Меденсев Николай Виталевичнинг
диссертация ҳимоясисиз ихтиро патенти (селекция ютуғи) асосида
фалсафа доктори (PhD) илмий даражасини бериш бўйича эълон матни
I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Эпоксид смоласи учун қавариқланувчи олигомер антипиренлар олиш технологиясини ишлаб чиқиш”, 02.00.14 – Органик моддалар ва улар асосидаги материаллар технологияси (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.2.PhD/T2779.
Илмий раҳбар: Нурқулов Файзулла Нурмуминович, техника фанлари доктори, профессор.
Илмий-тадқиқот иши бажарилган муассаса номи: Тошкент кимё-технология илмий тадқиқот институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент кимё-технология илмий тадқиқот институти, DSc.16/30.12.2019.К/Т.87.01.
Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги “Интеллектуал мулк маркази” давлат муассасасининг ихтирога патенти олинган: “Эпоксид смоласи асосида қавариқланувчи композициясини олиш усули” (№ ИАП 07594 29.12.2023).
II. Тадқиқотнинг мақсади: эпоксид смоласи учун қавариқланувчи олигомер антипиренлар олиш технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
алюминий гидроксиди, ортофосфор кислотаси ва мочевина асосида таркибида металл сақлаган аддуктларни олинган ва жараённинг мақбул нисбатлари аниқланган (ИАП 07594);
эпоксид смола, пентаеритрит, таркибида металл сақлаган аддукт ва полиетиленполиаминни аралаштириш орқали қавариқланувчи композиция олишнинг, аналоглардан уротропин қўшилиши билан фарқланувчи ишлаб чиқилган янги усулида, полимер қопламалар олишни мақбул шароитлари аниқланган (ИАП 07594);
янги таркибли эпоксид смоласини қўллаш орқали, қавариқланувчи полимер қопламаларни адгезияси 1-балл, қавариқланиш 25-30 бараварга ва кокс ҳосил қилиш самарадорлиги 21-22% га яхшиланиши асосланган (ИАП 07594);
термал қавариқланиши орқали металл конструксияларни 200–500 °C ҳарорат оралиғидаги ёнғин ва иссиқликдан ҳимоя қилувчи эпоксид смолали полимер таркибли қопламаларнинг янги таркиби ва олиш усули ишлаб чиқилган (ИАП 07594).
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Эпоксид смоласи учун қавариқланувчи олигомер антипиренлар олиш технологиясини ишлаб чиқиш ва амалиётда қўллаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
эпоксид смоласи учун қавариқланувчи полимер қопламалари “СЕВЕН СЙСТЕМС” МЧЖ корхоналарида оловбардош материллар ишлаб чиқаришда амалиётга жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Фавқулодда вазиятлар вазирлигининг 2024 йил 10 октябрдаги 5/4/38-3181-сон маълумотнома). Натижада, эпоксид смоласи учун қавариқланувчи олигомер антипиренлар олиш технологиясини ишлаб чиқиш имконини берган;
таркибида металл сақлаган аддукт ва уротропин асосида олинган қавариқланувчи эпоксид смоласи “СТАТЕРМ” МЧЖ корхоналарида оловбардош қавариқланувчи полимер қопламаларлар сифатида амалиётга жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Фавқулодда вазиятлар вазирлигининг 2024 йил 10 октябрдаги 5/4/38-3181-сон маълумотнома). Натижада, эпоксид смоласи асосидаги қавариқланувчи қопламаларни олиш ва қўллашдаги иқтисодий самарадорлигини ўртача 48% га ошириш имконини берган.