Ўктамов Ўктамжон Хайрулла ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Гравитацион обектларнинг қоронғу материя ҳалоси ва магнит майдони мавжуд бўлган муҳитдаги ўта оғир қора туйнуклар атрофидаги динамикаси”, 01.04.02-Назарий физика ва 01.03.01-Астрономия.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: № В2024.2.PhD/FM1094.
Диссертация бажарилган муассаса номи: “ТИҚХММИ” Миллий тадқиқот университети ҳузуридаги фундаментал ва амалий тадқиқотлар институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: ““Янги Ўзбекистон” университети, Илғор тадқиқотлар институти ҳузуридаги илмий даражалар берувчи DSc.03/07.07.2025.FM/Т.192.01 рақамли Илмий кенгаш
Илмий раҳбарлар: ф.-м.ф.д., академик Б. Ж. Ахмедов, ф.-м.ф.д. С. Р. Шайматов
Расмий оппонентлар: ф.-м.ф.д., Ш. Холиқов (Натионал Солар Обсерваторй, Боулдер, УСА), ф.-м.ф.д, А. Б. Абдикамалов (“Янги Ўзбекистон” университети профессор ассистенти)
Етакчи ташкилот: Ал-Фаробий номидаги Қозоқ миллий университети.
Диссертация йўналиши: назарий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Қоронғу материя ҳалосидаги янги аналитик Счwарзсчилд ечимига ўхшаш қора туйнукни топишдир. Ўта оғир қора туйнук (СМБҲ) атрофидаги заррачалар динамикасини таҳлил қилиш ва бизнинг топилмаларимизни С2 юлдузининг кузатилган позицияси билан қиёсий таҳлил қилиш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
- Биринчи марта Деҳнен типидаги қоронғу материя ҳалосида ядро модели учун Счwарзсчилд ечимига ўхшаш аналитик ечими топилди.
- Биринчи марта ЛҚГда ўз-ўзига дуал қора туйнук ҳолати учун майдон тенгламалари ва электромагнит майдон тўрт-вектор потенсиали ечими олинди. ЛҚГда ўз-ўзига дуал қора туйнук яқинидаги магнит диполлар ва электр зарядланган зарралар ҳаракати ўрганилди.
- Биринчи марта ташқи бир жинсли магнит майдонга киритилган Счwарзсчилд қора туйнуги атрофида айланаётган магнитланган зарраларнинг боғланган ва боғланмаган ҳаракати ўрганилди
- Биринчи марта таҳлил натижасида олинган С2 юлдузнинг назарий жойлашуви С2 юлдузининг ҳақиқий жойлашуви билан таққосланди ва юлдузнинг магнит диполи 〖10〗^6 Г·см³ сифатида баҳоланди. Магнетланган зарраларнинг ташқи магнит майдонга киритилган Счwарзсчилд қора туйнуги атрофида Гравитацион Рутерфорд тарқалишига ўхшаш бурилиш траекториялари аниқланди.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ихчам об'ектлар динамикасига асосланиб, уларнинг хусусиятларига оид илмий топилмалар халқаро тадқиқотчилар томонидан ўрганишларда қўлланилган ва юқори та'сирли хорижий журналларда, жумладан (Жоурнал оф Cосмологй анд Астропартиcле Пҳйсиcс, 2025(03), Волуме 2025, Wеб-Сc, ИФ: 5.9; Тҳе Эуропеан Пҳйсиcал Жоурнал C, Волуме 85, Артиcле нумбер 786, Wеб-Сc, ИФ: 4.2; Тҳе Эуропеан Пҳйсиcал Жоурнал C, Волуме 85, Артиcле нумбер 494, Wеб-Сc, ИФ: 4.2; Универсе, Wеб-Сc, ИФ: 2.6;)да нашр этилган.
Мазкур илмий натижалар Веллоре Институте оф Течнологй институти томонидан қўллаб-қувватланган дастурлар доирасида қўлланилган (Др. Панкаж Шеоран томонидан тақдим этилган расмий хат асосида).
