Халилов Сирожиддин Панжиевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Масофавий таълим жараёнларида тингловчилар ўқув фаолиятини видеомониторинг қилиш ахборот тизими, модел ва алгоритмлари”, 05.01.10 – “Ахборот олиш тизимлари ва жараёнлари” (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2025.1.PhD/Т5529.
Илмий раҳбар: Хамдамов Уткир Рахматиллаевич техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи:
Муҳаммад ал-Хоразмий номидаги Тошкент ахборот технологиялари университети.
Илмий Кенгаш фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, Илмий Кенгаш рақами: Тошкент ахборот технологиялари университети, DSc.13/30.12.2019.Т.07.01
Расмий оппонентлар: Саидов Абдусобир Абдураҳмонович, техника фанлари доктори, профессор; Каландаров Илёс Ибодуллаевич, техника фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Масофавий таълим жараёнида тингловчилар ўқув фаолиятини видеомониторинг қилиш, шахсини автоматик равишда аутентификациялаш, уларнинг хатти-ҳаракатлари ва нигоҳи йўналишини назорат қилиш модел ва алгоритмларини ишлаб чиқиш ҳамда ахборот тизимини яратишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
масофавий таълим жараёнларида тингловчиларнинг ўқув фаолиятини ташкил этиш ва бошқаришга асосланган интеллектуал видеомониторинг тизимининг такомиллиштирилган функсионал тузилмаси ишлаб чиқилди.
масофавий таълим ахборот тизимининг таълим олиш жараёнларида тингловчилар шахсини автоматик идентификация қилиш, камера олдидаги ҳаракатлари ва юзининг сохталигини аниқлашнинг нейрон тармоққа асосланган моделлари ишлаб чиқилган;
масофавий таълим олувчи талабаларнинг ўқув фаолиятини видеомониторинг қилиш ахборот тизими асосида талабалар ҳаракатини баҳолаш жараёнларининг ахборот моделлари ва алгоритмлари ишлаб чиқилган.
масофавий таълим жараёнларида тингловчилар ўқув фаолиятини видеомониторинг қилиш ахборот тизими асосида тизимнинг архитектураси ҳамда бошқа ахборот тизимлари билан интеграция интерфейслари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Диссертация доирасида олиб борилган тадқиқотлар натижасида ишлаб чиқилган масофавий таълим жараёнларида тингловчилар ўқув фаолиятини видеомониторинг қилиш ахборот тизими модел ва алгоритмлари:
масофавий таълим жараёнларида тингловчилар ўқув фаолиятини видеомониторинг қилиш ахборот тизими “Олий таълим тизими кадрларини қайта тайёрлаш ва малакасини ошириш институти”нинг Ахборот-коммуникация технологияларини жорий этиш ва масофадан ўқитишни ташкил этиш бўлим тингловчилар ўқув фаолиятини видеомониторинг қилиш учун жорий қилинди (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2025-йил 20-июндаги 4/17-06/20-05-10-сонли маълумотномаси). Натижада тингловчиларнинг масофавий курслардаги иштироки ва фаолиятини автоматлаштирилган тарзда кузатиш орқали ўқув жараёнини бошқариш сифати 25% ошди.
масофавий таълим жараёнларида тингловчилар ўқув фаолиятини видеомониторинг қилиш ахборот тизими “Сарбон университети” нинг таълим жараёнидаги масофавий ташкил этилган якуний ва оралиқ назорат тест имтиҳон вақти талабаларнинг ҳаракатларини реал вақт режимида кузатиш ва имтиҳонларда адолатли ўтишими таънимлаш учун фойдаланилди (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2025-йил 20-июндаги 4/17-06/20-05-10-сонли маълумотномаси). Натижада видеомониторинг тизимини алдаш ҳолатларини аниқлаш самарадорлиги 6% га яхшиланган, бошқа тизимларга нисбатан яъни 9% пасайишга эришди.
масофавий таълим жараёнларида тингловчилар ўқув фаолиятини видеомониторинг қилиш ахборот тизими “ICT ACADEMY” нодавлат таълим муассасаси қошидаги масофавий ўқитиш жараёнида жорий этилган видеомониторинг ахборот тизими таълим жараёнини автоматлаштириш, тингловчилар иштирокини реал вақт режимида баҳолаш, шахсни аниқлаш ва фаоллик даражасини мониторинг қилиш учун жорий этилди (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2025-йил 20-июндаги 4/17-06/20-05-10-сонли маълумотномаси). Тизим ёрдамида тингловчиларнинг дарсга жалб этилганлик даражаси, диққат ва давомати сезиларли даражада ошди, техник ресурслардан фойдаланиш самарадорлиги эса 100% га етказилди.