Қурбонов Бобомурод Эшмуродовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Юқори ҳароратли шароитда базалт толали босиб зичланадиган бетон қоришмаларини автомобил йўлларининг асос қатламида қўллаш”, 05.09.02 -“Геотехника” (ЙЎллар, йўлларни рақамлаштириш ва йўл ҳаракати хавфсизлиги. ЙЎл телематикаси йўналишлари бўйича) (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2025.2.PhD/Т5759 
Илмий раҳбар: Амиров Турсоат Жуммаевич, техника фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат транспорт университети. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат транспорт университети, PhD.15/31.08.2022.Т.73.05
Расмий оппонентлар: Джаббаров Саидбурхан Тулаганович - Тошкент давлат транспорт университети профессори, техника фанлари доктори, профессор. Илясов Алланазар Тореханович - Қорақалпоқ давлат университети профессори, техника фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Фарғона давлат техника университети. 
Диссертация йўналиши: Техника йўналиши. Назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Юқори ҳароратли шароитда базалт толали босиб зичланадиган бетон қоришмалари ва бетонларининг физик-механик хоссаларини асослаш ва уларни автомобил йўлларининг асос қатламида қўллаш бўйича тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
базалт толали босиб зичланадиган бетоннинг сиқилишга бўлган мустаҳкамлик кўрсаткичи ва таркибидаги базалт миқдори ўртасидаги регрессиён боғлиқлик қонуниятлари аниқланган ҳамда шунга асосланиб базалт толаси улуши цемент массасига нисбатан 1,5 % бўлганда бетоннинг физик-механик кўрсаткичлари юқори бўлиши асосланган;
босиб зичланадиган бетон қоришмаси таркибига базалт толаларини қўшганда конденсацияли структуравий боғланиш юзага келиши экспериментал тадқиқотлар асосида илмий исботланган, бунинг натижасида автомобил йўлларининг асос қатлам қалинлиги 10 % га камайишига эришилган; 
автомобил йўлларининг асос қатламини қуриш ва таъмирлаш учун мустаҳкамлиги ўртача 15% га, ёриқбардошлилиги 35% га юқори бўлган маҳаллий материаллар асосида янги таркибли базалт толали босиб зичланадиган бетон қоришмаси олинган; 
босиб зичланадиган бетон қоришмаларида базалт толаларини қўшганда қуруқ қоришманинг оптимал аралаштириш вақти 3 дақиқа эканлиги лаборатория синовлари орқали аниқланган, базалт толаларининг қоришма таркибида тенг тарқалишига эришилган ҳолда ишлаб чиқариш технологияси такомиллаштирилган;
юқори ҳароратли шароитда йўл тўшамаси асос қатламида ётқизилган базалт толали босиб зичланган бетон қатламнинг эксплуатациён хоссаларини таминлаш учун маҳаллий геотекстил материалларни намлаб ётқизиш орқали парваришлаш технологияси такомиллаштирилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: Юқори ҳароратли шароитда базалт толали босиб зичланадиган бетон қоришмаларини автомобил йўллари йўл тўшамаси асос қатламида қўллаш бўйича олиб борилган тадқиқот натижалари асосида:
базалт толали босиб зичланадиган бетоннинг сиқилишга бўлган мустаҳкамлик кўрсаткичи ва таркибидаги базалт миқдори ўртасидаги регрессиён боғлиқлик қонуниятлари аниқланган ҳамда шунга асосланиб базалт толаси улуши цемент массасига нисбатан 1,5 % бўлганда бетоннинг физик-механик кўрсаткичлари юқори бўлиши асосланганлиги Автомобил йўллари қўмитасига қарашли “Музработ ва Бойсун туман йўллардан фойдаланиш” ДМ  корхоналарида амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлиги ҳузуридаги Автомобил йўллари қўмитасининг 2025-йил 07-октябр, 02-4426-сонли маълумотномаси). Натижада, базалт толалари бетон таркибида мустаҳкамловчи компонент сифатида қўшилиб, босиб зичланадиган бетоннинг сиқилишга бўлган мустаҳкамлиги назорат намуналарига нисбатан 15 % яхшиланишига эришилган.
босиб зичланадиган бетон қоришмаси таркибига базалт толаларини қўшганда конденсацияли структуравий боғланиш юзага келиши экспериментал тадқиқотлар асосида илмий исботланган, бунинг натижасида автомобил йўлларининг асос қатлам қалинлиги 10 % га камайишига эришилганлиги Автомобил йўллари қўмитасига қарашли “Музработ ва Бойсун туман йўллардан фойдаланиш” ДМ  корхоналарида амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлиги ҳузуридаги Автомобил йўллари қўмитасининг 2025-йил 07-октябр, 02-4426-сонли маълумотномаси). Натижада, босиб зичланадиган бетонга нисбатан базалт толали босиб зичланадиган бетон қўлланилганда асос қатламининг қалинлигини 2 cм га камайтиришга эришилган.
автомобил йўлларининг асос қатламини қуриш ва таъмирлаш учун мустаҳкамлиги ўртача 15 % га, ёриқбардошлилиги 35 % га юқори бўлган маҳаллий материаллар асосида янги таркибли базалт толали босиб зичланадиган бетон қоришмаси олинганлиги Автомобил йўллари қўмитасига қарашли “Музработ ва Бойсун туман йўллардан фойдаланиш” ДМ  корхоналарида амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлиги ҳузуридаги Автомобил йўллари қўмитасининг 2025-йил 07-октябр, 02-4426-сонли маълумотномаси). Натижада, базалт толали босиб зичланадиган бетон автомобил йўлларининг йўл тўшамаси асос қатламида қўлланилганда мустаҳкамликнинг ортиши натижасида сарфланаётган маблағларни ҳар 1000 м2 юза учун 10-12 % гача иқтисодий самарадорликка эришилган.
босиб зичланадиган бетон қоришмаларида базалт толаларини қўшганда қуруқ қоришманинг оптимал аралаштириш вақти 3 дақиқа эканлиги лаборатория синовлари орқали аниқланган, базалт толаларининг қоришма таркибида тенг тарқалишига эришилган ҳолда ишлаб чиқариш технологияси такомиллаштирилганлиги Автомобил йўллари қўмитасига қарашли “Музработ ва Бойсун туман йўллардан фойдаланиш” ДМ  корхоналарида амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлиги ҳузуридаги Автомобил йўллари қўмитасининг 2025-йил 07-октябр, 02-4426-сонли маълумотномаси). Натижада, базалт толасининг таркибида мавжуд бўлган – титаниум диоксид (ТиО2) элементи босиб зичланадиган бетон таркибида ҳам пайдо бўлишига ва сиқилишдаги мустаҳкамлиги оширилиши натижасида умумий қатлам қалинлигини 3 % га камайтиришга эришилган.
юқори ҳароратли шароитда йўл тўшамаси асос қатламида ётқизилган базалт толали босиб зичланган бетон қатламнинг эксплуатациён хоссаларини таминлаш учун маҳаллий геотекстил материалларни намлаб ётқизиш орқали парваришлаш технологияси такомиллаштирилганлиги Автомобил йўллари қўмитасига қарашли “Музработ ва Бойсун туман йўллардан фойдаланиш” корхоналарида амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Транспорт вазирлиги ҳузуридаги Автомобил йўллари қўмитасининг 2025-йил 07-октябр, 02-4426-сонли маълумотномаси). Натижада, босиб зичланадиган бетонни парваришлаш жараёни геотекстил материалларини қўллаш орқали юқори ҳароратли шароитда уларнинг намлигини камида 7 сутка давомида сақлашга эришилган (одатда геотекстил қўлланилмаганда кунлик сув сепиш талаб этилган).