Файзуллаев Рустам Хамраевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи ва номи): “Бўлажак касб таълими ўқитувчиларининг ўқув-билиш компетентлигини модулли-рейтинг таълим асосида такомиллаштириш”, 13.00.05–Касб-ҳунар таълими назарияси ва методикаси (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.1.PhD/Ped858.
Илмий раҳбар: Исмаилова Зухра Карабаевна, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Касб-ҳунар таълими тизимини инновацион ривожлантириш, педагог кадрларининг малакасини ошириш ва уларни қайта тайёрлаш институти, DSc.27.06.2017.Ped.48.01.
Расмий оппонентлар: Муслимов Нарзулла Алихонович, педагогика фанлари доктори, профессор; Муллахметов Радик Гилазович, педагогика фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Жиззах политехника институти.
Диссертация йўналиши: амалий ва назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: бўлажак касб таълими ўқитувчиларининг ўқув-билиш компетентлигини ўқитишнинг модул-рейтинг таълим асосида такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
касб таълими жараёнида ўқитишнинг модул-рейтинг технологиясини жорий этиш тамойиллари (ихчамлаштириш, тузилмалаштириш, рейтинглаш, мунтазам баҳолаш) асосида бўлажак касб таълими ўқитувчиларининг ўқув-билиш компетентлигининг ташкил-тузилмавий компонентлари (мотивацион, когнитив, фаолиятли, рефлексив, креатив) мазмунан такомиллаштирилган;
умумкасбий ва ихтисослик фанлари модул бирликларидаги техник билимларни компьютер технологиялари асосида интеграциялаш, тизимли квантлаш ва когнитив визуаллаштириш орқали модулли билиш дастури мазмуни такомиллаштирилган;
бўлажак касб таълими ўқитувчиларининг ўқув-билиш компетентлигини ўқитишнинг модул-рейтинг, “Case-Problem-Method”, “Case-Incident-Method” таълим технологиялари асосида такомиллаштиришнинг ташкилий-педагогик тузилмаси ишлаб чиқилган;
бўлажак касб таълими ўқитувчиларида ўқув-билиш компетентлигининг такомиллашганлиги даражасини баҳолаш мезонлари (когнитив, фаолиятий, мотивацион, краетив) ва усуллари (назарий, техник, ижодий, модул-рейтинг тизими, асссисмент, квалиметрик) мунтазамлик, изчилик ва босқичма-босқич тамойиллари асосида ривожлантирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Олий таълим муассасаларида бўлажак касб таълими ўқитувчиларининг ўқув-билиш компетентлигини модулли-рейтинг таълим асосида такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалари асосида:
касб таълими жараёнида ўқитишнинг модул-рейтинг технологиясини жорий этиш тамойиллари (ихчамлаштириш, тузилмалаштириш, рейтинглаш, мунтазам баҳолаш) асосида бўлажак касб таълими ўқитувчиларининг ўқув-билиш компетентлигининг ташкилий-тузилмавий компонентларини мазмунан такомиллаштиришга оид таклиф ва тавсиялари 5111000-Касб таълими (5430100-Қишлоқ хўжалигини механизациялаш) бакалавриат таълим йўналиши малака талаблари мазмунига сингдирилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 30 июлдаги 89-03-2729-сон маълумотномаси). Мазкур таклиф ва тавсиялар бўлажак касб таълими ўқитувчиларда ўқув-билиш компетентлигини ривожлантиришнинг асосий йўналишлари ва педагогик механизмлари такомиллаштиришга хизмат қилган;
“Case-Problem-Method”, “Case-Incident-Method” таълим технологиялари асосида бўлажак касб таълими ўқитувчиларининг ўқув-билиш компетентлигини такомиллаштиришнинг ташкилий-педагогик модели Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти, Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти, Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институтининг Бухоро филиали, Бухоро муҳандислик-технология институтларининг касб таълими йўналишларида амалиётга жорий этилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 30 июлдаги 89-03-2729-сон маълумотномаси). Мазкур модел олий таълим муассасаларида бўлажак касб таълими ўқитувчиларини касбий фаолиятга тайёрлашда ўқув-билиш компетентлигини такомиллаштиришга хизмат қилган;.
умумкасбий ва ихтисослик фанлари модул бирликларидаги техник билимларни компьютер технологиялари асосида интеграциялаш, тизимли квантлаш ва когнитив визуаллаштириш, модулли билиш дастури орқали бўлажак касб таълими ўқитувчиларида ўқув-билиш компетентлигини такомиллаштиришга қаратилган “Махсус фанларни ўқитиш методикаси” фанининг ўқув-методик таъминотини ҳамда бўлажак касб таълими ўқитувчиларида ўқув-билиш компетентлигини баҳолашнинг модул-рейтинг тизими ишлаб чиқилган ва амалиётга жорий этилган (Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2018 йил 30 июлдаги 89-03-2729-сон маълумотномаси). Мазкур ўқув-методик таъминот бўлажак касб таълими ўқитувчиларининг ўқув-билиш компетентлигини модул-рейтинг тизими асосида тизимли ва объектив баҳолашга хизмат қилган.