Худайбердиева Моҳира Осимжановнанинг фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Педагогик жараёнларда юқори синф ўқувчиларининг ижтимоийлашувининг миллий менталитетга мослаштириш” (Ўзбекистон тарихи фани мисолида) 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси. 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.3.PhD/Ped5195
Илмий тадқиқот иши бажарилган муассаса номи: Наманган давлат университети.
Илмий раҳбар: Асқарова Манзура Авазбековна, педагогика фанлари доктори (DSc), доцент.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Наманган давлат педагогика институти, PhD.03/27.09.2024.Ped.184.01.
Расмий оппонентлар: Рахмонова Муқаддас Қахрамоновна педагогика фанлари номзоди, доцент, Замилова Римма Рамилевна, педагогика фанлари доктори (DSc), профессор.
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади юқори синф ўқувчиларининг ижтимоий адаптациясини миллий менталитет таъсирини илмий таҳлил қилиш ва уни самарали методик тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
юқори синф ўқувчиларида ижтимоийлашувининг миллий менталитетга адаптациясининг педагогик-психологик хусусиятлари когнитив компетенсиясига мотивацион-психологик (интринсик мотивация, когнитив диссонанс, эмоционал интеллект), диспозицион (этнопсихологик идентификация, аксиологик ориентациялар) ва метакогнитив (рефлексив фикрлаш) компонентларни интеграциялаш орқали такомиллаштиришнинг инновацион консепсияси очиб берилган;
юқори синф ўқувчиларининг ижтимоийлашувида социометрик (социограмма, референтометрия), психодиагностик (локус назорати, социал интеллект), этнопсихологик (этник стереотиплар) ва педагогик (когнитив стратегиялар, социоадаптив компетенциялар) кўрсаткичлар тизимини қўллаган ҳолда адаптация даражасини миллий менталитет нуқтаи назаридан комплекс баҳолаш учун мултидисиплинар диагностик методология яратиш зарурати далилланган;
юқори синф ўқувчиларида ижтимоийлашувининг миллий менталитетга мослаштиришнинг конструктив (лойиҳавий ўқитиш, муаммоли таълим), коллаборатив (коллектив рефлекция) ва ахборот-коммуникацион (рақамли педагогика, виртуал симуляциялар) усуллар интеграциялашган ҳолда миллий педагогик анъаналар билан синергетик уйғунлашган мотивацион-трансформацион таълим модели ишлаб чиқилди;
юқори синф ўқувчиларининг ижтимоийлаштириш методикасида педагогик технологияларнинг самарадорлигини комплекс баҳолаш учун квалитатив (интервю, кузатув) ва квантитатив (тестлар, сўровномалар) усуллар синергик тарзда қўлланилиб, экспериментал ва назорат гуруҳларида когнитив, аффектив ва социометрик кўрсаткичларнинг динамикаси аниқлаштирилди.
 IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Педагогик жараёнларда юқори синф ўқувчиларининг ижтимоий адаптасиясини миллий менталитетга мослаштиришга доир тадқиқот натижалари асосида:
юқори синф ўқувчиларида ижтимоийлашувининг миллий менталитетга адаптациясининг педагогик-психологик хусусиятлари когнитив компетенсиясига мотивацион-психологик (интринсик мотивация, когнитив диссонанс, эмоционал интеллект), диспозицион (этнопсихологик идентификация, аксиологик ориентациялар) ва метакогнитив (рефлексив фикрлаш) компонентларни интеграциялаш орқали такомиллаштиришнинг инновацион консепсияси очиб берилишига доир фикр мулоҳазалардан Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2024-йил учун чора тадбирлар дастурининг ВИИ йўналишида белгиланган “Узлюксиз таълим тизимида маънавий комилликка эришиш ва ва маърифатли ёшларни тарбиялашга доир чора-тадбирлар” 31-банди “Мамлакатда ёшлар маънавий тарбиясини тизимли ташкил