Mannonova Shahribonu Sohibjon qizining
pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD)
dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon
I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “O‘quv mashg‘ulot guruhidagi uch hatlab sakrovchilarni yillik tayyorgarlik mashg‘ulotlarini takomillashtirish”, 13.00.04 - Jismoniy tarbiya, sport mashg‘ulotlari, sog‘lomlashtirish va adaptiv jismoniy tarbiya nazariyasi va metodikasi.
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2025.1.PhD/Ped6753.
Ilmiy rahbar: Soliev Iqrorjon Roziqovich pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD), dotsent.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Jismoniy tarbiya va sport ilmiy tadqiqotlar instituti
Ilmiy Kengash faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Jismoniy tarbiya va sport ilmiy tadqiqotlar instituti, DSc.33/01.02.2022.Ped.146.01.
Rasmiy opponentlar: To‘xtaboev Nizomjon Tursunalievich pedagogika fanlari doktori (DSc), professor; Olimov Muxsinbek Sotivoldievich pedagogika fanlari doktori (DSc), professor.
Yetakchi tashkilot: Guliston davlat universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi tadqiqotning maqsadi o‘quv mashg‘ulot guruhidagi uch hatlab sakrovchilarni yillik tayyorgarlik mashg‘ulotlarini optimal rejalashtirish asosida takomillashtirish bo‘yicha taklif va tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi quyidagilardan iborat:
uch hatlab sakrashdagi “yugurib kelish”, “sapchish”, “qadam”, “sakrash” fazalaridagi kamchiliklarni aniqlash hisobiga sakrovchanlikni to‘liq o‘zlashtirish uchun ishlab chiqilgan mashqlar kompleksini o‘quv-mashg‘ulotlar jarayoniga kiritish orqali sakrash texnikasi takomillashtirilgan;
o‘quv mashg‘ulot guruhidagi uch hatlab sakrovchilarni tayyorgarligini yaxshilash uchun yillik siklda rivojlantiruvchi, shiddatli, musobaqaoldi va musobaqa mikrotsikllarida mashg‘ulot yuklamalarini uchga bir nisbatda o‘sib boruvchi usulda rejalashtirish hisobiga uch hatlab sakrovchi sportchilarni tayyorlash dasturi takomillashtirilgan;
uch hatlab sakrovchilarni mashg‘ulot va musobaqa bellashuvlarida individual qadamlar kengligini va chastotasi, burchak graduslari, “sapchish”, “qadam”, “sakrash” fazalaridagi biomexanik parametrlar “Dartfish” dasturi yordamida texnik kamchiliklar aniqlash hisobiga ishlab chiqilgan fazadan-fazaga o‘tish bog‘liqligini rivojlantirishga yordam beruvchi mashqlar kompleksini qo‘llash orqali sakrash ritmi va depsinish samaradorligi ta’minlangan;
uch hatlab sakrovchilarining mashg‘ulotlarida qadamlar chastotasi va ritmini optimallashtirish uchun “Metronom” mobil ilovasini texnik tayyorgarlik jarayonida qo‘llash hisobiga “yugurib kelish”, “sapchish”, “qadam”, “sakrash” fazalar o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlik muvozanati takomillashtirilgan holda umumiy sakrash masofasi oshirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. O‘quv mashg‘ulot guruhidagi uch hatlab sakrovchilarning yillik tayyorgarlik mashg‘ulotlarini monitoring qilish natijasida olingan ilmiy natijalar asosida:
uch hatlab sakrashdagi “yugurib kelish”, “sapchish”, “qadam”, “sakrash” fazalaridagi kamchiliklarni aniqlash hisobiga sakrovchanlikni to‘liq o‘zlashtirish uchun ishlab chiqilgan mashqlar kompleksini o‘quv-mashg‘ulotlar jarayoniga kiritish bo‘yicha taklif va tavsiyalar Qibray tumani sport maktabi va Chirchiq olimpiya va paralimpiya sport turlariga tayyorlash markazidagi uch hatlab sakrovchilarning tayyorgarlik mashg‘ulotlari jarayoniga tatbiq qilingan (O‘zbekiston Respublikasi Sport vazirligining 2025-yil 7-avgustdagi buyrug‘iga asosan 02-16/8332-raqamli ma’lumotnoma). Natijada, uch hatlab sakrovchilarni texnik tayyorgarlik ko‘rsatkichlari 16,15 % ga yaxshilangan;
o‘quv mashg‘ulot guruhidagi uch hatlab sakrovchilarni tayyorgarligini yaxshilash uchun yillik siklda rivojlantiruvchi, shiddatli, musobaqaoldi va musobaqa mikrotsikllarida mashg‘ulot yuklamalarini uchga bir nisbatda o‘sib boruvchi usulda rejalashtirish bo‘yicha taklif va tavsiyalar Qibray tumani sport maktabi va Chirchiq olimpiya va paralimpiya sport turlariga tayyorlash markazidagi uch hatlab sakrovchilarning mashg‘ulot jarayoniga tatbiq qilingan (O‘zbekiston Respublikasi Sport vazirligining 2025-yil 7-avgustdagi buyrug‘iga asosan 02-16/8332-raqamli ma’lumotnoma). Natijada, uch hatlab sakrovchilarni tezkorlik sifatini 11.82 % ga, kuch sifati 14.6 % ga yaxshilanishiga erishilgan;
uch hatlab sakrovchilarni mashg‘ulot va musobaqa bellashuvlarida individual qadamlar kengligini va chastotasi, burchak graduslari, “sapchish”, “qadam” ,“sakrash” fazalaridagi biomexanik parametrlar “Dartfish” dasturi yordamida texnik kamchiliklar aniqlash hisobiga ishlab chiqilgan fazadan-fazaga o‘tish bog‘liqligini rivojlantirishga yordam beruvchi mashqlar kompleksini qo‘llash bo‘yicha taklif va tavsiyalar Qibray tumani sport maktabi va Chirchiq olimpiya va paralimpiya sport turlariga tayyorlash markazidagi uch hatlab sakrovchilarning mashg‘ulot jarayoniga tatbiq qilingan (O‘zbekiston Respublikasi Sport vazirligining 2025-yil 7-avgustdagi buyrug‘iga asosan 02-16/8332-raqamli ma’lumotnoma). Natijada, uch hatlab sakrovchilarni maxsus jismoniy tayyorgarlik ko‘rsatkichlari 14.7% ga yaxshilanishiga erishilgan;
uch hatlab sakrovchilarining mashg‘ulotlarida qadamlar chastotasi va ritmini optimallashtirish uchun “Metronom” mobil ilovasini texnik tayyorgarlik jarayonida qo‘llash bo‘yicha taklif va tavsiyalar Qibray tumani sport maktabi va Chirchiq olimpiya va paralimpiya sport turlariga tayyorlash markazidagi uch hatlab sakrovchilarning mashg‘ulot jarayoniga tatbiq qilingan (O‘zbekiston Respublikasi Sport vazirligining 2025-yil 7-avgustdagi buyrug‘iga asosan 02-16/8332-raqamli ma’lumotnoma). Natijada, uch hatlab sakrovchilarni sport natijalari 13.9% ga yaxshilanishigan.