ЯКУБОВ Сабир Халмурадовичнинг

докторлик диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

    I.Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: «Муҳандислик конструкциялари ва қурилмаларини лойиҳалаштиришнинг автоматлаштирилган тизимида конструкторлик ва технологик ечимларини синтез ва таҳлил қилиш усуллари ва алгоритмлари», 05.01.08 – технологик жараёнлар ва ишлаб чиқаришларни автоматлаштириш ва бошқариш (техника фанлари).

Талабгорнинг илмий ва илмий педагогик фаолият олиб боришга лаёқати бўйича тест синовидан ўтгани ҳақида маълумот: /техника фанлари номзоди/.

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: 30.09.2014/В2014.5.Т310.

Илмий маслаҳатчининг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: -

Диссертация бажарилган муассаса номи: Қарши давлат университети

ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат техника университети, Энергетика ва автоматика институти, 16.07.2013.Т.02.01.

Расмий оппонентлар: Т.Ф.Бекмуратов, техника фанлари доктори, профессор, Ўзбекистон Республикаси ФА академиги; Т. Юлдашев, техника фанлари доктори, етакчи илмий ходим; У.С.Назаров, техника фанлари доктори.

Етакчи ташкилот: Тошкент ахборот технологиялар университети.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

    II. Тадқиқотнинг мақсади: унификациялашган ахборот алмашинуви тамойиллари асосида конструкторлик ва технологик лойиҳалаш босқичларини жамловчи муҳандислик конструкцияларининг автоматлаштирилган лойиҳалаш тизимини амалга ошириш учун илмий-методологик асослари, математик моделлар, алгоритмлар, усуллар ва амалий ёндашувларни ишлаб чиқиш.

    III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

оптимал муҳандислик конструкцияларини лойиҳалаш жараёнини автоматлаштиришда оптималлаштириш масалаларини ечиш учун математик моделлар ва ҳисоблаш алгоритмлари ишлаб чиқилган;

муҳандислик конструкциялари элементларининг оптималлаштириш масалалари синфларини ечиш учун автоматлаштирилган лойиҳалаш тизимларини қуриш тамойиллари шакллантирилган ва назарий мулоҳазалар ишлаб чиқилган;

локал ҳамда глобал экстремум каби тасодифий қидирувнинг самарали алгоритмлари синфи ишлаб чиқилган;

конструкциялар синфларини оптимал лойиҳалашнинг амалий дастурлари муаммоли-йўналтирилган пакетларини қуриш тамойиллари ва методологияси ишлаб чиқилган;

муҳандислик конструкциялари ва иншоотларини ҳисоблаш ва оптималлаштиришнинг қатор муҳим масалалари ечилган;

ясси пластиналар динамикаси масалаларини ечишда нейронли тармоқ синтез қилинган.

    IV. Диссертациянинг амалиётга жорий этилган илмий натижалари ва уларнинг самараси:

муҳандислик конструкциялари ва қурилмаларини лойиҳалаштиришнинг автоматлаштирилган тизимида конструкторлик-технологик ечимларни таҳлил қилиш, синтезлаш ва оптималлаштиришнинг имитацияли моделлаштиришга асосланган оптималлаштиришнинг алгоритмик тизимлари Ўзбекистон Республикаси давлат архитектура ва қурилиш қўмитаси корхоналарида, жумладан,  «Таъмир-лойиҳа» масъулияти чекланган жамиятида  (2014 йил 4 октябрдаги  1-2014-сонли далолатнома) ишлаб чиқаришга жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси давлат архитектура ва қурилиш қўмитасининг 2015 йил 15 апрелдаги №1813/18-003-сонли маълумотномаси). Тадқиқотдан олинган натижалар математик моделлар ва ҳисоблаш алгоритмлари асосида дастурий маҳсулотлардан фойдаланиш туфайли иш унумдорлиги ортиши муҳандислик объектларни лойиҳалаш ва ишга тушириш муддатларини қисқартириш, шунингдек, конструкция вазнини оптималлаштириш натижасида мустаҳкамлик захираси бир хил конструкциялар вазни бўйича 20 марта фарқ қилиши, яъни қалинлиги ўзгармас конструкциялар ўрнига қалинлиги ўзгарувчан қобиқли конструкцияларни қўллашда вазннинг 14 (цилиндрсимон қобиқлар учун) ва  27 фоизга (конуссимон қобиқлар учун) камайиши билан материаллар ва меҳнат ресурсларининг тежалишига эришиш натижасида иқтисодий самара 100 млн. 55,4 минг сўмни ташкил этган.