Шукуров Собир Жураевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар:
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан Tarмоғи номи): Ўзбекистон Республикасининг Марказий Осиё мамлакатлари билан иқтисодий ҳамкорлиги Tarихи (1991-2021-йиллар мисолида), 07.00.01 – Ўзбекистон Tarихи (Tarих фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/Tar1139
Илмий раҳбар: Мирзаев Гулом Ризоқулович, Tarих фанлари доктори (DSc), доцент
Диссертация бажарилган муассаса номи: Шаҳрисабз давлат педагогика институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қарши давлат университети. PhD.03/27.02.2021.Tar.70.05.
Расмий оппонентлар: Tarих фанлари доктори, профессор Эргашева Юлдуз Алимовна; Tarих фанлари доктори, профессор Ғаффоров Шокир Сафарович.
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади 1991-2021-йилларда Ўзбекистон Республикасининг Марказий Осиё мамлакатлари билан иқтисодий ҳамкорлик алоқалари Tarихини ёритиб беришдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
Ўзбекистон Республикасининг Марказий Осиё мамлакатлари билан иқтисодий, савдо-сотиқ, товар айирбошлашнинг шакллантирилиши минтақа мамлакатларининг иқтисодиётини диверсификация қилганлиги оқибатида ривожланганлиги, минтақавий иқтисодий интеграциялашув асосида ривожлантирилиши очиб берилган;
Ўзбекистоннинг минтақа мамлакатлари билан иқтисодий ҳамкорлигини ривожлантиришда қўшма корхоналар амалий фаолияти ва ҳудудлараро қўшма инвестициявий лойиҳалар асосида “чегарабўйи ҳудудлар”да ташкил этилишининг самарадорлиги далилланган;
Давлатлараро иқтисодий ҳамкорлиги ва товар-савдо айланма ҳажми тадрижий ўсганлиги ҳолати юқори даражадаги иқтисодий ҳамкорлик (Қозоғистон Республикаси), ўртача даражадаги иқтисодий ҳамкорлик (Қирғиз Республикаси ва Туркманистон Республикаси), қуйи даражадаги иқтисодий ҳамкорлик (Тожикистон Республикаси) мисолида аниқланган;
Ўзбекистоннинг Марказий Осиё мамлакатлари билан транспорт коммуникацияси “Ўзбекистон-Туркманистон-Эрон-Уммон”, “Хитой-Қирғизистон-Ўзбекистон” темир йўл коридори, “Қозоғистон-Туркманистон-Эрон” темир йўли кабилар транспорт коммуникацияси соҳасини ривожлантириш ва ташқи савдо юклари ташилувчи йўналишларини диверсификация қилишдаги ташаббусларни жорий қилиш, минтақанинг транзит салоҳияти самарадорлигини оширишнинг қиёсий таҳлили натижалари очиб берилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбекистон Республикасининг Марказий Осиё мамлакатлари билан иқтисодий ҳамкорлиги Tarихи (1991-2021-йиллар мисолида)га оид ишлаб чиқилган илмий хулоса ва таклифлар асосида:
Ўзбекистон Республикасининг Марказий Осиё мамлакатлари билан иқтисодий, савдо-сотиқ, товар айирбошлашнинг шакллантирилиши минтақа мамлакатларининг иқтисодиётини диверсификация қилганлиги оқибатида ривожланганлиги, минтақавий иқтисодий интеграциялашув асосида ривожлантирилиши очиб берилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон Телерадиоканали” давлат униTar корхонасининг 2023-йил 12-майдаги 02-06-748-сон маълумотномаси). Натижада бу Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон” телерадиоканали томонидан “Тақдимот” кўрсатуви ссенарийси мазмунини бойитишга хизмат қилган.
Ўзбекистоннинг минтақа мамлакатлари билан иқтисодий ҳамкорлигини ривожлантиришда қўшма корхоналар амалий фаолияти ва ҳудудлараро қўшма инвестициявий лойиҳалар асосида “чегарабўйи ҳудудлар”да ташкил этилишининг самарадорлиги далилланган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон телерадиоканали” давлат униTar корхонасининг 2023-йил 12-майдаги 02-06-748-сон маълумотномаси). Натижада бу Ўзбекистон миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон” телерадиоканали томонидан “Тақдимот” кўрсатувини статистик маълумотларни қиёсий таҳлил этишга хизмат қилган.
Давлатлараро иқтисодий ҳамкорлиги ва товар-савдо айланма ҳажми тадрижий ўсганлиги юқори даражадаги иқтисодий ҳамкорлик (Қозоғистон Республикаси), ўртача даражадаги иқтисодий ҳамкорлик (Қирғиз Республикаси ва Туркманистон), қуйи даражадаги иқтисодий ҳамкорлик (Тожикистон Республикаси) ҳолати мисолида аниқланган (Халқаро “Олтин мерос” хайрия жамоат фондининг 2023-йил 31-майдаги 01-35-31/05-23-сон маълумотномаси). Натижада Халқаро “Олтин мерос” хайрия жамоат фондини мазмунан бойитишга хизмат қилди.
Ўзбекистоннинг Марказий Осиё мамлакатлари билан транспорт коммуникацияси “Ўзбекистон-Туркманистон-Эрон-Уммон”, “Хитой-Қирғизистон-Ўзбекистон” темир йўл коридори, “Қозоғистон-Туркманистон-Эрон” темир йўли кабилар транспорт коммуникацияси соҳасини ривожлантириш ва ташқи савдо юклари ташилувчи йўналишларини диверсификация қилишдаги ташаббусларни жорий қилиш, минтақанинг транзит салоҳияти самарадорлигини оширишнинг қиёсий таҳлили натижалари очиб берилган (Халқаро “Олтин мерос” хайрия жамоат фондининг 2023-йил 31-майдаги 01-35-31/05-23-сон маълумотномаси). Натижада Ўзбекистоннинг Марказий Осиё мамлакатларининг ўзаро ҳамкорлиги, халқаро муносабатлари ва ташқи сиёсати Tarихини ўрганишда ҳамда обектив Tarихий билимларни илмий жиҳатдан такомиллаштиришга хизмат қилган.