Камилова Шахзода Рахматовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси: “Артериал гипертония билан оғриган  кекса ёшдаги  аёлларда турғун стенокардиянинг клиник-иммунологик комплекс диагностикаси” ихтисослик шифри: 14.00.36 – Аллергология ва иммунология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.2.PhD/Tib3656.
Илмий раҳбар: Наврузова Шакар Истамовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат тиббиёт институтида бажарилган.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Иммунология ва инсон геномикаси институти, DSc.02/30.12.2019.Tib.50.01.
Расмий оппонентлар: Суяров Акрам Амиркулович, тиббиёт фанлари доктори; Тригулова Раиса Хусаиновна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат тиббиёт университети.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: артериал гипертония билан оғриган кекса ёшдаги аёлларда турғун стенокардиянинг клиник-иммунологик комплекс ташхислашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор артериал гипертензия фонида стабил стенокардияда функционал синф (ФC) даражасидан қатъий назар натрийуретик пептид (НУП) миқдори кескин ортиши, аммо унинг юқори миқдори, турғун стенокардиянинг кучайиб борувчи стенокардияга ўтишига сабаб эмаслиги аниқланган;
илк бор юрак ишемик касаллиги турғун стенокардияда яллиғланишга хос ИЛ-6 ва TNF-a цитокинлари миқдорининг кучайиб борувчи стенокардияга нисбатан ФC1 ва ФC3 кескин камайиши, ИЛ-8 миқдорининг камайиш тенденцияси касаллик кечиши оғирлашуви хамда кучайиб борувчи стенокардия трансформациясига сабаб бўлиши исботланган: 
илк бор юрак ишемик касаллиги ФС2 турғун стенокардияда пульснинг пасайиши (брадикардия/брадиаритмия) фонида TNF-α миқдорининг камайиши миокарддаги микроциркуляция жараёни бузилишиига ва миокард дистрофияси/ишемия ривожланишига сабаб бўлиши аниқланган;
илк бор юрак ишемик касаллиги кечиши оғирлиги кучайишида (ФС1-ФС2-ФС3) қон-томир эндотелиал ўсиш фактори VEGF-A миқдорининг ортиши қон-томир эндотелияси зарарланиши ва миокарддаги метаболизм жараёни бузилишига сабаб бўлиши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Артериал гипертония билан оғриган кекса ёшдаги аёлларда турғун стенокардиянинг клиник-иммунологик комплекс ташхислаш жараёнида олинган илмий натижалар асосида:
биринчи илмий янгилиги: илк бор артериал гипертензия фонида стабил стенокардияда функционал синф (ФC) даражасидан қатъий назар натрийуретик пептид (НУП) миқдори кескин ортиши, аммо унинг юқори миқдори, турғун стенокардиянинг кучайиб борувчи стенокардияга ўтишига сабаб бўлмаслиги аниқланганлиги бўйича «Кекса аёлларда турғун стенокардиянинг кучайиб борувчи стенокардияга ўтишини башоратлаш усули» услубий тавсияномаси ишлаб чиқилган (Бухоро давлат тиббиёт институти экспертлар кенгашининг 2024-йил 1-июлдаги №24-м/019 сонли хулосаси) билан тасдиқланган. Мазкур таклиф Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий маркази Бухоро вилояти филиали бўйича 30.07.2024 йилдаги 46-сонли ва Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази Сирдарё филиали бўйича 20.07.2024 йилдаги  133-сонли буйруқлари билан амалиётларига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги хузуридаги илмий техник кенгашининг 2025 йил 20-мартдаги 14/24-сонли маълумотномаси); ижтимоий самарадорлиги: олинган натижалар гипертония билан оғриган кекса аёлларда турғун стенокардияни ўз вақтида аниқлаш, клиник-иммунологик ташҳислаш, даволаш тактикасини оптималлаштириш, асоратлар ривожланишини камайтириш, тиббий ёрдам сифатини ошириш,  стационарда даволаниш муддатини қисқартириш  ва ва хаёт сифатини яхшилашга имкон яратади; иқтисодий самарадорлиги: илмий натижаларнинг Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий