Зафаров Олмоснинг ихтиро патентлари асосида ўтказиладиган 
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи). “Қурилиш ва таъмирлаш ишларини бажариш усҳун експлуатацион кўрсаткисҳлари йахшиланган кўп компонентли сементли композицион материаллар”, 05.09.05 - Қурилиш материаллари ва буюмлари (техника фанлари доктори, DSc).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2025.3.DSc/Т845.
Илимий маслаҳатчи: техника фанлари доктори, профессор Шаумаров Саид Санатовисҳ.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Жиззах политехника институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат транспорт университети, DSc.15/31.08.2022.Т.73.04.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади қурилиш ва таъмирлаш ишларини самарали амалга ошириш усҳун моължалланган, експлуатацион коърсаткисҳлари (мустаҳкамлик, сув оътказмаслик, агрессив муҳитларга сҳидамлилик, узоқ муддатли барқарорлик) юқори боълган коъп компонентли сементли композицион материалларни, шунингдек, уларни олишнинг йанги технологик усулларини ишлаб сҳиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор кўп компонентли цементли композицион материаллар асосида инъексия усулида қўллаш учун мўлжалланган, гидроизоляцион хоссаларини янада ошириш ҳисобига унинг эксплуатацион хусусиятларини сезиларли даражада яхшилаш имконини берувчи оптимал таркиб ишлаб чиқилган (УЗ ИАП 7875);
илк бор сейсмик таъсир зоналарида қум-гилли грунтларни мустаҳкамлаш учун мўлжалланган цементли композицион материалларнинг механик ва структуравий таҳлили асосида, уларнинг мустаҳкамловчи хоссаларини янада ошириш ҳисобига унинг эксплуатацион кўрсаткичларини яхшилашга имкон берувчи оптимал усули яратилган (УЗ ИАП 7894);
илк бор минерал қўшимчалар ва модификаторлар асосида ишлаб чиқилган, сиқилиш ва эгилишга юқори даражада механик мустаҳкам, гидрофоблик хусусиятига ҳамда агрессив муҳит таъсирига бардошлилик қобилиятига эга бўлган кўп компонентли цементли композицион материаллар асосида, уларнинг эксплуатацион хоссаларини янада яхшилаш имконини берувчи оптимал бетон қоришмаси таркиби ишлаб чиқилган (УЗ ИАП 7892);
илк бор сейсмик барқарорлиги кам бўлган грунтларни мустаҳкамлаш мақсадида ишлаб чиқилган цементли таркибни, грунтнинг физик-механик хоссаларига таъсири экспериментал ва таҳлилий жиҳатдан баҳоланиб, уларни сейсмик шароитларда самарали қўллаш имконини берувчи технологик ечим ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларини жорий қилиниши. Қурилиш ва таъмирлаш ишларини бажариш усҳун експлуатацион коърсаткисҳлари йахшиланган коъп компонентли сементли композицион материалларни ишлаб сҳиқиш боъйисҳа олинган натижалар асосида қуйидаги ишланмалар жорий қилинди:
таркибида натрий бентонит, метакаолин МК-40, фракцияси 0,1-0,4 мм бўлган кварц қуми “ПБ-150-1”, натрий олеат, селлюлозали боғловчи Течноcел 1004-3З ва суперпластфикатор Глениум АCЕ 43 мавжуд бўлган бетон иншоотлардаги ёриқ (дарз)ларни бартараф этиш учун мўлжалланган гидроизоляцияли инъексия таркиби “Ултра бетон” МЧЖ корхонасида ишлаб чиқаришга жорий қилинди. Мазкур корхонада 2025 йил 3 январдан 2025 йил 25 апрелгача бўлган давр мобайнида УЗ ИАП 7875 “Бетон иншоотлардаги ёриқ (дарз)ларни бартараф этиш учун гидроизоляцияли инъексия таркиби” ихтиро патенти асосида бино ва иншоотларнинг бетон конструксияларидаги ёриқ (дарз)ларни бартараф этиш учун 2827 м³ ҳажмдаги гидроизоляцияли