Тўхтамуродов Азизбек Азимжон ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифти (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Педагогика йўналиши талабаларининг рақамли технологияларга оид эргономик компетентлигини такомиллаштириш”, 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (информатика). Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: № В2024.2.PhD/Ped7924
Илмий раҳбар: Педагогика фанлари доктори, профессор Абдуллаев Сафибулло Хабибуллаевич.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи: Наманган давлат университети, PhD.03/04.06.2020.Ped.76.02.
Расмий оппонентлар: Жиззах давлат педагогика университети профессори, педагогика фанлари номзоди, Ахмедов Фурқат Қўлдашович ҳамда Наманган давлат университети доценти, педагогика фанлари доктори (DSc) Исманова Одина Тулкинбоевна.
Етакчи ташкилот: Қўқон давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади олий таълим муассасасида педагогика йўналиши талабаларининг рақамли технологийаларга оид ергономик компетентлигини такомиллаштириш методик тизимини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
талабаларнинг рақамли технологийаларга оид ергономик компетентлигини такомиллаштириш жараёнларига таъсир етувчи ахборий-когнитив, шахсий-қадрийатга йўналтирилган, ҳиссий-емоционал, фаолийатли-ижодий компонентлар ва хавфсизлик, қулайлик, ишончлилик, психофизиологик мослашиш, дидактик дизайн, хронометрик мувофиқлик тамойиллари електрон таълимга методик устуворлик бериш асосида аниқлаштирилган;
талабаларда рақамли технологийаларга оид ергономик компетентликни шаклланганлик даражаси хавфсиз ва қулай таълим муҳитини йаратиш кўникмасининг касбий фаолийатда намоён бўлиши ергономик, компетентли, фаолийатли, креатив ёндашувлар ва ўзаро боғлиқлик, танқидий фикрлаш, хабардорлик, узвийлик ва узлюксизлик тамойилларига устиворлик бериш асосида електрон таълимда вужудга келиши мумкин бўлган хавфларни ҳисобга олиш орқали аниқланган;
талабаларда рақамли технологийаларга оид ергономик компетентликни такомиллаштиришга хизмат қиладиган технологийа(педагогик фаолийатда ергономик, когнитив рефлексийа, ергономик ёндашув, интероризацийа, синергийа, деантологийа, хавфсиз ва қулай таълим муҳитини йаратиш, коррексийа)ларни қўллаш асосида талабаларнинг рақамли таълим муҳитида хавфсиз ва қулай таълим муҳитини фарқлаш кўникмасига еришишларини диагностик аппарати касбий-педагогик йўналганлик даражасини тажрибавий (експериментал) ёндашувга кўра аниқлаш орқали такомиллаштирилган;
рақамли технологияларга оид талабалар эргономик компетентлигини талабаларга қулай ва хавфсиз билим олишни, талабаларнинг ўз иш жойи учун масъулиятли муносабатда бўлишини таъминловчи методик тизим САМР, ТПАCК моделларини локал-модулли қўллаш орқали Феедбаcк (қайтар алоқа) жараёнида касбий-педагогик жиҳатдан коррексиялаш орқали такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Бўлажак педагогика ўқитувчиларининг рақамли таълим муҳитида ергономик компетентлигини такомиллаштириш бўйича олиб борилган илмий иш натижалари:
талабаларнинг ергономик компетентлигини такомиллаштиришга оид компонентлар ва хавфсизлик, қулайлик, ишончлилик, психофизиологик мослашиш, дидактик дизайн, хронометрик мувофиқлик тамойиллари електрон таълимга методик устуворлик бериш асосида аниқлаштиришга доир таклифлар “Халқ педагогикаси” дарслиги мазмунига сингдирилган (Олий таълим, фан ва инновацийалар вазирлигининг 2024 йил 11-нойабрдаги 429-сон буйруғи асосида берилган 429-376-сон гувоҳномаси). Натижада талабаларнинг рақамли технологийаларга оид ергономик компетентлигини такомиллаштириш имкони йаратилган;
талабаларда рақамли технологийаларга оид ергономик компетентликни шаклланганлик даражаси хавфсиз ва қулай таълим муҳитини йаратиш кўникмасининг касбий фаолийатда намоён бўлиши ергономик, узвийлик ва узлюксизлик тамойилларига устиворлик бериш асосида електрон таълимда вужудга келиши мумкин бўлган хавфларни ҳисобга олиш орқали аниқлашга доир амалий таклифлар “Дастурлаш” фанидан маъруза машғулотлари учун ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Олий таълим, фан ва инновацийалар вазирлигининг 2024 йил 27-декабрдаги 485-сон буйруғи асосида берилган 207451-сон гувоҳномаси). Натижада бўлажак ўқитувчиларнинг рақамли технологийаларга оид ергономик компетентлигини такомиллаштириш ва касбий ривожлантиришга шароит йаратилган;
талабаларда ергономик компетентликни такомиллаштиришга хизмат қиладиган технологийа(педагогик фаолийатда ергономик ёндашув, интероризацийа, синергийа, деантологийа, хавфсиз ва қулай таълим муҳитини йаратиш, коррексийа)ларни қўллаш асосида хавфсиз ва қулай таълим муҳитини фарқлаш кўникмасига еришишларини тажрибавий (експериментал) ёндашувга кўра аниқлаш орқали такомиллаштиришга оид таклифлар “Халқ педагогикаси” дарслиги мазмунига сингдирилган (Олий таълим, фан ва инновацийалар вазирлигининг 2024 йил 11-нойабрдаги 429-сон буйруғи асосида берилган 429-376-сон гувоҳномаси). Натижада талабаларнинг ергономик компетентлигини узвийлик ва узлюксизлик тамойили асосида такомиллаштириш ва локал-модулли технологийалар ёрдамида мазмуни самарадорлигини аниқлашга еришилган;
қулай ва хавфсиз билим олишни, талабаларнинг ўз иш жойи учун масъулиятли муносабатда бўлишини таъминловчи методик тизим САМР, ТПАCК моделларини локал-модулли қўллаш орқали Феедбаcк (қайтар алоқа) жараёнида касбий-педагогик жиҳатдан коррексиялаш орқали такомиллаштиришга оид таклифлар Исҳоқхон Ибрат номидаги Наманган давлат чет тиллари институти бажараётган “ЭРАСМУС+Cапаcитй Буилдинг Прожеcт 101129076 ЭМПОWЕР: Wомен Энтрепренеуршип, Эмпроwермент, эмплоябилитй анд селф-cонфиденcе” лойиҳаси доирасида фойдаланилган.(Ўзбекистон Республикаси Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетининг 2025 йил 26 февралдаги У-05-1259/04-сон маълумотномаси). Натижада талабаларнинг эргономик компетентлигини такомиллаштиришнинг методик тизимини диагнозлаш ва коррексиялаш имкони яратилган.