Хакимова Умида Рихсибаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.    Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Мактабгача ва мактаб ёшидаги болаларда миокардитлар клиникасининг ўзига хос кечиши”, 14.00.09 – Педиатрия (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақами: В2021.3.PhD/Tib2104.
Илмий раҳбар: Муратходжаева Акида Валиевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент педиатрия тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи,  ИК рақами: Тошкент педиатрия тиббиёт институти, DSc.04/30.12.2019.Tib.29.01.
Расмий оппонентлар: Агзамова Шоира Абдусаламовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Хайбуллина Зарина Руслановна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Андижонт давлат тиббиёт институти. 
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади турли ёшдаги болалар гурухида  миокардитни этиолгиясидан келиб чиқиб, касалликни кўп учрайдиган шаклларининг клиник кўринишини ўрганишдан  иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ўткир миокардит билан касалланган болаларда касаллик этиологиясига кўра ва маълум бир ёш гурухига қараб аниқ клиник белгиларнинг ва лаборатор-инструментал текширув кўрсаткичларнинг (КФК, ЛДГ, тропонин1, ЭКГ и Эхо-КГ кўрсаткичлари) эрта ташхисотдаги ахамияти исботланган; 
касалликнинг этиологиясини инобатга олган холда ишлаб чиқилган қиёсий-ташхисот меъзонлари ва иммунологик текширувлар (IL-1β,  IL-4, IL-6, IL-10, γ-ИФН) болаларда ўткир миокардит ташхисини ўз вақтида аниқлашга ёрдам бериши исботланган; 
бириктирувчи тўқиманинг тизимли дефекти билан боғлиқ, ёшга оид юрак ривожланиши кичик аномалиялари (ЮРКА) структураси мактабгача ёшдаги болаларда -  ООТ – 6(27%); ЧҚАХ – 9(38%); ПМК 1даражаси – 8(35%) ва мактаб ёшидаги болаларда  – ЧҚАХ-6 (46,2%), ПМК-4(30,8%), ПТК – 3(23%) аниқланган, хамда уларнинг миокарднинг яллиғланиш касалликлардаги роли ва клиник ахамияти исботланган;  
ПМК, ТПК ва ЧҚАХ кўринишида кўп учрайдиган юрак ривожланиш кичик аномалиялари мактабгача хамда мактаб ёшидаги болаларда кардиоваскуляр патологияларнинг оғир кечишига олиб келувчи хавф омил сифатида исботланган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Болаларда миокарднинг яллиғланишли зарарланишини эрта ташхислаш бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
биринчи илмий янгилик: ўткир миокардит билан касалланган болаларда касаллик этиологиясига кўра ва маълум бир ёш гурухига қараб аниқ клиник белгиларнинг ва лаборатор-инструментал текширув кўрсаткичларнинг (КФК, ЛДГ, тропонин1, ЭКГ и Эхо-КГ кўрсаткичлари) эрта ташхисотдаги ахамиятини исботланганлиги Тошкент педиатрия тиббиёт институтининг Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023йил 23 июндаги 03/55-сонли буйруғи билан тасдиқланган “Болаларда миокарднинг яллиғланишли зарарланишини эрта ташхислашда ноинвазив усулларнинг клиник аҳамияти” номли услубий тавсиянома таркибига киритилган ва Тошкент шаҳар 4-шахар болалар клиник шифохонасига 1.11.2023 йил 44-сонли ва Шайхонтохур туманининг 44-оилавий поликлиникасига 1.11.2023 йил №727-14-205DOP/2023-сонли буйруғи билан амалиётга жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий-техник кенгашнинг 2025 йил 22 майдаги 18/22-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги:  болаларда ўткир миокардит ташҳисини эрта ташхислаш ва ўз вақтида даволаш касалликни сурункали босқичига ўтказмаслик имконини беради. Иқтисодий самарадорлиги: тавсия этилаётган ташхисот усулларини болаларда миокард зарарланишининг эрта ташхислаш учун қўллаш ва ўз вақтида даволаш уни сурункали шаклига ўтишига йўл қўймайди, бу эса бемор болани касалхонада ётиш кунларини қисқартиради  ва 127 нафар беморга 18669000 сўмни иқтисод қилиш имконини берган. Хулоса: тавсия этилган ташхисот усулларини миокардни яллиғланишли зарарланган болаларда қўллаш бир нафар бемор хисобига стационарда даволаш учун бюджет  маблағларини 147000 сўм иқтисод қилиш имконини берган;
