Кучкарова Гавхар Абдуллаевнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон 

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Халқаро туризмга оид лексик бирликларининг структур-семантик тадқиқи (инглиз ва ўзбек тиллари материаллари асосида)”, 10.00.06  - Қиёсий адабиётшунослик, чоғиштирма тилшунослик ва таржимашунослик.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2025.3.PhD/Fil6423
Илмий раҳбар:  Қобилова Зебохон Бакировна. Филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қўқон университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Қўқон университети ҳузуридаги филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) илмий даражасини берувчи PhD.03/25.12.2024.Fil.130.02 рақамли илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Досбоева Наргиза Турғунпўлатовна филология фанлари доктори, доцент; Мирзаева Дилшода Икромовна филология фанлари боʻйича фалсафа доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Наманган давлат университети. 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади инглиз ва ўзбек тилларида туризмга оид атамаларнинг структур-семантик, функсионал-семантик ва лингвистик хусусиятларини очиб беришдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
инглиз ва ўзбек тилларидадаги 580 та ( шундан 414 таси инглизча, 166 таси ўзбекча) халқаро туризмга оид лексик бирликлар таҳлили орқали уларнинг шаклланишида морфологик деривация, синтактик ва морфосинтактик жараёнларнинг ўрни ёритилиб, инглиз тилида суффиксация ва префиксация (-тион, -инг, -эр, ре-, эcо-, селф- ва бошқалар), ўзбек тилида эса суффиксация (-лик, -чи, -ма, -ий, -вий) асосий ҳосила воситаси экани, синтактик тузилмаларда инглиз тилида икки ва уч компонентли терминларнинг (сустаинабле тоурисм девелопмент, онлине боокинг платформ, травел инсуранcе полиcй) юқори фаоллиги, ўзбек тилида эса икки компонентли тузилмалар (туристик зона, сайёҳлик бюроси, ички туризм) кенг тарқалган шакллар экани асослаб берилган;
инглиз ва ўзбек тилларида халқаро туризм терминологияси таркибида лексик-семантик парадигматик муносабатлар тизими (синонимия, антонимия ва омонимия)нинг фаол қўлланиши, уларнинг терминологик майдон ичида семантик алоқаларни шакллантиришдаги ўрни очиб берилиб, трип, эхcурсион, эхпедитион каби терминлар орасидаги маъно дифференциаллиги, доместиc тоурисм ва инбоунд тоурисм жуфтлигидаги қарама-қаршилик, шунингдек, боокинг ёки cамп сўзларининг бир вақтнинг ўзида бир нечта маънода ишлатилиши орқали омонимиянинг терминологик полифунксионалликка хизмат қилиши далилланган;
инглиз ва ўзбек тилларидаги туризмга оид реклама матнларининг  шаклланиши лингвистик жиҳатдан таҳлил қилиниб, уларда миллий колоритни ифодаловчи образлилик, эмотив таъсир ва эстетик ифодалиликнинг семантик-прагматик жиҳатлари, туристик бренд имиджини шакллантиришда реклама дискурсининг коммуникатив-функсионал (эътибор жалб қилиш, ахборот етказиш, ишонтириш, ҳиссий таъсир кўрсатиш) хусусиятлари асослаб берилган;
таржима жараёнида туризм лексикасининг лингвопрагматик (терминларнинг коммуникатив мақсадга йўналтирилганлиги, контекстга мос эквивалент танлаш ва нутқий вазиятга мувофиқ прагматик таъсир ҳосил қилиш билан боғлиқ жиҳатлар) ва лингвомаданий (урф-одатлар, қадриятлар ва маданий меросни ифодалашдаги ўзига хосликлари) хусусиятлари ойдинлаштирилиб, инглиз ва ўзбек тиллари мисолида изоҳли таржима, маданий адаптация ва бетарафлаштириш стратегияларининг қўлланиш шароитлари, терминларнинг маданий коннотациялари, миллий стереотиплар ва ижтимоий қадриятлар билан боғлиги доирасида табдил усуллари танловининг ҳал қилувчи аҳамияти исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Халқаро туризмга оид лексик бирликлар юзасидан олиб борилган тадқиқот натижалари асосида:
