Akramova Gulhayo Mexriddin qizining
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon
I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “Bo‘lajak jismoniy tarbiya o‘qituvchilarining deontologik ko‘nikmalarini rivojlantirish mexanizmlari”, 13.00.01 – Pedagogika nazariyasi.Pedagogik ta’limotlar tarixi.
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2023.2.PhD/Ped4713
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Buxoro davlat universiteti
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Buxoro davlat pedagogika instituti, PhD.03/12.02.2025.Ped.167.01
Ilmiy rahbar: Ma’murov Baxodir Baxshulloevich, pedagogika fanlari doktori, professor
Rasmiy opponentlar: Kurbanova Gulnoz Negmatovna pedagogika fanlari doktori, professor; Boltaeva Moxichehra Jamshid qizi, pedagogika fanlari doktori,dotsent.
Yetakchi tashkilot: Navoiy davlat universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II.Tadqiqotning maqsadi bo‘lajak jismoniy tarbiya o‘qituvchilarini kasbiy deontologik faoliyatga tayyorlash mazmunini takomillashtirishga oid tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
bo‘lajak jismoniy tarbiya o‘qituvchilarining deontologik ko‘nikmalarini rivojlantirishning pedagogik imkoniyatlari pedagogik burch, majburiyat, shaxsiy mas’uliyat va professional axloqiylikni jismoniy tarbiya jarayonining ijtimoiy-pedagogik missiyasi bilan uyg‘unlashtirish asosida aniqlangan;
bo‘lajak jismoniy tarbiya o‘qituvchilarining deontologik ko‘nikmalarini rivojlantirish mexanizmi kognitiv, motivatsion-qadriyatli, kreativ, rivojlantiruvchi komponentlar, jismoniy yuklamalarni to‘g‘ri taqsimlash, tibbiy-gigienik va profilaktik funksiyalarga ustuvorlik berish asosida takomillashtirilgan;
talabalarda deotologik ko‘nikmalarni rivojlantirish modelinining mazmunli-jarayonli bloki mashg‘ulotlar jarayonida jamoada o‘z o‘rnini topish, diagnostik, didaktik, insonparvarlik paradigmasi asosida raqobat muhitini yaratish, interfaol texnologiyalarning refleksiv jihatini kengaytirish shaxsning deontologik-rezonans darajasini faollashtirish orqali takomillashtirilgan;
bo‘lajak jismoniy tarbiya o‘qituvchilarining deontologik ko‘nikmalarini rivojlantirish jarayoni samaradorligi faoliyatli-refleksiv, kognitiv-amaliy, intellektual-ijodiy mezonlarni tadrijiy baholashning yuqori, o‘rta va past darajalariga muvofiqligi transformativ-dinamik o‘sishni ta’minlash asosida takomillashtirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Bo‘lajak jismoniy tarbiya o‘qituvchilarining deontologik ko‘nikmalarini rivojlantirish mexanizmlari bo‘yicha olingan natijalar asosida:
bo‘lajak jismoniy tarbiya o‘qituvchilarida deontologik ko‘nikmalarni rivojlantirishning pedagogik imkoniyatlari pedagogik burch, majburiyat, shaxsiy mas’uliyat va professional axloqiylikni jismoniy tarbiya jarayonining ijtimoiy-pedagogik missiyasi bilan uyg‘unlashtirish asosida aniqlashtirishga doir amaliy taklif va tavsiyalardan umumiy o‘rta ta’lim maktablarining jismoniy tarbiya o‘qituvchilari uchun “Kasbiy majburiyatlar” qo‘llanmasini ishlab chiqishda foydalanilgan 5112000- Jismoniy madaniyat ta’lim yo‘nalishida “Gimnastika va uni o‘qitish metodikasi” nomli o‘quv qo‘llanmaning nazariy va amaliy masalalarini boyitishda foydalanilgan (Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 2021- yil 1-martdagi 110-sonli buyrug‘iga 110-108- raqamli guvohnoma). Natijada, bo‘lajak jismoniy tarbiya o‘qituvchisida deontologik ko‘nikmalarini rivojlantirishning pedagogik imkoniyatlarini takomillashtirishga xizmat qilgan;
bo‘lajak jismoniy tarbiya o‘qituvchilarining deontologik ko‘nikmalarini rivojlantirish mexanizmi kognitiv, motivatsion-qadriyatli, kreativ, rivojlantiruvchi komponentlar, jismoniy yuklamalarni to‘g‘ri taqsimlash, tibbiy-gigienik va profilaktik funksiyalarga ustuvorlik berish asosida takomillashtirishga doir amaliy taklif va tavsiyalardan yo‘riqnomasini ishlab chiqishda foydalanilgan Jismoniy madaniyat ta’lim yo‘nalishida “Jismoniy tarbiya va sport pedagogikasi” nomli o‘quv qo‘llanmaning nazariy va amaliy masalalarini boyitishda foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2024- yil 1-avgustdagi 277-sonli buyrug‘iga 277-275- raqamli guvohnoma). Natijada, bo‘lajak o‘qituvchilarda deontologik ko‘nikmalarni rivojlantirish mexanizmi takomillashtirilgan;
talabalarda kasbiy deotologik ko‘nikmalarni rivojlantirish modelinining mazmunli-jarayonli bloki mashg‘ulotlar jarayonida jamoada o‘z o‘rnini topish, diagnostik, didaktik, insonparvarlik paradigmasi asosida raqobat muhitni yaratish, interfaol texnologiyalarning refleksiv jihatini kengaytirish shaxsning deontologik -rezonans darajasini faollashtirish orqali takomillashtirishga doir amaliy taklif va tavsiyalardan o‘qituvchilar salohiyati va malakasini oshirishga qaratilgan chora-tadbirlari rejasini ishlab chiqishda foydalanilgan O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiya vazirligininig 2025-yil 7-iyundagi 359-son buyrug‘i, 359-070 raqamli guvohnomasi). Natijada, bo‘lajak o‘qituvchilarda deontologik ko‘nikmalarni rivojlantirishning amaliy-texnologik tizimini takomillashtirishga xizmat qilgan.
bo‘lajak jismoniy tarbiya o‘qituvchisida deontologik ko‘nikmalarni rivojlantirish jarayoni samaradorligi faoliyatli-refleksiv, kognitiv-amaliy, intellektual-ijodiy mezonlarni tadrijiy baholashning yuqori, o‘rta va past darajalariga muvofiqligi transformativ-dinamik o‘sishni ta’minlash asosida takomillashtirishga doir amaliy taklif va tavsiyalardan o‘qituvchilar salohiyati va malakasini oshirishga qaratilgan chora-tadbirlari rejasini ishlab chiqishda foydalanilgan O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiya vazirligininig 2025-yil 7-iyundagi 359-son buyrug‘i, 359-070 raqamli guvohnomasi). Natijada, bo‘lajak o‘qituvchilarda deontologik ko‘nikmalarni rivojlantirish samaradorligi hamda amaliy-texnologik tizimni takomillashtirishga xizmat qilgan.
