Shamsiev Jasurbek Zafarovichning
fan doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar. 
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): "Bolalarda qo‘shma travmalarning xirurgik taktikasini va davolashni takomillashtirish", 14.00.35-Bolalar xirurgiyasi (tibbiyot fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2023.1.PhD/Tib3425.
Ilmiy raxbar: Shamsiev Azamat Muxitdinovich, tibbiyot fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajargan muassasa nomi: Samarqand davlat tibbiyot universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Samarqand davlat tibbiyot universiteti, DSc.04/30.12.2019.Tib.102.01.
Rasmiy opponentlar: Sataev Valeriy Uralovich, tibbiyot fanlari doktori, professor; Axmedov Yusuf Maxmudovich,  tibbiyot fanlari doktori, professor. 
Yetakchi tashkilot: Stavropol davlat tibbiyot universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi bolalarda qorinning qo‘shma jarohatlarini kam invaziv davolash-diagnostik aralashuv kompleksini qo‘llash orqali davolash natijalarini yaxshilashdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi: 
ilk bor bolalarda qorin bo‘shlig‘ining qo‘shma jarohatlari yosh oid xususiyatlari, jarohat mexanizmlari xamda qorin bo‘shlig‘i ichidagi va qorindan tashqaridagi jarohatlarning tuzilishini hisobga olgan holda kompleks tahlil qilingan va jarohatlarning eng ko‘p uchraydigan kombinatsiyalari aniqlangan;
bolalarda qorin bo‘shlig‘i qo‘shma shikastlanishlarining klinik-diagnostik xususiyatlari belgilangan va ko‘p tizimli shikastlanishlarda erta qiyosiy tashxisotni o‘tkazishga imkon beruvchi asosiy simptomlar va diagnostik mezonlar aniqlangan;
bolalarda qorinning og‘ir qo‘shma jarohatlarida zamonaviy vizualizatsiya usullari, diagnostik laparoskopiya, punksion texnologiyalar va kam invaziv xirurgik muolajalarni o‘z ichiga olgan davolash-diagnostik aralashuvlar majmuasini samaradorligi isbotlangan;
qorinning qo‘shma travmalari bo‘lgan bolalarni kasalxona sharoitida multidissiplinar yondashuv va kam invaziv texnologiyalarni davolash standarti sifatida erta qo‘llash zaruriyati asoslangan xamda ularni amalda tadbiq etish natijasida bemorlarning statsionarda davolanish muddati 7,41 dan 5,36 o‘rin-kungacha qisqarganligi, laparotomiyalar soni 64,3% dan 37,8% gacha kamayganligi, kam invaziv operatsiyalar sonini 0 dan 56,7% gacha ko‘payganligi aniqlangan. 
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.
Bolalarda qo‘shma travmalarning xirurgik taktikasini va davolashni takomillashtirish bo‘yicha olingan ilmiy natijalar O‘zbekiston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi ilmiy-texnik kengashning 2025 yil 07 iyuldagi 21/30 -sonli xulosasiga muvofiq joriy etilgan: 
birinchi ilmiy yangilik: ilk bor bolalarda qorin bo‘shlig‘ining qo‘shma jarohatlari yosh oid xususiyatlari, jarohat mexanizmlari xamda qorin bo‘shlig‘i ichidagi va qorindan tashqaridagi jarohatlarning tuzilishini hisobga olgan holda kompleks tahlil qilingan va jarohatlarning eng ko‘p uchraydigan kombinatsiyalari aniqlangan va ular bo‘yicha takliflar Samarqand Davlat tibbiyot universitetining ilmiy kengashi tomonidan 2024 yil 26 iyunda 11-son bilan tasdiqlangan "Bolalarda qo‘shma jaroxatlarning zamonaviy aspektlari" nomli uslubiy tavsiyanoma mazmuniga singdirilgan. Mazkur taklif Respublika shoshilinch tibbiy yordam ilmiy markazi Surxondaryo filialining 2024-yil 29-oktyabrdagi 22-sonli buyrug‘i va Samarqand viloyati Toyloq tuman bolalar ko‘p tarmoqli tibbiyot markazining 2024-yil 21-avgustdagi 106-sonli buyrug‘i bilan klinik amaliyotiga joriy etilgan (Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi ilmiy-texnik Kengashning 2025 yil 7 iyuldagi 21/30-sonli xulosasi). Ijtimoiy samaradorligi: yuqori informatsion diagnostika usullardan foydalanilgan xolda davolash va diagnostika chora tadbirlarini takomillashtirish imkonini bergan. Iqtisodiy samaradorligi: ushbu holat diagnostika va davolash xarajatlarini pasaytirish, reanimatsiya va operatsiyadan keyingi tadbirlarga sarflanadigan mablag‘larni kamaytirishni ta’minlaydi.