инглиз ва ўзбек тилларидадаги 580 та ( шундан 414 таси инглизча, 166 таси ўзбекча) халқаро туризмга оид лексик бирликлар таҳлили орқали уларнинг шаклланишида морфологик деривация, синтактик ва морфосинтактик жараёнларнинг ўрни ёритилиб, инглиз тилида суффиксация ва префиксация (-тион, -инг, -эр, ре-, эcо-, селф- ва бошқалар), ўзбек тилида эса суффиксация (-лик, -чи, -ма, -ий, -вий) асосий ҳосила воситаси экани, синтактик тузилмаларда инглиз тилида икки ва уч компонентли терминларнинг (сустаинабле тоурисм девелопмент, онлине боокинг платформ, травел инсуранcе полиcй) юқори фаоллиги, ўзбек тилида эса икки компонентли тузилмалар (туристик зона, сайёҳлик бюроси, ички туризм) кенг тарқалган шакллар экани асослаб берилганига доир хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлиги Маъданий-маърифий муассасалар номоддий миллий меросни ривожлантириш шобаси томонидан ўзбек халқининг бой миллий тил анъаналари, номоддий маданий мероси, ижтимоий қадриятларимизнинг миллатллараро муносабатларни йўлга қўйиш ва алоқаларни мустаҳкамлаш борасида амалга оширилган “Мамлакатимизда миллатлараро муносабатларни янада ривожлантириш ва уйғунлаштириш” мавзусидаги фундаментал лойиҳада фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлигининг 2025-йил 17-июлдаги №02-14-06-909-сонли маълумотномаси). Натижада лойиҳа базаси янги маълумотлар билан бойитилган, хулосалар лойиҳанинг илмий жиҳатдан такомиллашувига хизмат қилган;
инглиз ва ўзбек тилларида халқаро туризм терминологияси таркибида лексик-семантик парадигматик муносабатлар тизими (синонимия, антонимия ва омонимия)нинг фаол қўлланиши, уларнинг терминологик майдон ичида семантик алоқаларни шакллантиришдаги ўрни очиб берилиб, трип, эхcурсион, эхпедитион каби терминлар орасидаги маъно дифференциаллиги, доместиc тоурисм ва инбоунд тоурисм жуфтлигидаги қарама-қаршилик, шунингдек, боокинг ёки cамп сўзларининг бир вақтнинг ўзида бир нечта маънода ишлатилиши орқали омонимиянинг терминологик полифунксионалликка хизмат қилиши далиллангани ҳақидаги хулосалардан Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси Бадиий кенгаши ҳисобот йиғилишларида, ёш таржимон тўгараги ва адабий кечаларда фойдаланилган (Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг 2025-йил 18-июлдаги №01-04/998-сонли маълумотномаси). Натижада Бадиий кенгаш ҳисобот йиғилишларининг мазмундорлиги, адабий кечаларнинг илмий қиммати ортган, ёш таржимонлар учун ташкил этилган тўгараклар фаолиятининг такомиллашувига хизмат қилган;
инглиз ва ўзбек тилларидаги туризмга оид реклама матнларининг  шаклланиши лингвистик жиҳатдан таҳлил қилиниб, уларда миллий колоритни ифодаловчи образлилик, эмотив таъсир ва эстетик ифодалиликнинг семантик-прагматик жиҳатлари, туристик бренд имиджини шакллантиришда реклама дискурсининг коммуникатив-функсионал (эътибор жалб қилиш, ахборот етказиш, ишонтириш, ҳиссий таъсир кўрсатиш) хусусиятлари асослаб берилгани билан боғлиқ янгиликлардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Ўзбекистон-24” ижодий бирлашмаси „Ўзбекистон“ телерадиоканали томонидан тайёрланган “Таълим ва тараққиёт”, “Миллат ва маънавият”, “Адабий жараён”, “Жаҳон адабиёти” номли эшиттиришларини тайёрлашда (2025 йил март ва июл ойлари) фойдаланилган. (2025 йил 25 июлдаги 05-09-1240-сонли маълумотнома).
таржима жараёнида туризм лексикасининг лингвопрагматик (терминларнинг коммуникатив мақсадга йўналтирилганлиги, контекстга мос эквивалент танлаш ва нутқий вазиятга мувофиқ прагматик таъсир ҳосил қилиш билан боғлиқ жиҳатлар) ва лингвомаданий (урф-одатлар, қадриятлар ва маданий меросни ифодалашдаги ўзига хосликлари) хусусиятлари ойдинлаштирилиб, инглиз ва ўзбек тиллари мисолида изоҳли таржима, маданий адаптация ва бетарафлаштириш стратегияларининг қўлланиш шароитлари, терминларнинг маданий коннотациялари, миллий стереотиплар ва ижтимоий қадриятлар билан боғлиги доирасида табдил усуллари танловининг ҳал қилувчи аҳамияти исботланганига доир хулосалардан Мактабгача ва мактаб таълими вазирининг 2023-йил 18-майдаги 156-сон буйруғи асосида 2023-2024 йилларда бажарилиши назарда тутилган АИ-201704-сонли “Умумтаълим муассасалари битирувчиларининг она тили (ўзбек тили) фани бўйича малакасини баҳолаш ҳамда 14 та фандан тест тизимини ишлаб чиқиш” номли фундаментал лойиҳада фойдаланилган (Абдулла Авлоний номидаги педагогларни касбий ривожлантириш ва янги методикаларга ўргатиш миллий тадқиқот институтининг 2025-йил 3-февралдаги №03-16-09-948-сонли маълумотномаси). Натижадалар лойиҳа ишланмаларининг такомиллашувига хизмат қилган, диссертация натижаларининг самарадорлиги ва улар асосида ишлаб чиқилган амалиётга татбиқ этилиши юзасидан эришилган ижобий натижалар фундаментал лойиҳада ўз ифодасини топган.