Xamitov Azizbek Axmadjon o‘g‘li
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon
I. Umumiy ma’lumotlar:
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “Uch o‘lchovli fazoda uchinchi tartibli karrali xarakteristikali tenglama uchun chegaraviy masalalar”, 01.01.02-Differensial tenglamalar va matematik fizika (fizika-matematika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: № B2024.3.PhD/FM1144
Ilmiy rahbar: Apakov Yusupjon Pulatovich, fizika-matematika fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Namangan davlat texnika universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Farg‘ona davlat universiteti, PhD.03/30.12.2019.FM.05.04.
Rasmiy opponentlar: Sitnik Sergey Mixaylovich, fizika-matematika fanlari doktori, professor; Ibaydullaev To‘lanboy Tursunboevich, fizika-matematika fanlari nomzodi, dotsent.
Yetakchi tashkilot: Urganch davlat universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi uch o‘lchovli fazoda chegaralangan va yarim chegaralangan sohalarda uchinchi tartibli karrali xarakteristikali tenglamalar uchun chegaraviy masalalarni qo‘yish va tadqiq etishdir.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi quyidagilardan iborat:
chegaralangan sohada uchinchi tartibli karrali xarakteristikali tenglama uchun chegaraviy masalalar echimlarining mavjudligi va yagonaligi Fure va energiya integrallari usullari yordamida isbotlangan;
yarim chegaralangan sohalarda uchinchi tartibli karrali xarakteristikali tenglama uchun chegaraviy masalalarning bir qiymatli echilishi o‘zgaruvchilarni ajratish hamda energiya integrallari usullaridan foydalanib isbotlangan;
Fure usuli yordamida hosil qilingan uchinchi tartibli bir jinsli bo‘lmagan oddiy differensial tenglamaga qo‘yilgan aralash shartli chegaraviy masala uchun Grin funksiyasi qurilib, uning strukturasi hamda asosiy xossalari aniqlangan;
uchinchi tartibli karrali xarakteristikali bir jinsli bo‘lmagan differensial tenglama uchun aralash shartli chegaraviy masalalar korrektligi Fure, Grin funksiyalar va energiya integrallari usullaridan foydalanib isbotlangan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Uch o‘lchovli fazoda chegaralangan va yarim chegaralangan sohalarda xususiy hosilali uchinchi tartibli karrali xarakteristikali differensial tenglamalar ucnun chegaraviy masalalar bo‘yicha olingan ilmiy natijalar quyidagi ilmiy-tadqiqot loyihalarida qo‘llanildi:
uch o‘lchovli fazoda uchinchi tartibli karrali xarakteristikali bir jinsli bo‘lmagan tenglama uchun chegaraviy masalalarning echimlarini Grin funksiyasi yordamida qurishning yangi usullari bo‘yicha olingan natijalar NIOKTR 122041800029-5 raqamli “Asosiy va aralash tipdagi tenglamalar uchun chegaraviy va boshqaruv masalalari va ularni taqsimlangan parametrlarga ega sistemalarni o‘rganishda qo‘llanilishi” nomli xorijiy loyiha bo‘yicha ilmiy tadqiqot ishlarida foydalanilgan (Rossiya Fanlar Akademiyasining Kabardin-Balkar ilmiy markazi Amaliy matematika va avtomatlashtirish institutining 2025-yil 15-apreldagi № 01-13/47-sonli maʼlumotnomasi). Natijada, yuqori tartibli bir jinsli bo‘lmagan tenglamalar uchun yangi chegaraviy masalalarni echish imkonini bergan;
uch o‘lchovli fazoda chegaralangan va yarim chegaralangan sohalarda xususiy hosilali uchinchi tartibli karrali xarakteristikali differensial tenglamalar uchun yangi chegaraviy masalalarning echimini qurish usullari bo‘yicha olingan natijalar 374874-2022 raqamli “Fazali o‘tish masalalari va kritik hodisalari. Tenglamalarning matematik jihatlari, tezkor o‘tishlar va asimptotika” nomli xorijiy loyiha bo‘yicha ilmiy tadqiqot ishlarida foydalanilgan (Qirg‘iziston Respublikasi O‘sh Davlat universitetining 2025-yil 17- apreldagi №652-sonli maʼlumotnomasi). Natijada, uch o‘lchovli fazoda chegaralangan va yarim chegaralangan sohalarda uchinchi tartibli tenglamalar uchun yangi chegaraviy masalalarning oshkor ko‘rinishdagi echimlarini qurish imkonini bergan.