ikkinchi ilmiy yangilik: bolalarda qorin bo‘shlig‘i qo‘shma shikastlanishlarining klinik-diagnostik xususiyatlari belgilangan va ko‘p tizimli shikastlanishlarda erta qiyosiy tashxisotni o‘tkazishga imkon beruvchi asosiy simptomlar  va diagnostik mezonlar aniqlangan va ular bo‘yicha takliflar Samarqand Davlat tibbiyot universitetining ilmiy kengashi tomonidan 2024 yil 26 iyunda 11-son bilan tasdiqlangan "Bolalarda qo‘shma jaroxatlarning zamonaviy aspektlari" nomli uslubiy tavsiyanoma mazmuniga singdirilgan.  Mazkur taklif Respublika shoshilinch tibbiy yordam ilmiy markazi Surxondaryo filialining 2024-yil 29-oktyabrdagi 22-sonli buyrug‘i va Samarqand viloyati Toyloq tuman bolalar ko‘p tarmoqli tibbiyot markazining 2024-yil 21-avgustdagi 106-sonli buyrug‘i bilan klinik amaliyotiga joriy etilgan (Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi ilmiy-texnik Kengashning 2025 yil 7 iyuldagi 21/30-sonli xulosasi). Ijtimoiy samaradorligi: politravmaga uchragan bolalardalaparotsentez, laproskopiya, plevra punksiyasi va boshka terapevtik va diagnostik muolajarlabir vaqtda keng kamrovli qo‘llash maqsadga muvofiqdir. Iqtisodiy samaradorligi: bu chora tadbirlarni qo‘llash orqali statsionar sharoitida yotoq kunlarini qisqarishiga va o‘lim ko‘rsatkichini pasayishiga olib kelgan.
uchinchi ilmiy yangilik: bolalarda qorinning og‘ir qo‘shma jarohatlarida zamonaviy vizualizatsiya usullari, diagnostik laparoskopiya, punksion texnologiyalar va kam invaziv xirurgik muolajalarni o‘z ichiga olgan davolash-diagnostik aralashuvlar majmuasini samaradorligi isbotlangan va ushbu ilmiy yangilik bo‘yicha takliflar Samarqand Davlat tibbiyot universitetining ilmiy Kengashi tomonidan 2024 yil 26 iyunda 11-son bilan bilan tasdiqlangan " Bolalarda qo‘shma jaroxatlarni davolash va jarroxlik taktikasini takomillashtirish" nomli uslubiy tavsiyanoma mazmuniga singdirilgan. Mazkur taklif Respublika shoshilinch tibbiy yordam ilmiy markazi Surxondaryo filialining 2024-yil 29-oktyabrdagi 22-sonli buyrug‘i va Samarqand viloyati Toyloq tuman bolalar ko‘p tarmoqli tibbiyot markazining 2024-yil 21-avgustdagi 106-sonli buyrug‘i bilan klinik amaliyotiga joriy etilgan (Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi ilmiy-texnik Kengashning 2025 yil 7 iyuldagi 21/30-sonli xulosasi). Ijtimoiy samaradorligi: tadqiqot natijalarining qo‘llanilishi kam invaziv davolash-diagnostik aralashuvlarni qo‘llash orqali bolalardagi qo‘shma abdominal travmalarida tashxislash va davolash taktikasini optimallashtirishga imkon bergan. Iqtisodiy samaradorligi: bolalarda qorinning qo‘shma travmalarida kam invaziv davolash-diagnostik aralashuvlar majmuasini qo‘llash reanimatsiya bo‘limida yotish davomiyligini ishonchli tarzda qisqartirishga, yuqori xarajatli laparotomiyalar sonini kamaytirish va o‘lim ko‘rsatkichini 2,4 barobar pasaytirishga imkon bergan.
to‘rtinchi ilmiy yangilik: qorinning qo‘shma travmalari bo‘lgan bolalarni kasalxona sharoitida multidissiplinar yondashuv va kam invaziv texnologiyalarni davolash standarti sifatida erta qo‘llash zaruriyati asoslangan xamda ularni amalda tadbiq etish natijasida bemorlarning statsionarda davolanish muddati 7,41 dan 5,36 o‘rin-kungacha qisqarganligi, laparotomiyalar soni 64,3% dan 37,8% gacha kamayganligi, kam invaziv operatsiyalar sonini 0 dan 56,7% gacha ko‘payganligi aniqlangan va ushbu ilmiy yangilik bo‘yicha taklif  Samarqand Davlat tibbiyot universitetining ilmiy Kengashi tomonidan 2024 yil 26 iyunda 11-son bilan bilan tasdiqlangan "Bolalarda qo‘shma jaroxatlarni davolash va jarroxlik taktikasini takomillashtirish" nomli uslubiy tavsiyanoma mazmuniga singdirilgan. Mazkur taklif Respublika shoshilinch tibbiy yordam ilmiy markazi Surxondaryo filialining 2024-yil 29-oktyabrdagi 22-sonli buyrug‘i va Samarqand viloyati Toyloq tuman bolalar ko‘p tarmoqli tibbiyot markazining 2024-yil 21-avgustdagi 106-sonli buyrug‘i bilan klinik amaliyotiga joriy etilgan (Sog‘liqni saqlash vazirligi huzuridagi ilmiy-texnik Kengashning 2025 yil 7 iyuldagi 21/30-sonli xulosasi).  Ijtimoiy samaradorligi: kam invaziv davolash-diagnostik aralashuvlar kompleksini qo‘llashning ishlab chiqilgan algoritmi ko‘p tarmoqli bolalar kasalxonalari sharoitida foydalanishga moslashtirilgan, jaroxatlanganlarni olib borish taktikasini standartlashtirish va optimallashtirish imkonini bergan. Iqtisodiy samaradorligi: bolalarda qorinning qo‘shma travmalarini davolashda zamonaviy kam invaziv usullarni (laparoskopiya, punksion-drenaj texnologiyalari va boshqalar) joriy etish davolash muddatini qisqartirish, asoratlar chastotasini va travmatik operatsiyalarga bo‘lgan ehtiyojni kamaytirish imkonini bergan.