли қоғозларга йўналтирган ҳолда брутто депозитлар ҳажмида талаб қилиб олинадиган депозитларнинг салмоғини пасайтириш орқали банкларнинг ликвидлилик даражасини оширишнинг зарурлиги асосланган;
тижорат банклари трансакцион депозитларнинг брутто депозитлар ҳажмидаги салмоғини камайтириш ва соф фоизли маржа кўрсаткичининг меъёрий даражасини таъминлаш орқали уларнинг жорий ликвидлилиги ва молиявий барқарорлигини оширишнинг зарурлиги асослаб берилган;
тижорат банклари кассаларига нақд пул тушишини рағбатлантириш, банкнинг миллий валютадаги «Ностро» вакиллик ҳисобрақами қолдиғининг барқарорлигини таъминлаш ва трансакцион депозитларнинг брутто депозитлар ҳажмидаги салмоғини пасайтириш орқали лаҳзали ликвидлилик коэффициентининг 0,20 дан паст бўлмаган даражасини таъминлашнинг мақсадга мувофиқлиги асослаб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Тадқиқот жараёнида ишлаб чиқилган илмий таклиф ва амалий тавсиялар асосида:
тижорат банклари фаолиятидаги баланслашмаган ликвидлилик муаммосини ҳал этиш учун муддати ўтган кредитларнинг мўътадил даражаси, ушбу кредитларнинг йўл қўйиш мумкин бўлган чегаравий даражаси ва кредитлардан кўриладиган зарарларни қоплашга мўлжалланган захира ажратмалари бўйича меъёрий талабларга эришишни таъминлаш, тижорат банкларининг жорий ликвидлилиги бўйича меъёрий талабни бажариш ва активлар рентабеллигининг мўътадил даражасига эришган ҳолда активлар ва жалб қилинган маблағларнинг  муддатлари ва суммалари ўртасидаги мутаносибликни таъминлаш таклифи «Қишлоққурилишбанк» АТ банки амалиётига жорий этилган («Қишлоққурилишбанк» АТ банкининг 2019 йил 2 октябрдаги 04/27-45-8929-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида 2017 йилда «Қишлоққурилишбанк» АТ банкининг пул шаклидаги юқори ликвидли активлари миқдори 2016 йилга нисбатан 55,0 фоизга ошган;
тижорат банкларининг талаб қилиб олинадиган депозитлари барқарор қолдиғини юқори ликвидли қимматли қоғозларга йўналтирган ҳолда брутто депозитлар ҳажмида талаб қилиб олинадиган депозитларнинг салмоғини пасайтириш орқали банкларнинг ликвидлилик даражасини ошириш таклифи «Қишлоққурилишбанк» АТ банки амалиётига жорий этилган («Қишлоққурилишбанк» АТ банкининг 2019 йил 2 октябрдаги 04/27-45-8929-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида «Қишлоққурилишбанк» АТ банкида 2017 йилда 2016 йилга нисбатан устав капиталининг регулятив капитал ҳажмидаги салмоғи 8,4 фоизли пунктга ошган ҳолда даромад келтирмайдиган пул шаклидаги активларнинг брутто активлар ҳажмидаги салмоғи 0,1 фоизли пунктга камайган;
тижорат банклари трансакцион депозитларнинг брутто депозитлар ҳажмидаги салмоғини камайтириш ва соф фоизли маржа кўрсаткичининг меъёрий даражасини таъминлаш йўли билан уларнинг жорий ликвидлилиги ва молиявий барқарорлигини ошириш таклифи «Туронбанк» АТ банки амалиётига жорий этилган («Туронбанк» АТ банкининг 2019 йил 30 октябрдаги 16/02-286-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида 2018 йилда 2017 йилга нисбатан соф фоизли маржа кўрсаткичи 1,5 фоизли пунктга ошган, трансакцион депозитларнинг брутто депозитлар ҳажмидаги салмоғи 2,8 фоизли пунктга камайган;
тижорат банклари кассаларига нақд пул тушишини рағбатлантириш, банкнинг миллий валютадаги «Ностро» вакиллик ҳисобрақами қолдиғининг барқарорлигини таъминлаш ва трансакцион депозитларнинг брутто депозитлар ҳажмидаги салмоғини пасайтириш йўли билан лаҳзали ликвидлилик коэффициентининг 0,20 дан паст бўлмаган даражасини таъминлаш таклифи «Туронбанк» АТ банки амалиётига жорий этилган («Туронбанк» АТ банкининг 2019 йил 30 октябрдаги 16/02-286-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида «Туронбанк» АТ банкида 2018 йилда лаҳзали ликвидлилик коэффициентининг 0,20 дан паст бўлмаган даражаси таъминланган.