маркази Бухоро вилояти филиали, ва Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази Сирдарё филиали амалий фаолиятларига жорий этилишида кекса аёлларда турғун стенокардиянинг кучайиб борувчи стенокардияга ўтишини башоратлаш усулини қўллаш  касалликнинг клиник-иммунологик хусусиятларини аниқлаш ва даволашнинг дифферинцирланган усулларидан фойдаланиш стационарда ётишни 2 суткага қисқариши хисобига хар бир беморга нисбатан 1847258 сум иқтисодий самарадорлик бериши асосланган. Хулоса: артериал гипертензия фонида стабил стенокардияда функционал синф (ФC) даражасидан қатъий назар натрийуретик пептид (НУП) миқдори кескин ортиши, аммо унинг юқори миқдори, турғун стенокардиянинг кучайиб борувчи стенокардияга ўтишига сабаб бўлмаслиги асосланган;
иккинчи илмий янгилиги: илк бор юрак ишемик касаллиги турғун стенокардияда яллиғланишга хос ИЛ-6 ва TNF-a цитокинлари миқдорининг кучайиб борувчи стенокардияга нисбатан ФC1 ва ФC3 кескин камайиши, ИЛ-8 миқдорининг камайиш тенденцияси касаллик кечиши оғирлашуви хамда кучайиб борувчи стенокардия трансформациясига сабаб бўлиши исботланганлиги бўйича «Кекса аёлларда турғун стенокардиянинг кучайиб борувчи стенокардияга ўтишини башоратлаш усули» услубий тавсияномаси ишлаб чиқилган (Бухоро давлат тиббиёт институти экспертлар кенгашининг 2024-йил 1-июлдаги №24-м/019 сонли хулосаси) билан тасдиқланган. Мазкур таклиф Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий маркази Бухоро вилояти филиали бўйича 30.07.2024 йилдаги 46-сонли ва Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази Сирдарё филиали бўйича 20.07.2024 йилдаги  133-сонли буйруқлари билан амалиётларига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги хузуридаги илмий техник кенгашининг 2025 йил 20-мартдаги 14/24-сонли маълумотномаси); ижтимоий самарадорлиги: олинган натижалар гипертония билан оғриган кекса аёлларда турғун стенокардияни ўз вақтида аниқлаш, клиник-иммунологик ташҳислаш, даволаш тактикасини оптималлаштириш, асоратлар ривожланишини камайтириш, тиббий ёрдам сифатини ошириш,  стационарда даволаниш муддатини қисқартириш  ва ва хаёт сифатини яхшилашга имкон яратади; иқтисодий самарадорлиги: илмий натижаларнинг Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий маркази Бухоро вилояти филиали, ва Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази Сирдарё филиали амалий фаолиятларига жорий этилишида кекса аёлларда турғун стенокардиянинг кучайиб борувчи стенокардияга ўтишини башоратлаш усулини қўллаш  касалликнинг клиник-иммунологик хусусиятларини аниқлаш ва даволашнинг дифферинцирланган усулларидан фойдаланиш стационарда ётишни 2 суткага қисқариши хисобига хар бир беморга нисбатан 1847258   сум иқтисодий самарадорлик бериши асосланган. Хулоса: юрак ишемик касаллиги турғун стенокардияда яллиғланишга хос ИЛ-6 ва TNF-a цитокинлари миқдорининг кучайиб борувчи стенокардияга нисбатан ФC1 ва ФC3 кескин камайиши, ИЛ-8 миқдорининг камайиш тенденцияси касаллик кечиши оғирлашуви хамда кучайиб борувчи стенокардия трансформациясига сабаб бўлиши асосланган: 
учинчи илмий янгилиги: илк бор юрак ишемик касаллиги ФС2 турғун стенокардияда пульснинг пасайиши (брадикардия/брадиаритмия) фонида TNF-α миқдорининг камайиши миокарддаги микроциркуляция жараёни бузилишиига ва миокард дистрофияси/ишемия ривожланишига сабаб бўлиши аниқланганлиги бўйича «Кекса аёлларда турғун стенокардиянинг кучайиб борувчи стенокардияга ўтишини башоратлаш усули» услубий тавсияномаси ишлаб чиқилган (Бухоро давлат тиббиёт институти экспертлар кенгашининг 2024-йил 1-июлдаги №24-м/019 сонли хулосаси) билан тасдиқланган. Мазкур таклиф Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий маркази Бухоро вилояти филиали бўйича 