Абрайқулов Бекзод Иргашевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Кластер тизимида сифатли хом ипак ишлаб чиқариш технологиясини такомиллаштириш” мавзусидаги диссертация ишини 05.06.02 – “Тўқимачилик материаллари технологияси ва хомашёга дастлабки ишлов бериш” (техника фанлари)
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.4.PhD/Т5115.
Илмий раҳбар: Авазов Комил Рахматович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти, DSc.03/30.12.2019.Т.08.01.
Расмий оппонентлар: Хакимов Шерқул Шерғозиевич техника фанлари доктори, профессор; Шарипов Журабек Шомил ўғли, техника фанлари бўйича фалсафа доктори(PhD)
Етакчи ташкилот: Ипакчилик илмий тадқиқот институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Индивидуал пилла чувиш дастгоҳини яратиш ва сифатли хом ипак олиш технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
тут ипак қуртини парваришлаш жараёнида қуртнинг дастага чиқиш вақтининг пилла навлари ва хом ипак чиқишига богʻлиқлиги кўп факторли регрессион моделлар қуруш усули ёрдамида ишлаб чиқарилган;
чувиш жараёнида пилланинг сувдаги ҳаракати ва ипнинг таранглик кучларини таҳлил қилиш асосида сув ва пиллаларнинг айланишини хом ипакнинг сифат кўрсаткичларига таъсири исботланган;
кластер тизимида пиллаларни индивидуал чувишнинг янги қурилмаси чувиш тозининг айланиши ҳосил қилиш ҳамда хом ипакга бурам бериш асосида яратилган ва унинг технологик режимлари ишлаб чиқилган;
жипслик кўрсаткичи ошишига эришган ҳолда, сифатли хом ипак ишлаб чиқариш технологияси яратилган пиллаларни индивидуал чувиш дастгоҳини ўрнатиш орқали такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Сифатли хом ипак олишда индивидуал пиллаларни чувиш дастгоҳи ва технологиясини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
пиллаларни чувиш учун дастгоҳига Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги интелектуал мулк марказининг ихтирога патенти (ИАП 07079, 2022 й.) олинган. Натижада пиллаларни индивидуал чувиб сифатли хом ипак олиш имконини берган;
пиллаларни индивидуал чувиш дастгоҳининг ресурстежамкор технологияси “Ўзбекипаксаноат” уюшмаси таркибидаги корхоналарда, жумладан “Косон агропилла” “Шўрчи тайёрлов агро-пилла” МЧЖ, ҳамда “Сурхон силк про” корхоналарида жорий этилган (2025-йил 20-августдаги №4-2/1432-сон маълумотномаси). Натижада пиллаларни индивидуал чувишнинг самарали технологияси сифатли хом ипак ишлаб чиқариш, пиллалардан чувиб олинган хом ипак 3А синфига ошириш имконини берган.