Odilova Yoqutxon Islomovnaning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiya himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i): «Ota-onaning bolaga munosabati qo‘rquv shakllanishining omili sifatida», 19.00.05 – Ijtimoiy psixologiya. Etnopsixologiya (psixologiya fanlari). 
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2021.2.PhD/P278.
Ilmiy rahbar: Normurodov G‘ulomiddin Abdimurodovich, psixologiya fanlar nomzodi, dotsent.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Navoiy davlat universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: O‘zbekiston Milliy pedagogika universiteti, PhD.03/30.12.2021.P.26.02.
Rasmiy opponentlar: Qodirov Umarali Do‘stqobilovich, psixologiya fanlari doktori, professor; Ibaydullaeva Umida Rustamovna, psixologiya fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD).
Yetakchi tashkilot: Buxoro davlat universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: ota-onalarning bolaga munosabati orqali qo‘rquv shakllanishini aniqlash hamda unga ta’sir etuvchi ijtimoiy-psixologik xususiyatlarni ochib berish orqali amaliy tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
maktabgacha hamda kichik maktab yoshdagi bolalarda qo‘rquv shakllanishi natijasida, ota-onalarda farzandlarni rad etish, avtoritar gipersotsializatsiya, muvaffaqiyasizliklarni qabul qilmaslik, ishonchsizlik, intolerantlik va tajovuzkorlik singari ijtimoiy psixologik xususiyatlarning yaqqol aks etganligi isbotlangan;
ota-onalarning bolalarga munosabati orqali qo‘rquvning minimallashishiga olib keluvchi xususiyatlar aks etib, oilada ota-onaning liderligi, murosaga kelishi, ijtimoiy qo‘llab-quvvatlashi, muammolarni konstruktiv hal qilishi, mas’uliyatliligi, hissiy empatiya, emotsional intellekt va tangli emotsional vaziyatlarda o‘zini boshqarish kabi omillar yuqorilashgan sari, bolalarda ijtimoiy xavotirli vaziyatlardan samarali chiqib ketishi asoslangan;
kattalar bolalar bilan ijtimoiy munosabatlarga kirishishi natijasida, ularda qo‘rquvni yuzaga keltiruvchi quyidagi: rad etish, hukmronlik, skeptiklik, tortinchoqlik, avtoritar gipersotsializatsiya, muvaffaqiyasizliklarni qabul qilmaslik va tajovuzkorlik singari psixologik determinantlar muhim omillar ekanligi dalillangan;
bolalar kattalar bilan ijtimoiy munosabatlarga kirishishi tufayli, hamkorlik, mas’uliyatlilik, tolerantlik ko‘proq ijobiy korrelyatni, tibbiy, jismoniy, ertak qahramonlaridan, qorong‘ulikdan hamda fazoviy qo‘rquvlar esa salbiy korrelyatni keltirib chiqarganligi aniqlangan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi:  Ota-onalarning bolaga munosabatida qo‘rquv namoyon bo‘lishining psixologik xususiyatlarini o‘rganish bo‘yicha amalga oshirilgan ilmiy tadqiqot natijalari asosida:
maktabgacha hamda kichik maktab yoshdagi bolalarda qo‘rquv shakllanishi natijasida, ota-onalarda farzandlarni rad etish, avtoritar gipersotsializatsiya, muvaffaqiyasizliklarni qabul qilmaslik, ishonchsizlik, intolerantlik va tajovuzkorlik singari ijtimoiy-psixologik xususiyatlarning yaqqol namoyon bo‘lishi isbotlanganligiga doir ilmiy natijalar Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti huzuridagi Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 7-dekabrdagi PM-301-sonli buyrug‘i bilan «Ijtimoiy psixologiya. Etnopsixologiya» moduliga kiritilgan (Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 10-dekabrdagi PM-301a-sonli maʼlumotnomasi). Natijada, kichik maktab yoshidagi o‘quvchilarda qo‘rquvni oldini olishning psixodiagnostik jihatlarini takomillashtirishga xizmat qilgan;
ota-onalarning bolalarga munosabati orqali qo‘rquvning minimallashishiga olib keluvchi xususiyatlar aks etib, oilada ota-onaning liderligi, murosaga kelishi, ijtimoiy qo‘llab-quvvatlashi, muammolarni konstruktiv hal qilishi, mas’uliyatliligi, hissiy empatiya, emotsional intellekt va tangli emotsional vaziyatlarda o‘zini boshqarish kabi omillar yuqorilashgan sari, bolalarda ijtimoiy xavotirli vaziyatlardan samarali chiqib ketishi asoslanganligiga oid natijalar Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti huzuridagi Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 7-dekabrdagi PM-301-sonli buyrug‘i bilan «Ijtimoiy psixologiya. Etnopsixologiya» va «Oila psixologiyasi» moduliga kiritilgan (Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 10-dekabrdagi PM-301a-sonli maʼlumotnomasi). Natijada, kichik maktab yoshidagi o‘quvchilar o‘quv faoliyati adaptatsiya jarayonida qo‘rquvga xos xususiyatlar bilan bog‘liq ilmiy-amaliy natijalarni boyitilishiga erishilgan;
kattalar bolalar bilan ijtimoiy munosabatlarga kirishish orqali, ularda qo‘rquvni yuzaga keltiruvchi: rad etish, hukmronlik, skeptiklik, tortinchoqlik, avtoritar gipersotsializatsiya, muvaffaqiyasizliklarni qabul qilmaslik va tajovuzkorlik singari psixologik determinantlar muhim omillar ekanligi dalillanganligiga doir natijalar Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti huzuridagi Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 7-dekabrdagi PM-301-sonli buyrug‘i bilan «Ijtimoiy psixologiya. Etnopsixologiya» moduliga kiritilgan (Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 10-dekabrdagi PM-301a-sonli maʼlumotnomasi). Natijada, qo‘rquv namoyon bo‘lishini aniqlashning psixodiagnostik imkoniyatlarini takomillashtirishga erishilgan;
bolalar kattalar bilan ijtimoiy munosabatlarga kirishganda, hamkorlik, mas’uliyatlilik, tolerantlik ko‘proq ijobiy korrelyatni, tibbiy, jismoniy, ertak qahramonlaridan, qorong‘ulikdan hamda fazoviy qo‘rquvlar esa salbiy korrelyatni hosil qilganligi aniqlanganligiga doir natijalar Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti huzuridagi Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 7-dekabrdagi PM-301-sonli buyrug‘i bilan «Ijtimoiy psixologiya. Etnopsixologiya» moduliga kiritilgan (Psixologiya o‘quv-ilmiy markazining 2024-yil 10-dekabrdagi PM-301a-sonli maʼlumotnomasi). Natijada, umumta’lim maktablarida kasbiy faoliyat yuritadigan mutaxassislar va amaliyotchi psixologlarni psixologik xizmat faoliyatiga doir, malaka va ko‘nikmalarini oshishiga xizmat qilgan.