Хўжаев Отабек Кадамбаевичнинг

фалсафа доктори  (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Қарор қабул қилишга кўмаклашиш тизимлари учун интеллектуал таҳлил дастурий воситасини ишлаб чиқиш», 05.01.04–Ҳисоблаш машиналари, мажмуалари ва компьютер тармоқларининг математик ва дастурий таъминоти (техника фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.4.PhD/T53.

Илмий раҳбар: Нишанов Ахрам Хасанович, техника фанлари доктори.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент ахборот технологиялари университети.

ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Тошкент ахборот технологиялари университети, DSc.27.06.2017.Т.07.01.

Расмий оппонентлар: Муминов Баходир Болтаевич, техника фанлари доктори; Хаитов Файзулла Норбўтаевич, техника фанлари номзоди, доцент.

Етакчи ташкилот: Тошкент давлат техника университети.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади: ахборот ва қарор қабул қилишга кўмаклашиш тизими маълумотлар базалари учун интеллектуал таҳлилнинг самарали алгоритмларини ишлаб чиқиш ва сервисга йўналтирилган архитектурага асосланган дастурий восита моделларини лойиҳалашдан иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

маълумотларни интеллектуал таҳлил қилишда ахборот ва қарор қабул қилишга кўмаклашиш тизимлари маълумотлар базалари учун вақтли қаторларни башоратлаш масаласини ечишнинг нейрон тўрлари асосида такомиллаштирилган алгоритм ишлаб чиқилган;

ахборот ва қарор қабул қилишга кўмаклашиш тизимлари маълумотлар базалари учун ўхшаш объектларни саралашнинг баҳоларни ҳисоблашга асосланган алгоритми ишлаб чиқилган;

ахборот ва қарор қабул қилишга кўмаклашиш тизимлари билан интеллектуал таҳлил қилувчи дастурий воситанинг маълумотлар алмашиш тузилмаси ишлаб чиқилган;

маълумотларнинг интеллектуал таҳлили масалаларини ечишга мўлжалланган самарали алгоритмларига асосланган дастурий  воситанинг функционал IDEF0 ва инфологик IDEF1х моделлари ишлаб чиқилган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.

Ахборот тизимлари маълумотлари ёрдамида қарор қабул қилишга кўмаклашувчи модулларни ишлаб чиқишга имкон берувчи интеллектуал таҳлил дастурий воситаси бўйича олинган илмий натижалар асосида:

беморлар оқимини башоратлаш, симптомлар орасидаги яширин боғлиқликларни аниқлаш ва ўхшаш ташхисларни саралаш каби қарор қабул қилишга кўмаклашиш модулларига эга ахборот тизими Республика ихтисослаштирилган кардиология маркази Хоразм филиалига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 13 майдаги 8н-4/157-сон ва Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг 2018 йил 16 ноябрдаги 33-8/8597-сон маълумотномалари). Илмий тадқиқот натижаси аҳолига тиббий хизматларни кўрсатиш учун дастлабки ташхисларни тақдим этиш жараёнини оптималлаштириш имконини берган;

тиббиёт ахборот тизими маълумотлари асосида қарор қабул қилишга кўмаклашиш модулларини ишлаб чиқиш алгоритмлари Хоразм вилояти Ихтисослашган урология марказига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2019 йил 13 майдаги 8н-4/157-сон ва Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг 2018 йил 16 ноябрдаги 33-8/8597-сон маълумотномалари). Илмий тадқиқот натижаси тиббий хизматлар кўрсатиш жараёнини оптималлаштириш ҳамда беморларни касаллик ташхисларининг аниқлик даражасини 1,15 мартага ошириш имконини берган;

тиббиёт ахборот тизимларига беморлар келишини башоратлаш, ўхшаш ташхисларни саралаш, симптомлар орасидаги яширин боғлиқликларни аниқлаш каби модулларига эга интеллектуал таҳлил дастурий воситаси «Mustafo Software» МЧЖга жорий этилган (Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлигининг 2018 йил 16 ноябрдаги 33-8/8597-сон маълумотномаси). Мазкур дастурий воситадан фойдаланиш ахборот тизимларини ишлаб чиқишда иш жараёни самарадорлигини 1,25 маротаба ошириш имконини берган.