Saydazimov Kamol Tulkunovich
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon
I. Umumiy ma’lumotlar
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): 09.00.01 - Ontologiya, gnoseologiya va mantiq.
Dissertatsiya mavzusi roʻyxatga olingan raqam: B2021.2.PhD/Fal580
Ilmiy rahbar: Fayzixodjaeva Dilbar Irgashevna, falsafa fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: O‘zbekiston Milliy universiteti.
IK faoliyat koʻrsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: Oʻzbekiston Milliy universiteti, DSc.03/30.12.2019.F.01.05.
Rasmiy opponentlar: Tulenova Karima Jandarovna, falsafa fanlari doktori, professor; Sultanova Gulnoza Sabirovna, falsafa fanlari doktori, professor.
Yetakchi tashkilot: Toshkent kimyo-texnologiya instituti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy-amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi baho va normalarning ijtimoiy hayotdagi o‘rnini mantiqiy asoslashdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
Baho va norma konseptlari shakllanishining mantiqiy va falsafiy omillarini retrospektiv o‘rganish natijasida, ularning tasniflanishi hamda yo‘nalishlarining nazariy metodologik asoslari va baho va normalarning kommunikativ, interaksional tavsiflari takomillashtirilgan.
Baho va normalarning o‘zaro dialektik aloqadorligi va qadriyatlar bilan bog‘liqligi, ularning milliy mentalitetimizga hos jihatlari, hamda subekt va obekt o‘rtasidagi munosabat ifodalanishida baho va normalar transformatsiyasining xarakteri, ularning korellyasion uzviy bog‘liqligining falsafiy tabiati dalillangan.
Argumentativ diskursda baho va normalarning tezis va argument vazifasida qo‘llanishi konsekvensializm nuqtai nazaridan tadqiq qilinib, ijtimoiy baho va normalarning jamoatchilik fikrini shakllantirish vositasi sifatidagi boshqaruvchi, nazorat qiluvchi va yo‘naltiruvchi funksiyalari ilmiy asoslab berilgan.
Baho, normalarning ijtimoiy kommunikatsiya va jamoatchilik fikrini shakllantirishdagi proektiv roli talaba-yoshlar baholash tizimidagi o‘zgarishlarning ijtimoiy omillar hamda shaxsiy pragmatik qadriyatlarga asoslanishi, shuningdek uning qaror qabul qilish jarayoniga konstruktiv ta’siri afzalliklar va normalar mantig‘i qonunlariga muvofiqligi isbotlangan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. “Baho va normalarning ijtimoiy hayotdagi o‘rni (mantiqiy-falsafiy aspektlar)” mavzuidagi tadqiqot natijasi asosida:
Baho va normalarning ijtimoiy kommunikatsiya va jamoatchilik fikrini shakllantirishdagi proektiv roli talaba-yoshlar baholash tizimidagi o‘zgarishlarning ijtimoiy omillar hamda shaxsiy pragmatik qadriyatlarga asoslanishi, shuningdek uning qaror qabul qilish jarayoniga ta’siri konstruktiv ta’siri afzalliklar va normalar mantig‘i qonunlariga muvofiqligi, inson uning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlari davlat va jamiyatning eng yuksak qadriyatlari ekanligini tan olib, jamiyat va davlat hayotining barcha jabhalarida har bir insonning farovon hayoti uchun zarur shart-sharoitlar yaratish, ijtimoiy adolat va qonun ustivorligini ta’minlash, jamiyatda uzlyuksiz ma’naviy tarbiya samaradorligini baholashning ilmiy-metodik texnologiyasini ishlab chiqish va amaliyotga joriy qilishga oid chora-tadbirlar yo‘nalishi ijrosiga oid targ‘ibot ishlarini tashkil etishda dissertatsiya ma’lumotlaridan foydalanildi. (O‘zbekiston “Adolat”sotsial-demokratik partiyasining 2024-yil 29-noyabrdagi 27/8-son dalolatnomasi). Natijada tadqiqotchi tomonidan dissertatsiyada ilgari surilgan taklif va tavsiyalar mamlakatimiz yoshlar dunyoqarashini shaklantirishda yoshlar mantiqiy baholash, bilim va ko‘nikmalarini takomillashtirishga Oʻzbekiston “Adolat” sotsial-demokratik partiyasining ish rejasiga kiritilgan tegishli tadbirlarni amalga oshirishda qo‘llanilgan;
Baho, normalarning ijtimoiy kommunikatsiya va jamoatchilik fikrini shakllantirishdagi proektiv roli talaba-yoshlar baholash tizimidagi o‘zgarishlarning ijtimoiy omillar hamda shaxsiy pragmatik qadriyatlarga asoslanishi, shuningdek uning qaror qabul qilish jarayoniga konstruktiv ta’siri afzalliklar va normalar mantig‘i qonunlari nuqtai nazaridan dalillash borasidagi ilmiy xulosalar va amaliy takliflardan foydalanildi. (O‘zbekiston Respublikasi yoshlar ishlari agentligining 2024 yil 21 oktyabrdagi № 2-15-21-5442-son ma’lumotnomasi). Natijada dissertatsiyada ilgari surilgan takliflar, tavsiya va xulosalar talaba-yoshlar baholash tizimidagi o‘zgarishlarning ijtimoiy omillar va shaxsiy pragmatik qadriyatlarga asoslanishi va uning qaror qabul qilish jarayoniga ta’siri uchun nazariy va metodologik asos bo‘lib xizmat qilgan;
Argumentativ diskursda baho va normalarning tezis va argument vazifasida qo‘llanishi konsekvensializm nuqtai nazaridan tadqiq qilindi, ijtimoiy baho va normalarning jamoatchilik fikrini shakllantirish vositasi sifatidagi boshqaruvchi, nazorat qiluvchi va yo‘naltiruvchi funksiyalari ilmiy asoslab berishga oid taklif-tavsiya, ilmiy xulosalardan Respublika ma’naviyat va ma’rifat kengashi Respublika ma’naviyat va ma’rifat Markazining ma’naviy ma’rifiy faoliyatida qo‘llanilgan. (Rspublika ma’naviyat va ma’rifat Markazining 2024-yil 21 oktyabrdagi №02/01/19-1504-son ma’lumotnomasi). Ilmiy natijalar yoshlar intellektini ko‘tarishga, ularda tanqidiy tafakkur tarzini shaklantirish va rivojlantirishga xizmat qilgan;
Baho va norma konseptlari shakllanishining mantiqiy va falsafiy omillari retrospektiv o‘rganish natijasida, ularning tasniflanishi va yo‘nalishlarining nazariy metodologik asoslari, baho va normalarning kommunikativ va interaksional tavsiflari takomillashtirish hamda baho va normalarning o‘zaro dialektik aloqadorligi va qadriyatlar bilan bog‘liqligi, ularning milliy mentalitetimizga hos jihatlari, hamda subekt va obekt o‘rtasidagi munosabat ifodalanishida baho va normalar transformatsiyasining xarakteri, ularning korellyasion uzviy bog‘liqligining falsafiy tabiatini dalillashda, ularni ochib berishga oid ilmiy xulosalardan (“O‘zbekiston teleradiokanali” DM “Munosabat” tok-shousining sonlarini birini tayyorlashda foydalanilgan. (“O‘zbekiston teleradiokanali” DM “Munosabat” tok-shousining sonlarini birida 2024- yil 18-oktyabrdagi №01-44--329 son ma’lumotnomasi). Ilmiy natijalar yangi O‘zbekistonda jamiyatimiz a’zolarining tafakkur madaniyatini oshirish, dunyoqarashini kengaytirish, fuqarolik jamiyatini rivojlantirish, aholining osoyishta va obod turmushini ta’minlashga xizmat qiluvchi bilimlarni targ‘ib qilishga xizmat qilgan.