Давранов Абдухалик Машраповичнинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Гидроморф тупроқларнинг хосса-хусусиятлари ва улар унумдорлигини баҳолаш услубларини такомиллаштириш (Андижон вилояти мисолида)», 03.00.13 – Тупроқшунослик (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2025.3.PhD/В1000.
Илмий раҳбар: Ураимов Тожидин, қишлоқ хўжалиги фанлари номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Андижон қишлоқ хўжалиги ва агротехнологиялар институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона давлат университети, PhD.03/30.12.2019.B.05.03.
Расмий оппонентлар: Абдурахмонов Нодирбек Юлчиевич, биология фанлари доктори, профессор; Собитов Ўлмасбой Тожахмедовиc, биология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), катта илмий ходим.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат аграр университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади: бўз тупроқлар минтақасидаги ўтлоқи-аллювиал, ўтлоқи-ботқоқ (ботқоқ-ўтлоқи), ботқоқ тупроқларни хосса-хусусиятларини аниқлаш орқали шоли етиштириладиган гидроморф тупроқлар учун бошланғич баҳолаш шкаласини тузиш, регионал баҳолаш услубини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
суғориладиган ўтлоқи, ўтлоқи-ботқоқ (ботқоқ-ўтлоқи), ботқоқ тупроқларнинг морфологияси, агрофизик ва агрокимёвий ҳусусиятларининг ҳозирги ҳолатига кўра деҳқончилик таъсирида гидроморфизм жараёнлари тавсифланган; 
Қорадарё ёйилмаси ва террасаларида шоли етиштиришга яроқли гидроморф тупроқларнинг хосса хусусиятлар, ҳозири кунги ҳолати, унумдорлиги баҳоланган; 
бўз тупроқлар камарида шоли етиштирилаётган гидроморф ўтлоқи, ўтлоқи-ботқоқ (ботқоқ-ўтлоқи), ботқоқ тупроқлар учун бошланғич баҳолаш шкаласи такомиллаштирилган;
ўтлоқи, ўтлоқи-ботқоқ ва ботқоқ тупроқларга режалаштирилган шоли ҳосили миқдорини мазкур тупроқларга қўйилган баллга ўзаро боғлиқлиги исботланган;
коррелятив боғлиқлик асосида тупроқ унумдорлигини чегараловчи хоссалари, жумладан: гранулометрик таркиби, гумус миқдори ва қатлами, озиқа моддалари миқдори, склетлиги, шўрланиш даражаси, гипс (арзиқ-шох) қатлами, зичланиши ва ювилиши даражасига кўра амалдаги пасайтирувчи коеффициентларга киритилган янги тузатишлар илмий асосланган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Қорадарё водийси ва дарё И-ИИ- террасаларида шоли етиштирилаётган тупроқлар унумдорлигини баҳолаш бўйича бонитировкалаш услубини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
тупроқ тадқиқотлари ва тупроқ сифатини баҳолаш хариталари асосида қишлоқ
хўжалиги экинлари ҳосилдорлиги ва ялпи ҳосил миқдорини белгилаш бўйича ишлаб чиқилган тавсиялар Андижон вилояти Жалақудуқ тумани “Ойим” массиви шоли етиштирилаётган суғориладиган ўтлоқи, ўтлоқи-ботқоқ ва ботқоқ  тупроқ майдонларида жорий қилинган (Қишлоқ хўжалигида билим ва инновациялар миллий марказининг 2025 йил 10 февралдаги 05/05-04-43-сонли маълумотномаси). Натижада, тадқиқот натижалари бўйича баҳолашда қўлланилган бир баллнинг ҳосилга мувофиқ қиймати асосида олинган маълумотларга кўра шоли етиштирилаётган ўтлоқи, ўтлоқи-ботқоқ ва ботқоқ тупроқларга қўйилган балл бонитети билан у ердан олинадиган ҳосил миқдорини белгилай олиши тасдиқланиб, ишлаб чиқаришга жорий қилишга хизмат қилган;
шоли етиштирилаётган суғориладиган тупроқлари унумдорлигини ошириш, экинларни жойлаштириш бўйича ишлаб чиқилган тавсиялар Андижон вилояти Жалақудуқ тумани “Ойим” массивидаги жами 2289,8 гектар суғориладиган ер майдонларида амалиётга жорий этилган (Қишлоқ хўжалигида билим ва инновациялар миллий марказининг 2025 йил 10 февралдаги  05/05-04-43-сонли маълумотномаси). Натижада, суғориладиган гидроморф тупроқларининг ҳолатини яхшилаш, экинларни тўғри жойлаштириш, унумдорлигини сақлаш ва ошириш бўйича тадбирлар ишлаб чиқишда қўлланма сифатида хизмат қилган;
Андижон вилояти Жалақудуқ тумани “Ойим” массиви фермер хўжаликларининг жами 2289,8 гектар суғориладиган ер майдонларининг 1:10000 масштабли тупроқ сифатини баҳолаш бўйича хариталари ишлаб чиқилган ва амалиётга жорий этилган (Қишлоқ хўжалигида билим ва инновациялар миллий марказининг 2025 йил 10 февралдаги  05/05-04-43-сонли маълумотномаси). Натижада, массивдаги гидроморф тупроқларнинг хосса-хусусиятлари ва унумдорлик даражасига кўра, ерларнинг меъёрий қийматини ҳисоблаш, қишлоқ хўжалиги ҳосилини режалаштириш, унумдорлиги паст бўлган ерларда давлат эҳтиёжлари учун пахта хом ашёси етиштирувчи қишлоқ хўжалиги корхоналарини молиявий қўллаб-қувватлаш имконини берган.