этишга қаратилган “Узлюксиз маънавий тарбия консепсияси” асосида барча тизимларда белгиланган вазифаларни босқичма-босқич амалга оширишни услубий таъминлаш” мавзусида ўтказилган тарғибот ишларини ташкил этиш ва ўтказишда диссертация материалларидан фойдаланилган. (Республика Маънавият ва маърифат маркази ҳузуридаги ижтимоий маънавий тадқиқотлар институтининг 2024-йил 17-декабрдаги 10/220-сонли далолатномаси). Натижада, ўқувчиларнинг ижтимоийлашувига ижобий муносабат даражасини тавсивловчи омиллар ижтимоий муносабатларни баҳолаш асосида такомиллаштирилган; 
юқори синф ўқувчиларининг ижтимоийлашувида социометрик (социограмма, референтометрия), психодиагностик (локус назорати, социал интеллект), этнопсихологик (этник стереотиплар) ва педагогик (когнитив стратегиялар, социоадаптив компетенциялар) кўрсаткичлар тизимини қўллаган ҳолда адаптация даражасини миллий менталитет нуқтаи назаридан комплекс баҳолаш учун мултидисиплинар диагностик методология яратиш зарурати далилланганлиги юзасидан хулоса ва таклифларидан Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясининг бир қатор телекўрсатувлари (“Таълим ва тараққиёт”, “Мувозанат”, “Телемушоҳада” теледастурларининг 2024-йил март-апрел ойларидаги сонлари)да дастур ва ссенарийлар тайёрланган. (Оʻзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг 2024-йил 12-декабрдаги 04-36-1289-сон маълумотномаси). Натижада, ўқувчилар ижтимоий адаптациясиянинг миллий менталитетга мослаштиришни шакллантиришга оид методик таъминоти конструктив-прогностик топшириқлар, ҳамкорликда ўқитиш шаклларини киритиш асосида такомиллаштирилган. 
юқори синф ўқувчиларида ижтимоийлашувининг миллий менталитетга мослаштиришнинг конструктив (лойиҳавий ўқитиш, муаммоли таълим), коллаборатив (коллектив рефлекция) ва ахборот-коммуникацион (рақамли педагогика, виртуал симуляциялар) усуллар интеграциялашган ҳолда миллий педагогик анъаналар билан синергетик уйғунлашган мотивацион-трансформацион таълим модели ишлаб чиқишга оид таклиф ва тавсиялардан Республика Маънавият ва маърифат марказининг 2024-йил учун чора тадбирлар дастурининг ВИИ йўналишида белгиланган “Узлюксиз таълим тизимида маънавий комилликка эришиш ва ва маърифатли ёшларни тарбиялашга доир чора-тадбирлар” 31-банди “Мамлакатда ёшлар маънавий тарбиясини тизимли ташкил этишга қаратилган “Узлюксиз маънавий тарбия консепсияси” асосида барча тизимларда белгиланган вазифаларни босқичма-босқич амалга оширишни услубий таъминлаш” мавзусида ўтказилган тарғибот ишларини ташкил этиш ва ўтказишда диссертация материалларидан фойдаланилган. Натижада, ўқувчиларнинг жамиятда ижтимоий муносабатларни ривожлантиришга эришилган.
юқори синф ўқувчиларининг ижтимоийлаштириш методикасида педагогик технологияларнинг самарадорлигини комплекс баҳолаш учун квалитатив (интервю, кузатув) ва квантитатив (тестлар, сўровномалар) усуллар синергик тарзда қўлланилиб, экспериментал ва назорат гуруҳларида когнитив, аффектив ва социометрик кўрсаткичларнинг динамикаси аниқлаштириш бўйича хулоса ва таклифларидан Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясининг бир қатор телекўрсатувлари (“Таълим ва тараққиёт”, “Мувозанат”, “Телемушоҳада” теледастурларининг 2024-йил март-апрел ойларидаги сонлари)да дастур ва ссенарийлар тайёрланган. (Оʻзбекистон Миллий телерадиокомпаниясининг 2024-йил 12-декабрдаги 04-36-1289-сон маълумотномаси). Натижада, ўқувчилар ижтимоий адаптациясиянинг миллий менталитетга мослаштиришга юзасидан ишлаб чиқилган педагогик технологиялар самарадорлигини оширишга эришилган. 

Yangiliklarga obuna bo‘lish