Meylieva Mutabar Sayfullaevna
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I.Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtissoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i): “Talabalarning ijodiy qobiliyatlarini individual yondashuv asosida optimallashtirish metodikasi”(pedagogik mahorat fani misolida) mavzusidagi 13.00.02 –Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi (pedagogika)
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: _____________.
Ilmiy tadqiqot ishi bajarilgan muassasa nomi: Chirchiq davlat pedagogika universiteti.
Ilmiy rahbar: pedagogika fanlari doktori, professor Raxmanova Muqaddas Qaxramonovna
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Chirchiq davlat pedagogika universiteti, DSc.03/30.04.2021.Ped.82.01.
Rasmiy opponentlar: Xurvalieva Tarmiza Latipovna, pedagogika fanlari doktori, professor; Shodmonova Shoira Saidovna, pedagogika fanlari doktori, professor.
Yetakchi tashkilot: O‘zbekiston Milliy universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II.Tadqiqotning maqsadi ta’lim jarayonida individual yondashuv asosida talabalarni ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish tizimini takomillashtirishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi quyidagilardan iborat:
Talabalarning ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirishning pedagogik shart-sharoitlari (motivatsion muhit, innovatsion texnologiyalar, interfaol metodlar, shaxsiylashtirilgan ta’lim) nazariy jihatlari yosh xususiyatlariga mosligi, bilim darajasiga muvofiq kelishi, topshiriqlarning ilmiy-amaliy (innovatsion, amaliyotga yo‘naltirilgan, kreativ, tadqiqotga asoslangan) ahamiyat kasb etishi, faoliyat tajribasini rivojlantira olishi pedagogik-psixologik tahlil asosida aniqlashtirilgan;
Ta’lim jarayoni sub’ektlarining ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish metodikasi motivatsion, kognitiv va kreativ mezonlarga asoslangan holda takomillashtirilgan, gomogen (bir xil darajadagi, tizimli, muvofiqlashtirilgan, uyg‘un) va geterogen (turli darajadagi, integrativ) guruhlarni shakllantirish, didaktik jarayonning kooperativlik va sub’ektivlik jihatlarining ichki aloqadorligini hisobga olish orqali ularning individual xususiyatlarini inobatga olgan holda samarali rivojlantirish imkoniyatlari takomillashtirilgan; 
Individual yondashuvga muvofiq talabalarni ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish modelining amaliy komponenti sifatida didaktik vaziyatlarni (motivatsion, innovatsion, muammoli, refleksiv) yaratish, ijodiy mayllarni (tadqiqotga yo‘naltirilgan, qiziqish uyg‘otuvchi, individual, interaktiv) hosil qilish, faoliyatni izchil tashkil etish va talabalarda kreativ fikrlashni shakllantirishga doir interfaol mashg‘ulotlar tizimi adaptivligi (moslashuvchan,shaxsiylashtirilgan, differensial, variativ) hisobga olish asosida takomillashtirilgan; 
Talabalarni ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirishga yo‘naltirilgan pedagogik tizimning mantiqiy tuzilmasi, shaxs rivojlanish sohalarining evristik (intuitiv-tahliliy, muammoli-qidiruv, mustaqil izlanishga asoslangan, kreativ fikrlashni rag‘batlantiruvchi) o‘qitish usullari bilan gorizontal (muammoli-taftish, tadqiqotga yo‘naltirilgan, divergent tafakkurni rivojlantiruvchi, ijodiy izlanishga asoslangan) va vertikal (taraqqiyot bosqichlari, strukturaviy izchillik, progresivlik, adaptivlik) munosabatlarining qayta aloqaga kirishuv darajasi natijadorligini (optimal, innovatsion, funksional, interaktiv) ta’minlash asosida takomillashtirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi:
ta’lim jarayonida individual yondashuv asosida talabalarni ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirish uchun individual ta’lim traektoriyalarini takomillashtirish va pedagogik fanlarni o‘qitishda kompetensiyaviy yondashuv asosidagi shaxsga yo‘naltirilgan ta’limni ishlab chiqish, ta’lim jarayonida ta’lim oluvchiga xos indikatorlarni ixtisoslashgan, individuallashgan va tabaqalashgan ta’limga muvofiq ishlab chiqilgan metodikalari asosida takomillashtirish, ta’lim samaradorligini oshirish bo‘yicha ilmiy-metodik asoslardan “Iqtidorli bolalar psixologiyasi” darsligini tayyorlashda foydalanilgan (Oliy ta’lim, fan va innovasiyalar vazirligining 2024 yil 25 iyundagi 218-son buyrug‘i, 218-535 raqamli guvohnoma). Natijada talabalarda ijodiy qobiliyatni rivojlantirish bo‘yicha pedagogik faoliyatni tashkil etishning amaliy ahamiyatlilik darajasini oshirishga erishilgan;
oliy ta’limda individual yondashuv asosida talabalarni ijodiy qobiliyatlarini rivojlantirishga qaratilgan modelda aks etgan komponentlarni ta’limga tatbiq etish, kreativ pedagogika bo‘yicha malakasini oshirish va mentorlik tizimini rivojlantirishga qaratilgan ilmiy-metodik asoslardan “Boshlang‘ich ta’lim” darsligini tayyorlashda foydalanilgan (Oliy ta’lim, fan va innovasiyalar vazirligining 2023 yil 6 noyabr 491-son buyrug‘i, 491057-raqamli guvohnoma). Natijada bo‘lajak o‘qituvchilarning ijodiy qobiliyatlarini zamon talablariga ko‘ra ta’minlashga erishilgan. 
pedagogika fanlarini integrativ o‘qitish asosida bo‘lajak pedagoglarning kasbiy ijodkorligining mazmuni va didaktik ahamiyati, loyihalashning maqsad va vazifalarini ratsional aniqlash ko‘nikmasi hamda amaliyotga yo‘naltirilgan, yakka, aralash, jamoaviy-guruhiy komponentlar uyg‘unligini barqaror ta’minlash asosida takomillashtirishga doir taklif va tavsiyalar AI-XT-0-92997 raqamli “Yoshlarda umuminsoniy, milliy va tarixiy qadriyatlaruyg‘unligi asosida ma’naviy – axloqiy tarbiyalashning muammolari” mavzusidagi amaliy loyiha doirasida amaliyotga tatbiq etilgan (O‘zbekiston Respublikasi maktabgacha va maktab ta’lim vazirligi O‘zbekiston pedagogika fanlari ilmiy tadqiqot instituti Qoraqalpog‘iston filiali 2024 yil 17 iyuldagi 07-№308-son ma’lumotnomasi). Natijada, talabalarni ta’lim jarayonida individual yondashuv asosida ijodiy qobiliyatlarini optimallashtirishda pedagogik mahorat fanlarining imkoniyatlarini tahlil qilish imkoni kengaytirilgan.

Yangiliklarga obuna bo‘lish