Суяров Жаҳонгир Усмонқул ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган тармоғи номи): «Мураккаб таркибли полиметалл конлардан қимматбаҳо компонентларни комплекс ажратиб олиш технологиясини ишлаб чиқиш», 04.00.14 – Фойдали қазилмаларни бойитиш (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.4.PhD/Т5058.
Илмий раҳбар: Самадов Алишер Усманович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат техника университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети, DSc.17/04.06.2021.Т.06.01.
Расмий оппонентлар: Шарафутдинов Улуғбек Зиятович, техника фанлари доктори, профессор; Махмаражабов Дилмурод Бахтиёрович, техника фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Миллий технологик тадқиқотлар университети «МИСиС»нинг Олмалиқ шаҳридаги филиали.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Олчалик конининг мураккаб таркибли полиметалл рудаларини бойитиш орқали нодир ва рангли металлар ишлаб чиқаришни коъпайтириш имконини берувчи самарали технологиясини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
руда таркибидаги компонентларнинг физик хусусиятларидан келиб чиққан ҳолда, Олчалик рудасини марказдан қочма консетраторларда бойитишда 70 Г оптимал параметри орқали олтинни бойитмага ажралиш кўрсаткичи 65,7%, кумушни бойитмага ажралиш кўрсаткичи 57,94% ни ташкил этиши аниқланган;
Олчалик конининг мураккаб таркибли полиметалл рудаси таркибидаги олтин, кумуш ва мис минералларини фракциялар боъйича сифат-миқдорий тақсимоти аниқланиб флотация жараёнида 442Ф йиғувчи реагенти қўллаш орқали олтин 78,36 %, кумуш 57,2 % ва мисни 71,8 % ажратиб олишнинг самарали кўрсаткичига эришиш мумкинлиги аниқланган;
Олчалик конини мураккаб таркибли полиметалл рудаларидан олтин, кумуш ва мис ажратиб олишда гравитацион ва флотацион бойитиш усулларини қоъллаган ҳолда комплекс қайта ишлаш технологияси ишлаб чиқилган;
мураккаб таркибли полиметалл конлар рудаларини комплекс бойитишнинг технологик схемаси ишлаб чиқилиб, қимматбаҳо компонентларни максимал бойитиш даражасига эришиш учун дастгоҳлар занжири схемасини мақбул технологик кетма-кетлиги аниқланди ҳамда биринчи марта олтинни 88,3 %, кумушни 78,7% ва мисни 83,8%ли ажралиш кўрсаткичига эга бўлган технология ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Мураккаб таркибли полиметалл конлардан қимматбаҳо компонентларни комплекс ажратиб олиш технологиясини ишлаб чиқиш боъйича олиб борилган тадқиқотлар асосида:
Олчалик кони рудаларини марказдан қочма консентраторлар ва флотомашинада бойитиш орқали олтин ва кумушни қайта ишлаш технологияси “Олмалиқ КМК” АЖда амалиётга жорий этилган (“Олмалиқ КМК” АЖнинг 2025 йил 17 мартдаги CА-0254-сон маълумотномаси). Натижада, руда таркибидан 88,3% олтин, 78,7% кумуш бойитмасини ажратиб олиш имконини берган;
Олчалик кони рудаларини марказдан қочма консентраторлар ва флотомашинада бойитиш орқали мисни қайта ишлаш технологияси “Олмалиқ КМК” АЖда амалиётга жорий этилган (“Олмалиқ КМК” АЖнинг 2025 йил 17 мартдаги CА-0254-сон маълумотномаси). Натижада, руда таркибидан 83,8% мис бойитмасини ажратиб олиш имконини берган.