иккинчи илмий янгилик: касалликнинг этиологиясини инобатга олган холда ишлаб чиқилган қиёсий-ташхисот меъзонлари ва иммунологик текширувлар (IL-1β,  IL-4, IL-6, IL-10, γ-ИФН) болаларда ўткир миокардит ташхисини ўз вақтида аниқлашга ёрдам бериши исботланганлиги Тошкент педиатрия тиббиёт институтининг Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023йил 23 июндаги 03/55-сонли буйруғи билан тасдиқланган “Болаларда миокарднинг яллиғланишли зарарланишини эрта ташхислашда ноинвазив усулларнинг клиник аҳамияти” номли услубий тавсиянома таркибига киритилган ва Тошкент шаҳар 4-шахар болалар клиник шифохонасига 1.11.2023 йил 44-сонли ҳамда Шайхонтохур туманининг 44-оилавий поликлиникасига 1.11.2023 йил №727-14-205DOP/2023-сонли буйруғи билан амалиётга жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий-техник кенгашнинг 2025 йил 22 майдаги 18/22-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: клиник-лаборатор натижалар ҳамда ЭКГ, Эхо-КГ кўрсаткичларга асосланиб ишлаб чиқилган ташхисот меъзонлари ва иммунологик текширувлар болаларда миокардитни ўткир босқичида касалликни этиологиясини инобатга олган холда эрта ташхислаш имконини беради,  болаларда миокардитни сурункали босқичига ўтишини олдини олади ва ҳаёт сифатини яхшилайди. Иқтисодий самарадорлиги: ишлаб чиқилган қиёсий ташхисот меъзонлари касалликни эрта ташхислашга ва ўз вақтида даволаш тактикасини қўллаш натижасида  бемор болани касалхонада ётиш кунларини қисқартирган ва 127 нафар беморга  18669000 сўмни иқтисод қилиш имконини берган. Хулоса: ишлаб чиқилган қиёсий-ташхисот меъзонлари миокардни яллиғланишли зарарланган болаларда қўллаш бир нафар бемор хисобига стационарда даволаш учун бюджет  маблағларини 147000 сўм иқтисод қилиш имконини берган;
учинчи илмий янгилик: бириктирувчи тўқиманинг тизимли дефекти билан боғлиқ, ёшга оид юрак ривожланиши кичик аномалиялари (ЮРКА) структураси мактабгача ёшдаги болаларда -  ООТ – 6(27%); ЧҚАХ – 9(38%); ПМК 1даражаси – 8(35%) ва мактаб ёшидаги болаларда  – ЧҚАХ-6 (46,2%), ПМК-4(30,8%), ПТК – 3(23%) аниқланган, хамда уларнинг миокарднинг яллиғланиш касалликлардаги роли ва клиник ахамияти исботланганлиги  Тошкент педиатрия тиббиёт институтининг Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023йил 23 июндаги 03/55-сонли буйруғи билан тасдиқланган “Болаларда миокарднинг яллиғланишли зарарланишини эрта ташхислашда ноинвазив усулларнинг клиник аҳамияти” номли услубий тавсиянома таркибига киритилган ва Тошкент шаҳар 4-шахар болалар клиник шифохонасига 1.11.2023 йил 44-сонли ҳамда Шайхонтохур туманининг 44-оилавий поликлиникасига 1.11.2023 йил №727-14-205DOP/2023-сонли буйруғи билан амалиётга жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий-техник кенгашнинг 2025 йил 22 майдаги 18/22-сон хулосаси).  Ижтимоий самарадорлиги: ЮРКА мактабгача ва мактаб ёшидаги болаларда миокардитни ўткир ости кечишига ва касалликни оғир шаклини ривожланишига олиб келган, ўз вақтида юрак ривожланиши кичик аномалияларини ташхислаш ва  профилактик метаболик терапияни қўллаш касалхонада ётиш муддатини қисқартиришга, бемор  боланинг соғлиғини тезроқ тиклашга ёрдам беради. Иқтисодий самарадорлиги: болаларда миокард зарарланишида ЮРКАни эрта ташхислаш ва ўз вақтида метаболик терапияни қўллаш касалликни сурункали босқичга ўтишга йўл қўймаган, бу эса беморни стационарда ётиш кунларини қисқартирган ва 127 нафар беморга 18669000 сўмни иқтисод қилиш имконини берган. Хулоса: болаларда миокарднинг яллиғланишли зарарланишида ЮРКА эрта ташхислаш бир нафар бемор хисобига стационарда даволаш учун бюджет  маблағларини 147000 сўм иқтисод қилиш имконини берган;
тўртинчи илмий янгилик: МКП, ТКП ва ЧҚАХ кўринишида кўп учрайдиган юрак ривожланиш кичик аномалиялари мактабгача хамда мактаб ёшидаги болаларда кардиоваскуляр патологияларнинг оғир кечишига олиб келувчи хавф омил сифатида исботланганлиги Тошкент педиатрия тиббиёт институтининг Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2023йил 23 июндаги 03/55-сонли буйруғи билан тасдиқланган “Болаларда миокарднинг яллиғланишли зарарланишини эрта ташхислашда ноинвазив усулларнинг клиник аҳамияти” номли услубий тавсиянома таркибига киритилган ва Тошкент шаҳар 4-шахар болалар клиник шифохонасига 1.11.2023 йил 44-сонли ҳамда Шайхонтохур туманининг 44-оилавий поликлиникасига 1.11.2023 йил №727-14-205DOP/2023-сонли буйруғи билан амалиётга жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий-техник кенгашнинг 2025 йил 22 майдаги 18/22-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: ўз вақтида МКП, ТКП ва ЧҚАХ ташхислаш ва  профилактик метаболик терапияни қўллаш, бириктирувчи тўқимани меъёрида шаклланишига ва яллиғланиш характеридаги юрак патологияларининг ривожланиш хавфини 25-30% камайишига  имкон беради.  Иқтисодий самарадорлиги: болаларда МКП, ТКП ва ЧҚАХни эрта ташхислаш ва ўз вақтида метаболик терапияни қўллаш 127 нафар беморга  18669000 сўмни иқтисод қилиш имконини берган. Хулоса: болаларда ўз вақтида МКП, ТКП ва ЧҚАХ эрта ташхислаш бир нафар бемор хисобига стационарда даволаш учун бюджет  маблағларини 147000 сўм иқтисод қилиш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish