Шеримматов Журъатбек Шухратовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): Хоразм мақомларида лад ва шакл масалалари (Рост мақоми мисолида), 17.00.02–Мусиқа санъати (санъатшунослик фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2025.1.PhD/San166.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Юнус Ражабий номидаги ўзбек миллий мусиқа санъати институти.
Илмий Кенгаш фаолият кўрсатаётган муассаса номи: Юнус Ражабий номидаги ўзбек миллий мусиқа санъати институти, PhD.08/27.09.2024.San.183.01. 
Расмий оппонентлар: Турсунова Гулшаной Артикжановна, санъатшунослик фанлари доктори, профессор; Абдурашидов Абдували Абдумажидович, санъатшунослик фанлари номзоди, доцент.  
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон давлат санъат ва маданият институти. 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Хоразм мақомларида лад ва шакл масалаларини очиб бериш ва мақом санъатидаги аҳамиятини асослашдан иборат.  
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
Хоразм мақомлари чертим ва айтим йўлларининг лад тузилиши, уларнинг мақом қисмларини таркиб топишидаги аҳамияти, шаклий хусусиятлари ва тарихий шаклланиши нафақат Бухоро Шашмақоми, шунингдек Ўн икки мақом тизими асосида такомиллашгани назарий асосланган;
Хоразм мақомларининг чертим йўлларидаги Мураббаи Комил, Мухаммаси Феруз, Сақили Мирзо, Сақили Мўҳркан, Уфар, Гулуфар мақом қисмларининг лад, шакл, туркум тамойилларига кўра айнан Хоразм мумтоз мақом анъаналари асосида таркиб топганлиги илмий-назарий жиҳатдан исботланган;
Бухоро Шашмақомидаги намуд ва авж каби қисмлар Хоразм мақомларининг (Рост, Бузрук, Наво мақомлари) таркибида мавжудлиги илк бор илмий асосда (Талқини Ушшоқ мақомида намуди Ушшоқ, Мухайяри Чоргоҳ авжи; Суворайи Рост мақомида намуди Ушшоқ, намуди Уззол, Мухайяри Чоргоҳ авжи қўлланиши ва уларнинг айтим йўлларидаги талқин, нақш, сувора, наср каби мақом қисмларида маҳаллий бастакорлик анъаналари негизида қўлланилиши ва фарқли жиҳатлари) аниқланган;
Хоразм мақомларида Пешрав композицион усулининг лад ва шаклий таркиб топишидаги мақом туркумининг шаклланиши сабабли муҳимлиги ва унинг ўзига хос ривожланиш шакли чертим-айтим қисмларида (Танимақом, Пешрав, Сувора, Нақш мақом қисмларида) кенг қўлланилиши асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Хоразм мақомларида лад ва шакл масалаларининг тадқиқоти бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
Хоразм мақомлари чертим ва айтим йўлларининг лад тузилиши, уларнинг мақом қисмларини таркиб топишидаги аҳамияти, шаклий хусусиятлари ва тарихий шаклланиши нафақат Бухоро Шашмақоми, шунингдек Ўн икки мақом тизими асосида такомиллашганига оид таклифлар Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон 24” телерадиоканали ДМ “Ўзбекистон 24” радиоканали томонидан тайёрланган “Таълим ва тараққиёт” номли дастурлари ссенарийсининг 2024-йил 22 сентябр ва 15 декабр сонининг олий таълимга оид рукнини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон 24” телерадиоканали давлат муассасасининг 2024-йил 20-декабрдаги 03-09-611-сон маълумотномаси). Натижада тингловчилар Хоразм мақомларини тарихи, илмий ва амалий жиҳатдан шаклланиши ҳақида янги маълумотларга эга бўлишларига эришилган;
Хоразм мақомларининг чертим йўлларидаги Мураббаи Комил, Мухаммаси Феруз, Сақили Мирзо, Сақили Мўҳркан, Уфар, Гулуфар мақом қисмларининг лад, шакл, туркум тамойилларига кўра айнан Хоразм мумтоз мақом анъаналари асосида таркиб топганлиги ва Хоразм мақомларида Пешрав композицион усулининг лад ва шаклий таркиб топишидаги мақом туркумининг шаклланиши сабабли муҳимлиги ва унинг ўзига хос ривожланиш шакли чертим-айтим қисмларида (Танимақом, Пешрав, Сувора, Нақш мақом қисмларида) кенг қўлланилишини тарғиб этиш бўйича тадқиқот натижаларидан Юнус Ражабий номидаги ўзбек миллий мусиқа санъати институтида бажарилган АЛМ-202403110255-сон Давлат илмий-техника дастури “Педагогика ва психология фанлари” йўналиши доирасидаги “Кўзи ожиз ва заиф кўрувсҳилар учун браул алифбосида “Мақом солфеджиоси” ҳамда “Мусиқа назарияси” фанларидан мултимедиа маҳсулотлари мажмуини яратиш” илмий-амалий лойиҳасида фойдаланилган (Юнус Ражабий номидаги ўзбек миллий мусиқа санъати институтининг 2025-йил 26-июндаги 33-сон маълумотномаси). Натижада таълим олувчиларнинг Хоразм мақомларининг чертим йўллари, муайян ижодий анъаналар, мақом қисмларининг назарий таҳлиллари негизида муайян қарашлар ва янги илмий тасаввурларга эга бўлишган;
Бухоро Шашмақомидаги намуд ва авж каби қисмлар Хоразм мақомларининг (Рост, Бузрук, Наво мақомлари) таркибида мавжудлиги илк бор илмий асосда (Талқини Ушшоқ мақомида намуди Ушшоқ, Мухайяри Чоргоҳ авжи; Суворайи Рост мақомида намуди Ушшоқ, намуди Уззол, Мухайяри Чоргоҳ авжи қўлланиши ва уларнинг айтим йўлларидаги талқин, нақш, сувора, наср каби мақом қисмларида маҳаллий бастакорлик анъаналари негизида қўлланилиши ва фарқли жиҳатлари) аниқланганлиги тўғрисидаги таклифлар  Ўзбек миллий мақом санъати маркази давлат муассасаси фаолиятида фойдаланилган (Ўзбек миллий мақом санъати маркази давлат муассасасининг 2025-йил 20-июндаги 01-12/466-1-сон маълумотномаси). Натижада тингловчилар Хоразм мақомлари туркумининг лад ва шакл тузилиши хусусиятлари, тамойиллари, ўзбек мақом санъати ривожидаги ўрни ва ўзига хос қонуниятлари бўйича махсус тадқиқ этилганлиги, муайян таҳлиллар асосида назарий тизимлаштириш масалаларини ўрганиб чиқилганлиги ҳақида янги илмий маълумотларга эга бўлишларига эришилган.