Xaitov Bahodir Tursunovichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon
I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i): Harbiy ta’lim muassasalarida kursantlarni ma’naviy-ma’rifiy va harbiy-vatanparvarlik ruhida tarbiyalash metodikasi” (“Harbiy san’at tarixi, milliy harbiy meros va O‘zbekistonning eng yangi tarixi” fani misolida) 13.00.02 - Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi (tarix) (pedagogika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2022.2.PhD/Ped3467.
Ilmiy tadqiqot ishi bajarilgan muassasa nomi: Chirchiq davlat pedagogika universiteti.
Ilmiy rahbar: Xasonboev Bekzodjon Valijonovich, pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa doktori, dotsent.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Chirchiq davlat pedagogika universiteti, DSc.03/30.04.2021.Ped.82.01.
Rasmiy opponentlar: Ismoilov Temurbek Islomovich, pedagogika fanlari doktori, professor; Xodjaev Begzod Xudoyberdievich, pedagogika fanlari doktori, professor.
Yetakchi tashkilot: Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari va Aloqa harbiy instituti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II.Tadqiqotning maqsadi oliy harbiy ta’lim muassasalarida vatanparvarlik ruhidagi tadbirlar majmuasi va ularning g‘oyaviy-mafkuraviy ahamiyatini tahlil qilish orqali kursantlarni ma’naviy-ma’rifiy va harbiy vatanparvarlik ruhida tarbiyalash metodikasini takomillashtirishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi quyidagilardan iborat:
globallashuv jarayoni sharoitida yoshlar ma’naviyatini yot ta’sirlardan himoya qilishning ahamiyati va zarurati, genezisi va rivojlanish tadriji geosiyosiy jarayonlarning taranglashuvi sharoitida Sharq mutafakkirlarining milliy merosini retrospektiv tahlil qilish vositasida milliy mafkura targ‘iboti mexanizmlarini metodik takomillashtirish orqali didaktik jihatdan asoslangan;
bo‘lajak ofiserlarni ma’naviy-ma’rifiy va vatanparvarlik ruhida tarbiyalashning yosh va psixologik jihatlari tarbiyaning tushuntirish, ishontirish, odatlantirish, ibrat-namuna kabi an’anaviy metodlarini yoshlarni harbiy vatanparvarlik ruhida tarbiyalashning vertikal tizimi imkoniyatlarini ta’lim-tarbiya jarayoniga adaptiv qo‘llash asosida ochib berilgan;
kursantlarni harbiy-vatanparvarlik ruhida tarbiyalash tamoyillari bo‘lajak ofiserlarni ma’naviy-ma’rifiy va vatanparvarlik ruhida tarbiyalash texnologiyasini harbiy ta’lim amaliyotiga tatbiq etish va harbiy vatanparvarlik tarbiyasining kognitiv, etnoidentifikatsion, hissiy va motivatsion komponentlarini harbiy ta’limga gorizontal va vertikal integratsiyalash orqali asoslangan;
bo‘lajak ofiserlarni milliy harbiy merosga sadoqat ruhida tarbiyalash metodikasi kursantlarning yot g‘oyalarga qarshi mafkuraviy immunitetini kuchaytirishning amaliy mexanizmlarini darsdan tashqari tadbirlar (seminar, vebinar, davra suhbatlari) shakl va mazmuniga singdirish hamda tarbiyaviy ishlar metodikasini harbiy oliy ta’limda qo‘llash texnologiyalarini ishlab chiqish asosida takomillashtirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi:
Harbiy ta’lim muassasalarida kursantlarni ma’naviy-ma’rifiy va harbiy vatanparvarlik ruhida tarbiyalash metodikasi bo‘yicha olib borilgan tadqiqot natijalari asosida:
geosiyosiy jarayonlarning taranglashuvi sharoitida Sharq mutafakkirlarining milliy merosini retrospektiv tahlil qilish, yoshlar ma’naviyatini yot ta’sirlardan himoya qilishning ahamiyati va zarurati, genezisi va rivojlanish tadriji bo‘yicha taklif va tavsiyalar O‘zbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari Bosh shtabi boshlig‘ining 235-sonli “Oliy harbiy ta’lim muassasalari birinchi bosqich kursantlarining o‘quv jarayoniga moslashishi uchun o‘tkaziladigan tayyorlov yig‘ini Dasturini tasdiqlash va amalga kiritish to‘g‘risida”gi buyrug‘ining Ma’naviy-ma’rifiy tayyorgarlik mashg‘ulotlari mavzularini shakllantirishda hamda 2024-yil 19-apreldagi O‘zbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi qo‘shinlarida tarbiyaviy va mafkuraviy ishlarni tashkillashtirish bo‘yicha Nizomni tasdiqlash to‘g‘risidagi 314-sonli buyruqning 6-ilovasi hisoblangan Ma’naviy-ma’rifiy tayyorgarlik mashg‘ulotining 2024/2025-o‘quv yiliga Tematik rejasini ishlab chiqishda foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligining 2024-yil 15-iyundagi 14/1844-sonli ma’lumotnomasi). Natijada, oliy harbiy ta’lim muassasalarida kursantlarni harbiy vatanparvarlik ruhida tarbiyalash metodikasi takomillashtirilgan;
tarbiyaning tushuntirish, ishontirish, odatlantirish, ibrat-namuna kabi an’anaviy metodlarini yoshlarni harbiy vatanparvarlik ruhida tarbiyalashning vertikal tizimi imkoniyatlarini ta’lim-tarbiya jarayoniga adaptiv qo‘llash asosida ochib berilgan bo‘lajak ofiserlarni ma’naviy-ma’rifiy va vatanparvarlik ruhida tarbiyalashning yosh va psixologik jihatlari bo‘yicha takliflardan O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi “O‘zbekiston teleradiokanali” davlat muassasasi “O‘zbekiston tarixi” telekanali orqali efirga uzatilgan “Tarixiy savol”, “Manbalar so‘zlaganda” ko‘rsatuvlari ssenariylarini tayyorlashda foydalanilgan (O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi “O‘zbekiston teleradiokanali” davlat muassasasining 2024-yil 6-maydagi №8512/07-sonli ma’lumotnomasi). Natijada, bo‘lajak ofiserlarni harbiy vatanparvarlik ruhida tarbiyalash bo‘yicha darsdan tashqari tadbirlar majmui takomillashtirilgan;
bo‘lajak ofiserlarda harbiy-vatanparvarlikni nafaqat ta’lim va tarbiya orqali singdirish, balki ajdodlarimizdan bizga meros qolgan millatimizning ma’naviy va moddiy qadriyatlarini asrab avaylash, davlatimizda bunyod etilayotgan zamonaviy bino va inshootlardan faxrlanish tuyg‘usini tuyish, mazkur bino va inshootlar, davlat va jamiyatimizning bir bo‘lagi hamda kelajak avlod uchun bugungi milliy bunyodkorlik tafakkuri va ma’naviy ongimizdan dalolat beruvchi manbalardan biri ekanligi pedagogik jihatdan singdirilib, psixologik jihatdan motivatsion drayver sifatida e’tirof etilishi “G‘alaba bog‘i”da tashkil etib kelinayotgan targ‘ibot aksiyalari, “uch avlod vakillari uchrashuvlari” kabi madaniy-ma’naviy tadbirlarni tashkil etishda foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi huzuridagi “G‘alaba bog‘i” yodgorlik majmuasining 2024-yil 15-maydagi 42/385-sonli dalolatnomasi). Natijada, oliy harbiy ta’lim muassasalarida ta’lim va tarbiya jarayonining samaradorligi oshgan.