Холиқов Муҳриддин Мардиқуловичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Мева-сабзавотли пастила тайёрлашда қуритиш жараёнини такомиллаштириш», 02.00.16 – Кимё технологияси ва озиқ-овқат ишлаб чиқариш жараёнлари ва аппаратлари (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2025.3.PhD/Т4602.
Илмий раҳбар: Джураев Хайрулло Файзиевич, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассасалар номи: Навоий давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Бухоро давлат техника университети, DSc.03/28.02.2022.Т.101.01.
Расмий оппонентлар: Қурбонов Жамшед Маджидович, техника фанлари доктори, профессор; Баракаев Нусратилла Ражабович, техника фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Наманган давлат техника университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: мева-сабзавотли пастила тайёрлашда қуритиш жараёнини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
мева ва сабзавотлар пюресининг донадорлик даражаси аралашманинг модулли нисбатига, аралаштириш жараёнининг интенсивлигига, ишчи органнинг конструксиясига, хомашёнинг қурилма марказида ҳамда ён томонларида ҳосил қилинаётган аралашиш траекториясига боғлиқлиги асосланган;
пастила таркибидаги намликнинг чиқишини жадаллаштириш, микроелементлар, витаминларни сақлаб қолиш, тайёр маҳсулотнинг сақланиш муддатини ошириш мақсадида мева ва сабзавотлар пюресини дастлабки сувсизлантириш босқичида 400, 600, 800 Вт қувватда 2450 МҲз юқори частотали электромагнит майдонида ишлов бериш режимлари асосланган;
мева ва сабзавотлар пюресини тайёрлашда идеал аралашиш қонуниятларини, дастлабки сувсизлантириш ва қуритиш босқичида намлик ва ҳарорат ўзгаришларини ифодаловчи математик модел ишлаб чиқилган;
амалга оширилган тадқиқотлар асосида, контактли иссиқлик узатиш принципига асосланган, вакуум тизимида ишловчи қуритиш қурилмасининг мақбул конструксияси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Мева-сабзавотли пастила тайёрлашда қуритиш жараёнини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
мева ва сабзавотлар янчилмасини тайёрлаш, дастлабки сувсизлантириш ва пастила олишга мўлжалланган комбинацион қуритиш қурилмаси “Гала Ривер” қўшма корхонасида жорий этилган (Ўзбекистон озиқ-овқат саноати уюшмасининг 2025 йил 19 апрелдаги 19-40/04-25-сонли маълумотномаси). Натижада, донадорлик даражаси бир хил қуритилган пастила ишлаб чиқаришга ҳамда қуритиш жараёнининг давомийлигини 1,3-1,5 мартага камайтириш имконини берган;
пастилани қуритиш учун контактли иссиқлик узатиш принципига асосланган, вакуум тизимида ишловчи қуритиш қурилмаси “Ливадия Букҳара” МЧЖда жорий этилган (Ўзбекистон озиқ-овқат саноати уюшмасининг 2025 йил 19 апрелдаги 19-40/04-25-сонли маълумотномаси). Натижада, консистенсияси юмшоқ, оч-қизил, тўқ-қизил рангли пастила олиш имконини берган.