Чутбаева Фарида Бобақуловнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Сурхондарё вилояти ҳовуз балиқчилиги шароитида балиқ маҳсулдорлигига сестодаларнинг таъсири», 03.00.15-Ихтиология, 03.00.06 -Зоология (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.4.PhD/B1145.
Илмий раҳбар: Сафарова Феруза Эргашевна, биология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент 
 Диссертация бажарилган муассасалар номи: Тошкент давлат аграр университети. 
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат аграр университети ҳузуридаги PhD.05/30.12.2019.Qx.13.02 рақамли Илмий кенгаш асосидаги бир марталик илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Акрамова Фируза Джалалиддиновна, биология фанлари доктори, профессор; Назаров Муҳаммадрасул Шаропович, биология фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: Термиз давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик. 
II. Тадқиқотнинг мақсади: Сурхондарё вилояти ҳовуз балиқчилигида балиқларининг биологик хусусиятларини, балиқларда учрайдиган сестодаларнинг тур таркибини, балиқ маҳсулдорлигига таъсирини, сестодофаунанинг шаклланиш йўлларини аниқлаш ҳамда балиқлар сестодозлари профилактикасининг илмий асосларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор сестодалар Сурхондарё вилояти ҳовуз балиқчилиги шароитида балиқларнинг биологик хусусиятларига, хусусан ўсиш ва ривожланишига ҳамда балиқ маҳсулдорлиги пасайиши (13-15%) илмий асосланган;
балиқлар сестодаларининг тур таркиби 4 та туркум, 8 та оила, 10 та авлод ва 14 турдан ташкил топганлиги, таксономик ҳолати аниқланган, сестодалар тарқалиши эса йил мавсумига боғлиқ эканлиги очиб берилган;
ҳовуз балиқлари сестодаларининг табиий серкулясия йўлларининг 4 та усули аниқланган, сестодалар билан зарарланиш балиқларнинг ўстириш тиғизлигига, сув муҳити ва ҳароратининг ўзгариши билан ўзаро боғлиқ эканлиги аниқланган;
ҳовуз хўжалигидаги сестодалар билан зарарланган карпсимон балиқлар вазни соғлом балиққа нисбатан 330 гр, Африка лаққасида эса 440 гр га кам вазн олиши илмий асосланган;
3 та тажриба ҳовузлари маҳсулдорлик кўрсаткичларининг назорат гуруҳига нисбатан 76,4 кг, 67,2 кг ва 166,1 кг га пасайганлиги сестодалар таъсирига боғлиқ эканлиги очиб берилган;
ҳовуз балиқчилиги шароитида балиқлар сестодоз касалликларининг келиб чиқиш сабаблари аниқланган ҳамда уларга қарши курашиш чора - тадбирлари бўйича тавсиянома ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Сурхондарё вилояти ҳовуз балиқчилиги шароитида балиқ маҳсулдорлигига сестодаларнинг таъсири бўйича олинган натижалар асосида:
ҳовуз балиқчилигида балиқлар сестодаларига қарши курашишда “Панафенб 22,2 фоизли” препаратнинг 0,2 гр/кг миқдорида озуқага қўшиб бериш усули Сурхондарё вилояти Денов туманидаги “Навнихол сохили” фермер хўжалигида жорий этилган. (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги Қишлоқ хўжалигида билим ва инновациялар миллий марказининг 2025 йил 4 мартдаги 05/05-04-84-сонли маълумотномаси). Натижада, зарарланган 144 дона балиқдан 117 дона балиқнинг ҳаёти сақлаб қолиш орқали рентабеллилик даражасини 41,62 фоизгача ошириш имконияти яратилган;
балиқ сестодаларига қарши курашишда “Монезол” препаратини 1 кг балиқ вазнига 0,3 гр миқдорда озуқасига қўшиб бериш усули Сурхондарё вилояти Узун туманидаги “Азизбобо” фермер хўжалигида жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги Қишлоқ хўжалигида билим ва инновациялар миллий марказининг 2025 йил 4 мартдаги 05/05-04-84-сонли маълумотномаси). Натижада, зарарланган 126 дона балиқдан 102 дона балиқнинг ҳаёти сақланиб қолиш ва рентабеллилик даражаси 41,78 фоизгача ошириш имконини берган;
сестодаларига қарши курашишда “Албендозол” препаратини 1 кг балиқ вазнига 0,2 гр миқдорида озуқасига қўшиб бериш усули Сурхондарё вилояти Термиз туманида жойлашган “Норхамидбобо” фермер хўжалигида амалиётга жорий қилинган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги ҳузуридаги Қишлоқ хўжалигида билим ва инновациялар миллий марказининг 2025 йил 4 мартдаги 05/05-04-84-сонли маълумотномаси). Натижада, 287 дона зарарланган балиқдан 274 дона балиқнинг ҳаёти сақлаб қолиш рентабеллилик даражасини 72,5 фоизгача ошириш имконини берган.