инъексия таркибининг тажриба-саноат партияси ишлаб чиқарилди. Шунингдек, ишлаб чиқилган гидроизоляцияли инъексия таркиби “Зенаткор темир бетон буюмлари” МЧЖ ҳамда “СТРОЙ АЛЛИАНСЕ СЕРВИС” МЧЖ корхоналарида ҳам ишлаб чиқаришга жорий этилган (Ўзбекистон қурилиш материаллари саноати корхоналари уюшмасининг 2025 йил 16 июндаги 02/15-1964 сонли ҳамда Транспорт вазирлигининг 2025 йил 11 июлдаги 4/Э921 сонли маълумотномалари). Натижада, ушбу корхоналарда гидроизоляцияли инъексиянинг янги таркибини ишлаб чиқаришга жорий қилиш орқали 897,204 млн. сўм иқтисодий самарадорликка эришилган;
таркибида портландцемент, 0,1-0,4 мм фракцияли кварц қуми, 0-0,2 мм фракцияли доломит кукуни, кенгайтирувчи қўшимча, поликарбоксилатли суперпластификатор Глениум C323 МИХ ҳамда сув мавжуд бўлган сейсмик таъсирлардан қум-гилли грунтларни мустаҳкамлаш учун цементли қоришма таркиби “Зенаткор темир бетон буюмлари” МЧЖ корхонасида ишлаб чиқаришга жорий қилинди. Мазкур корхонада 2024 йил 18 декабрдан 2025 йил 12 июнгача бўлган давр мобайнида УЗ ИАП 7894 “Сейсмик таъсирлардан қум-гилли грунтларни мустаҳкамлаш учун цемент аралашмаси” ихтиро патенти асосида сейсмик таъсирлардан қум-гилли грунтларни мустаҳкамлаш учун 2117 м³ ҳажмдаги цементли қоришма таркибининг тажриба-саноат партияси ишлаб чиқарилди. Ишлаб чиқилган сейсмик таъсирлардан қум-гилли грунтларни мустаҳкамлаш учун цементли қоришма таркиби “Ултра бетон” МЧЖ ҳамда “СТРОЙ АЛЛИАНСЕ СЕРВИС” МЧЖ корхоналарида ҳам ишлаб чиқаришга жорий этилган (Ўзбекистон қурилиш материаллари саноати корхоналари уюшмасининг 2025 йил 16 июндаги 02/15-1964 сонли ҳамда Транспорт вазирлигининг 2025 йил 11 июлдаги 4/Э921 сонли маълумотномалари). Натижада, ушбу корхоналарда сейсмик таъсирлардан қум-гилли грунтларни мустаҳкамлаш учун цементли қоришма таркибини ишлаб чиқаришга жорий этиш орқали 732,543 млн. сўм иқтисодий самарадорликка эришилган;
- таркибида портландцемент, Н - изопропилакриламидли тармоқли полимер, поликарбоксилат асосидаги гиперпластификатор, тўлдирувчи сифатида 1:0,8 нисбатда гранитни майдалашдан олинган қум 4,2 µм (микрометр) ва фракцияси 0,16-5 мм бўлган табиий бойитилган қум 1,5-2,5 µм (микрометр)нинг аралашмаси, модификаторлар сифатида қўшимча равишда калсий гидросиликат ва поли - 1,7 - дигидробензо - (1,2-Д:4,5-Д') - диоксазол - 2,6 - диил - 1,4 - фенилен толаси, микрокремнезем сифатида конденсацияланган “МКУ-85” мавжуд бўлган бетон қоришмаси таркиби “СТРОЙ АЛЛИАНСЕ СЕРВИС” МЧЖ корхонасида ишлаб чиқаришга жорий қилинди. Мазкур корхонада 2024 йил 19 декабрдан 2025 йил 29 апрелгача бўлган давр мобайнида УЗ ИАП 7892 “Бетон қоришмаси” ихтиро патенти асосида сиқилиш ва эгилишга юқори механик мустаҳкамликка эга бўлган гидрофоб ҳамда агрессив муҳит таъсирига бардошли 2962 м³ ҳажмдаги бетон қоришмаси таркибининг тажриба-саноат партияси ишлаб чиқарилди. Ишлаб чиқилган бетон қоришмаси таркиби “Ултра бетон” МЧЖ ҳамда “Зенаткор темир бетон буюмлари” МЧЖ корхоналарида ҳам ишлаб чиқаришга жорий этилган (Ўзбекистон қурилиш материаллари саноати корхоналари уюшмасининг 2025 йил 16 июндаги 02/15-1964 сонли ҳамда Транспорт вазирлигининг 2025 йил 11 июлдаги 4/Э921 сонли маълумотномалари). Натижада, ушбу корхоналарда бетон қоришмасининг янги таркибини ишлаб чиқаришга жорий этиш орқали 787,100 млн. сўм иқтисодий самарадорликка эришилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish