Ergasheva Ra’no Axadovnaning pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I.Umumiy ma’lumotlar:
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i): “Ingliz tili darslarida  o‘quvchilarning lingvistik  kompetentligini rivojlantirish metodikasini takomillashtirish” 13.00.02 – Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi (ingliz  tili).
Dissertatsiya mavzusi roʻyxatga olingan raqam: B2025.2.PhD/Ped 5112
Ilmiy rahbar: Xudoyqulova Marhabo Ahadovna, filologiya fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD), dotsent.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Buxoro davlat universiteti 
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi (muassasalar), IK raqami: Buxoro davlat universiteti PhD.03/27.09.2024.Ped.72.09
Rasmiy opponentlar: Rasulov Zubaydullo Izomovich, filologiya fanlari doktori (DSc), professor; Hamroev Alijon Ro‘ziqulovich pedagogika fanlari doktori.
Yetakchi tashkilot: Navoiy davlat pedagogika universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: ingliz tili darslarida o‘quvchilarning lingvistik kompetentligini MFP texnikasi rivojlantirish metodikasini takomillashtirishdan iborat.
III.Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
o‘quvchilarning ingliz tilini o‘zlashtirishga asoslangan innovatsion ta’lim jarayoni ularda grammatik, leksik, fonetik va pragmatik ko‘nikmalarni bir vaqtning o‘zida rivojlantiruvchi faol-ijodiy metodlar integratsiyasi (ILC=(GM+LM+ PM+FM×IMT×CLT) ning didaktik imkoniyatlarini belgilash asosida aniqlashtirilgan;
yuqori sinf ingliz tili darslarida o‘quvchilarning lingvistik kompetensiyalarini rivojlantirish mazmuni o‘quv mashg‘ulotlarida pedagogik yondashuvlar (ta’lim strategiyalari), psixologik holatlar (motivatsiya, ijtimoiy-emotsional omillar), didaktik metod va vositalar (CLIL, MFP, TBL) ning o‘zaro integratsion ta’sirini belgilovchi individual yondashuvlarni tatbiq etish orqali takomillashtirilgan;
yuqori sinf o‘quvchilarining lingvistik kompetensiyasini baholash mezonlari faol va interaktiv metodlar (CLT, Task-based learning), o‘quv muhitini motivatsion tarzda tashkil etish orqali ularda refleksiv tafakkur, ijtimoiy maqom, ichki motivatsiyasini kognitiv rivojlanishga mos topshiriqlar (analiz, taqqoslash, xulosa chiqarish), o‘z-o‘zini self-assessment, peer assessment, emosional muhit (ishonch, qo‘llab-quvvatlash, stressiz o‘rganish) ning ta’sirini belgilash orqali takomillashtirilgan;
ingliz tili darslarida o‘quvchilarining yangi til mahoratini rivojlantirishga yo‘naltirilgan ta’lim modeli MFP texnikasidagi grammatik (inductive/deductive grammar tasks, transformation drills), leksik (context-based vocabulary, lexical ses, collocation training), pragmatik (role-play, speech acs, sociolinguistic tasks), fonetik (phoneme discrimination, minimal pairs, intonation training) ko‘nikmalarni rivojlantiruvchi metodlar tizimini kiritish orqali takomillashtirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi: Ingliz tili darslarida o‘quvchilarning lingvistik kompetentligini rivojlantirish metodikasini takomillashtirish jarayonida olingan ilmiy natijalar asosida:
o‘quvchilarning ingliz tilini o‘zlashtirishga asoslangan innovatsion ta’lim jarayoni ularda grammatik, leksik, fonetik va pragmatik ko‘nikmalarni bir vaqtning o‘zida rivojlantiruvchi faol -ijodiy metodlar integratsiyasi (ILC=(GM+LM+ PM+FM×IMT×CLT)ning didaktik imkoniyatlarini belgilash asosida aniqlashtirilgan tavsiyalar “Umumiy o‘rta ta'lim muassasalarining yuqori sinf o‘quvchilari uchun ingliz tilini o‘rgatish metodikasi fani o‘quv dasturi” mazmuniga singdirilgan (O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi Samarqand davlat chet tillar institutining 2025-yil 28-iyuldagi №1205/02-sonli ma’lumotnomasi). Natijada, dastur mavzulariga mos tarzda o‘quvchilarning ingliz tilidan lingvistik kompetensiyalarga egalik darajasini aniqlashga yo‘naltirilgan mashq va topshiriqlar mazmuni xalqaro baholash dasturiga integratsiyalashgan MFP texnikasidan foydalangan holda tadbiq etilgan va o‘quvchilarining ingliz tilidan lingvistik  kompentensiyasini rivojlantirishga yo‘naltirilgan zamonaviy ta’lim yondashuvlaridan foydalanish imkoniyati oshgan;
yuqori sinf o‘quvchilarining lingvistik kompetensiyasini baholash mezonlari faol va interaktiv metodlar (CLT, task-based learning), o‘quv muhitini motivatsion tarzda tashkil etish orqali ularda refleksiv tafakkur, ijtimoiy maqom, ichki motivatsiyasini kognitiv rivojlanishga mos topshiriqlar (analiz, taqqoslash, xulosa chiqarish), self-assessment, peer assessment, emosional muhit (ishonch, qo‘llab-quvvatlash, stresssiz o‘rganish)ning ta’sirini belgilash orqali takomillashtirishga oid taklif va tavsiyalardan “Robokit” MChJ da bajarilgan “STEM yo‘nalishida arduino bazasiga asoslangan diy (do it yourself) konstruktorlarini yaratish hamda ularni o‘qitish metodikasini ishlab chiqish” startap loyihasida foydalanilgan (“Robokit” MChJning 2025-yil 26-iyuldagi ma’lumotnomasi №7). Natijada, startap loyihasi maqsadini ta’minlashga qaratilgan yo‘nalishlar mazmuni ingliz tilini o‘zlashtirishga qaratilgan til ko‘nikmalarini rivojlantirish imkoniyatlarni kengaytirishga xizmat qilgan.
Ingliz tili darslarida o‘quvchilarining yangi til mahoratini rivojlantirishga yo‘naltirilgan ta’lim modeli MFP texnikasidagi grammatik (inductive/deductive grammar tasks, transformation drills), leksik (context-based vocabulary, lexical ses, collocation training), pragmatik (role-play, speech acs, sociolinguistic tasks), fonetik (phoneme discrimination, minimal pairs, intonation training) ko‘nikmalarni rivojlantiruvchi metodlar tizimini kiritish orqali takomillashtirilgan ilmiy - metodik tavsiyalardan “Ingliz tili darslarida interfaol metodlardan foydalanish” nomli uslubiy qo‘llanmasini yaratishda foydalanilgan (Qori Niyoziy nomidagi tarbiya pedagogikasi milliy institutining 2025-yil 28-iyuldagi 01/15-09/83-son ma’lumotnomasi). Natijada, ushbu loyihada ingliz tili darslarida MFP texnologiyasidan foydalanib o‘quvchilarning ingliz tili savodxonligi ko‘nikmasi hamda lingvistik kompetensiyasini rivojlantirish hamda dars va darsdan tashqari jarayonlarda ingliz tilida erkin muloqotga kirisha olish qobiliyatlarini tarkib toptirish samaradorligini oshirishga erishilgan.

Yangiliklarga obuna bo‘lish