Рахманов Дмитрий Қаландаровичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи) номи “Парламент фаолиятини илмий-эксперт таъминлаш” (Научно-экспертное обеспечение деятельности парламента), 12.00.11. – Парламент ҳуқуқи.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.4.PhD/Yu1262.
Илмий раҳбар: Отахонов Фозилжон Хайдарович, юридик фанлар доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат юридик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат юридик университети, DSc.07/30.12.2019.Yu.22.02.
Расмий оппонентлар: юридик фанлар доктори (DSc), профессор Якубов Шухрат Умматалиевич, юридик фанлар бўйича фалсафа доктори (PhD) Аббосхонов Тоирхон Хасан ўғли.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Қонунчилик ва ҳуқуқий сиёсат институти.
Диссертациянинг йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистон Республикаси Парламенти фаолиятини илмий-эксперт жиҳатдан таъминлашнинг конституциявий-ҳуқуқий асосларини такомиллаштириш бўйича илмий асосланган таклифлар ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
парламент фаолиятининг илмий таркибий қисмини кучайтириш мақсадида нафақат парламентнинг ўзи, балки унинг ёрдамчи хизматлари, хусусан Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институти ўз ишига вазирликлар, идоралар ҳамда илмий-тадқиқот ва таълим муассасаларининг олимларини ва мутахассисларини жалб этиши мақсадга мувофиқ эканлиги асосланган;
Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институти қошида парламент фаолиятига илмий ва эксперт кўмак кўрсата оладиган Илмий-эксперт кенгашини ташкил этиш тўғрисидаги таклиф асослантирилган;
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институтининг асосий вазифалари қаторига Қонунчилик палатасига киритилган қонун лойиҳаларини илмий экспертизадан ўтказишни киритиш зарурлиги асосланган;
Парламент тадқиқотлари институтининг илмий, ахборот-таҳлилий материалларни тайёрлаш учун олимлар ва мутахассислардан иборат ишчи гуруҳларни, шу жумладан шартнома асосида тузиш ҳуқуқига оид таклиф асослантирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Тадқиқот иши бўйича олинган илмий натижалар қуйидагиларда фойдаланилган:
Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари Институт ўз зиммасига юклатилган вазифа ва функсияларни бажариш учун илмий, ахборот-таҳлилий материалларни, қонунлар лойиҳаларини тайёрлаш, тадбирлар ўтказиш ҳамда Институтнинг ваколатига кирувчи бошқа вазифаларни амалга ошириш учун олимлар, мутахассислар орасидан ишчи гуруҳлар ташкил этиш, шу жумладан, шартнома асосида ташкил этиш ҳуқуқини бериш таклифи Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси Кенгашининг 2023-йил 2-майдаги “Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институтини ташкил этиш тўғрисида”ги 3129-ИВ-сонли Қарор билан тасдиқланган Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институти тўғрисидаги низомнинг 3-боби 7 бандини ишлаб чиқиш жараёнида фойдаланилган. Мазкур қарор билан Институт тўғрисидаги Низомнинг янги таҳрири тасдиқланди (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институтининг 2025-йил
17-феврал №3/дн-32-сон далолатномаси). Мазкур таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида Институтга вазирлик, идора, илмий-тадқиқот ва таълим муассасаларининг олим ва мутахассисларини жалб қилиш ваколати бириктирилди;
Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институти ҳузурида Илмий-эксперт кенгашини маслаҳат органи сифатида ташкил этиш, унинг таркибига етук олимлар, амалиётчилар, тадбиркорлик субектларининг, фуқаролик жамияти институтларининг вакиллари киритиш ҳақидаги таклифи Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси Кенгашининг 2023-йил 2-майдаги “Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институтини ташкил этиш тўғрисида”ги 3129-ИВ-сонли Қарор билан тасдиқланган Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институти тўғрисидаги низомнинг 5-боби 19 бандини ишлаб чиқиш жараёнида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институтининг 2025-йил 17-феврал
№3/дн-31-сон далолатномаси). Мазкур қарор билан Институт тўғрисидаги Низомнинг янги таҳрири тасдиқланди. Мазкур таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида Институтга вазирлик, идора, илмий-тадқиқот ва таълим муассасаларининг олим ва мутахассисларини жалб қилиш ваколати бириктирилди;
Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институтининг асосий вазифалари қаторига Қонунчилик палатасига киритилган қонун лойиҳаларининг илмий экспертизасини ўтказиш киритилиши лозимлиги тўғрисидаги таклиф Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси Кенгашининг 2023-йил 2-майдаги “Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузурида Парламент тадқиқотлари институтини ташкил этиш тўғрисида”ги 3129-ИВ-сонли қарорининг 4-бандини тайёрлашда, шунингдек, мазкур қарор билан тасдиқланган Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институти тўғрисидаги низомнинг 2-боби 5 ва
6-бандларида тайёрлашда инобатга олинган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институтининг 2024-йил
24-декабр №3/08-265-сон далолатномаси). Ушбу таклифнинг амалга оширилиши Қонунчилик палатасига киритилган қонун лойиҳаларининг илмий асослантирилганлигини таъминлашга, қонун лойиҳаларини илмий экспертизадан ўтказиш институтини мустаҳкамлашга хизмат қилади;
Институтнинг унга юкланган вазифаларни бажариш мақсадида Қонунчилик палатасига киритилган қонун лойиҳаларини илмий экспертизадан ўтказиш ва унинг натижалари бўйича хулоса бериш функсиясини амалга ошириш ҳақидаги таклифи, Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси Кенгашининг 2023-йил 2-майдаги 3129-ИВ-сонли “Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институтини ташкил этиш тўғрисида”ги Қарори билан тасдиқланган Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институти тўғрисидаги низомнинг 2-боби
6-бандининг “г” кичик бандини ишлаб чиқиш жараёнида фойдаланилди. (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институтининг 2025-йил 17-феврал №3/дн-29-сон далолатномаси). Мазкур таклифни амалиётга татбиқ этиш Институтнинг фаолиятида, айниқса қонун лойиҳаларини илмий экспертизадан ўтказишда, илмий таркибий қисмни кучайтиришга ёрдам берди.
Мазкур диссертация хулосалари асосида ишлаб чиқилган парламент фаолиятини илмий-эксперт жиҳатдан таъминлашни такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар қабул қилинган.