30.07.2024 йилдаги 46-сонли ва Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази Сирдарё филиали бўйича 20.07.2024 йилдаги  133-сонли буйруқлари билан амалиётларига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги хузуридаги илмий техник кенгашининг 2025 йил 20-мартдаги 14/24-сонли маълумотномаси); ижтимоий самарадорлиги: олинган натижалар гипертония билан оғриган кекса аёлларда турғун стенокардияни ўз вақтида аниқлаш, клиник-иммунологик ташҳислаш, даволаш тактикасини оптималлаштириш, асоратлар ривожланишини камайтириш, тиббий ёрдам сифатини ошириш,  стационарда даволаниш муддатини қисқартириш  ва ва хаёт сифатини яхшилашга имкон яратади; иқтисодий самарадорлиги: илмий натижаларнинг Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий маркази Бухоро вилояти филиали, ва Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази Сирдарё филиали амалий фаолиятларига жорий этилишида кекса аёлларда турғун стенокардиянинг кучайиб борувчи стенокардияга ўтишини башоратлаш усулини қўллаш  касалликнинг клиник-иммунологик хусусиятларини аниқлаш ва даволашнинг дифферинцирланган усулларидан фойдаланиш стационарда ётишни 2 суткага қисқариши хисобига хар бир беморга нисбатан 1847258 сум иқтисодий самарадорлик бериши асосланган. Хулоса: юрак ишемик касаллиги ФС2 турғун стенокардияда пульснинг пасайиши (брадикардия/брадиаритмия) фонида TNF-α миқдорининг камайиши миокарддаги микроциркуляция жараёни бузилишиига ва миокард дистрофияси/ишемия ривожланишига сабаб бўлиши асосланган;
тўртинчи илмий янгилиги: илк бор юрак ишемик касаллиги кечиши оғирлиги кучайишида (ФС1-ФС2-ФС3) қон-томир эндотелиал ўсиш фактори VEGF-A миқдорининг ортиши қон-томир эндотелияси зарарланиши ва миокарддаги метаболизм жараёни бузилишига сабаб бўлиши исботланганлиги бўйича «Кекса аёлларда турғун стенокардиянинг кучайиб борувчи стенокардияга ўтишини башоратлаш усули» услубий тавсияномаси ишлаб чиқилган (Бухоро давлат тиббиёт институти экспертлар кенгашининг 2024-йил 1-июлдаги №24-м/019 сонли хулосаси) билан тасдиқланган. Мазкур таклиф Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий маркази Бухоро вилояти филиали бўйича 30.07.2024 йилдаги 46-сонли ва Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази Сирдарё филиали бўйича 20.07.2024 йилдаги  133-сонли буйруқлари билан амалиётларига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги хузуридаги илмий техник кенгашининг 2025 йил 20-мартдаги 14/24-сонли маълумотномаси); ижтимоий самарадорлиги: олинган натижалар гипертония билан оғриган кекса аёлларда турғун стенокардияни ўз вақтида аниқлаш, клиник-иммунологик ташҳислаш, даволаш тактикасини оптималлаштириш, асоратлар ривожланишини камайтириш, тиббий ёрдам сифатини ошириш,  стационарда даволаниш муддатини қисқартириш  ва ва хаёт сифатини яхшилашга имкон яратади; иқтисодий самарадорлиги: илмий натижаларнинг Республика ихтисослаштирилган кардиология илмий-амалий маркази Бухоро вилояти филиали, ва Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази Сирдарё филиали амалий фаолиятларига жорий этилишида кекса аёлларда турғун стенокардиянинг кучайиб борувчи стенокардияга ўтишини башоратлаш усулини қўллаш  касалликнинг клиник-иммунологик хусусиятларини аниқлаш ва даволашнинг дифферинцирланган усулларидан фойдаланиш стационарда ётишни 2 суткага қисқариши хисобига хар бир беморга нисбатан 1847258   сум иқтисодий самарадорлик бериши асосланган. Хулоса: юрак ишемик касаллиги кечиши оғирлиги кучайишида (ФС1-ФС2-ФС3) қон-томир эндотелиал ўсиш фактори VEGF-A миқдорининг ортиши қон-томир эндотелияси зарарланиши ва миокарддаги метаболизм жараёни бузилишига сабаб бўлиши асосланган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish