Ахмедова Назокат Зикирилло қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): “Корхоналарда медиареклама фаолияти самарадорлигини ошириш”, 08.00.11 –Маркетинг.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.3.PhD/Iqt4539.
Илмий раҳбари: Муминова Наргиза Махсуджановна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент давлат иқтисодиёт университети ҳузуридаги DSc.03/30.12.2020.I.16.02 рақамли Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар Икрамов Мурат Акрамович, иқтисодиёт фанлари доктори (DSc), профессор, Тилляходжаев Азизхон Алохонович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Ислом Каримов номидаги Тошкент давлат техника университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: корхоналарда медиареклама фаолияти самарадорлигини ошириш бўйича илмий ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
услубий ёндашувга кўра “медиареклама” тушунчасининг иқтисодий мазмуни истеъмолчиларнинг хулқ-атворини шакллантириш, талабни рагʼбатлантириш ва бозор улушини кенгайтириш орқали иқтисодий қиймат яратишни кучайтириш нуқтаи назаридан такомиллаштирилган;
халқаро “маркетплейс”лардан фойдаланиш асосида миллий маркетплейс дастурини ишлаб чиқиш орқали маҳсулотларнинг экспорт ҳажмини (Э = 25–30%), миллий брендлар танилиши даражасини (МБ = 40%) ва рақамли савдо платформалари орқали ташқи савдо айланмасини (ЦА = 18%) ошириш имкони асосланган;
тўқимачилик саноати корхоналари медиареклама самарадорлигини ҳисоблаш кўрсаткичлари янги интеграл оралиқлар натижаларини рақамли маркетинг метрикаси ҳисобига “паст” (1 –2), “қониқарли” (2,1 – 3), “ўрта” (3,1 – 4), “юқори” (4,1 – 5) чегара диапазонлари доирасида ёндашувга кўра такомиллаштирилган;
корхоналарда медиареклама фаолияти самарадорлигига таъсир этувчи омилларни эконометрик моделлаштириш асосида “Нил-Гранит” МЧЖнинг 2030 йилга қадар прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Диссертациянинг натижалари бўйича ишлаб чиқилган илмий таклиф ва амалий тавсиялар асосида қуйидаги натижаларга эришилган:
услубий ёндашувга кўра “медиареклама” тушунчасининг иқтисодий мазмуни истеъмолчиларнинг хулқ-атворини шакллантириш, талабни рагʼбатлантириш ва бозор улушини кенгайтириш орқали иқтисодий қиймат яратишни кучайтириш нуқтаи назаридан такомиллаштиришга оид назарий-услубий материаллардан олий таълим муассасалари талабалари учун тавсия этилган “Мерчандайзинг” номли дарсликни тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2025 йил 14 апрелдаги 136-сонли буйругʼи). Мазкур тушунчанинг янги мазмунда киритилиши олий таълим муассасалари талабалари ҳамда бўлгʼуси мутахассисларнинг медиареклама борасидаги билим ва кўникмаларини кенгайтириш имконини яратган;
халқаро “маркетплейс”лардан фойдаланиш асосида миллий маркетплейс дастурини ишлаб чиқиш орқали маҳсулотларнинг экспорт ҳажмини (Э = 25–30%), миллий брендлар танилиши даражасини (МБ = 40%) ва рақамли савдо платформалари орқали ташқи савдо айланмасини (ЦА = 18%) ошириш таклифи “Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмаси томонидан амалиётга жорий этилган (“Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмасининг 2025 йил 24 июндаги 03/25-1478-сонли маълумотномаси). Ушбу таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида тармоқ корхоналари ходимларига маркетплейслар билан ишлашни ўргатиш, уларнинг дастлабки маҳсулотларини маркетплейсларда жойлаштиришда кўмаклашиш, маҳаллий брендларни яратиш ва илгари суриш имкони яратилган;
тўқимачилик саноати корхоналари медиареклама самарадорлигини ҳисоблаш кўрсаткичлари янги интеграл оралиқлар натижаларини рақамли маркетинг метрикаси ҳисобига “паст” (1–2), “қониқарли” (2,1–3), “ўрта” (3,1–4), “юқори” (4,1–5) чегара диапазонлари доирасида ёндашувга кўра такомиллаштириш таклифи «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмаси таркибига кирувчи корхоналар фаолиятига жорий этилган (“Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмасининг 2025 йил 24 июндаги 03/25-1478-сонли маълумотномаси). Ушбу таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида “Нил-Гранит” корхонасининг сотув ҳажми 21%га ошишига олиб келган;
корхоналарда медиареклама фаолияти самарадорлигига таъсир этувчи омилларни эконометрик моделлаштириш асосида “Нил-Гранит” МЧЖнинг 2030 йилга қадар ишлаб чиқилган прогноз кўрсаткичларидан корхонанинг истиқболдаги иқтисодий фаолиятини ривожлантириш дастурларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (“Ўзтўқимачиликсаноат” уюшмасининг 2025 йил 24 июндаги 03/25-1478-сонли маълумотномаси). Ушбу таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида корхонанинг узоқ муддатли истиқболга мўлжалланган иқтисодий фаолият асосий параметрларини ўзаро мувофиқлаштириш имкони яратилган.