To‘xtaev Nozim Nazir o‘g‘lining
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar. Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan tarmog‘i nomi): «Efirlar asosida antidetonatsion kompozisiyalar olish va ularni avtomobil benzinlari bilan kompaundlash texnologiyasini ishlab chiqish», 02.00.08 – Neft va gaz kimyosi va texnologiyasi (texnika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2024.4.PhD/T5025.
Ilmiy rahbar: Maxmudov Muxtor Jamolovich, kimyo fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasalar nomi: Buxoro davlat texnika universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Buxoro davlat texnika universiteti, DSc.03/28.02.2022.T.101.01. 
Rasmiy opponentlar: Do‘stov Hamro Bozorovich, kimyo fanlari doktori, professori; Bobomurodova Sanobar Yunusovna, texnika fanlari falsafa doktori (PhD), dotsent.
Yetakchi tashkilot: Toshkent davlat texnika universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik. 
II. Tadqiqotning maqsadi: efirlar asosida antidetonatsion kompozisiyalar olish va ularni avtomobil benzinlari bilan kompaundlash texnologiyasini ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
efirlar asosida olingan antidetonatsion qo‘ndirmalarning avtomobil benzinlariga ta’siri mexanizmi tadqiq etilib, antidetonatsion qo‘ndirmalarning samaradorligi birinchi navbatda parafin uglevodorodlardan termik barqarorligi past bo‘lgan parchalanish mahsulotlar ya’ni peroksidlarni to‘liq faolsizlantirish darajasiga va tezligiga bogʻliqligi isbotlangan;
etil-uchlamchi-butil efiri, Metil-uchlamchi-amil efir, Diizopropil efirlari va Etilkarbitol, Butilkarbitollarning 1-7 % konsentratsiyalarida avtomobil benzinlari uchun Oktan-MT tipdagi antidetonatsion qo‘ndirma kompozisiyalari olinishi ilmiy asoslangan;
AI-80 benziniga 3% va AI-91 benzinga 1% miqdorda Oktan-MT-7 antidetonatsion qo‘ndirmasidan qo‘shilib, yuqori oktanli AI-95 avtomobil benzinlari olinishi ilmiy isbotlangan;
Oktan-MT-7 antidetonatsion qo‘ndirmasi, AI-80 va AI-91 avtomobil benzinlari komponentlari asosida AI-95 yuqori oktanli avtomobil benzinlari ishlab chiqarishning kombinatsion texnologiyasi yaratilgan;
AI-80+Oktan-MT-7 asosida olingan AI-95 tovar avtomobil benzinining yonishi natijasida chiquvchi gazlar miqdori SO – 0,82 g/km, SN – 0,05 g/km, NOX – 0,05 g/km hamda AI-91+Oktan-MT-7 asosida olingan AI-95 tovar avtomobil benzinining yonishi natijasida chiquvchi gazlar miqdori SO – 0,85 g/km, SN – 0,07 g/km va NOX – 0,04 g/km ekanligi ilmiy isbotlangan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Efirlar asosida antidetonatsion kompozisiyalar olish va ularni avtomobil benzinlari bilan kompaundlash texnologiyasini ishlab chiqish bo‘yicha olingan natijalar asosida:
turli efirlar asosida avtomobil benzinlarini antidetonatsion xususiyatlarini yaxshilovchi efirli kompozisiyalar ishlab chiqarish usuli “Farg‘ona neftni qayta ishlash zavodi” MChJning “2026-2030  yillarda amaliyotga joriy etiladigan istiqbolli ishlanmalar ro‘yxati”ga kiritilgan (“Farg‘ona neftni qayta ishlash zavodi” MChJning 2025  yil 31 yanvardagi 05/01-32-sonli ma’lumotnomasi). Natijada, AI-80 avtomobil benzini va oksigenat kompozisiyalari asosida AI-95 va undan yuqori oktan soniga ega bo‘lgan markadagi avtomobil benzinlari ishlab chiqarish imkonini beradi;
efirlar va mahalliy past oktanli avtomobil benzinlari asosida yangi tarkibli, ekologik toza, yuqori dispers barqaror bo‘lgan avtomobil benzinini ishlab chiqarish texnologik tizimi “Farg‘ona neftni qayta ishlash zavodi” MChJning “2026 - 2030 yillarda amaliyotga joriy etiladigan istiqbolli ishlanmalar ro‘yxati”ga kiritilgan (“Farg‘ona neftni qayta ishlash zavodi” MChJning 2025 yil 31 yanvardagi 05/01-32-sonli ma’lumotnomasi). Natijada, detonatsion va fazaviy barqarorligi, yuqori oktan sonli(AI-95) EURO ekologik standartlariga javob beruvchi avtomobil benzinlari ishlab chiqarish imkonini beradi.