Акбаралиева Муҳайё Караматулло қизининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Одам ўғрилашнинг жиноят-ҳуқуқий хусусиятлари”, 12.00.08 – Жиноят ҳуқуқи. Жиноят-ижроия ҳуқуқи ихтисослиги (юридик фанлар). Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.2.PhD/Yu1470. 
Илмий раҳбар: Абзалова Хуршида Мирзиятовна, юридик фанлар доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат юридик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат юридик университети, DSc.07/13.05.2020.Yu.22.03.
Расмий оппонентлар: Кабулов Рустам – юридик фанлар доктори, профессор; Қурбонов Давлат Равшанович – юридик фанлар номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Судялар олий кенгаши ҳузуридаги Судялар олий мактаби.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади одам ўғрилаш учун жавобгарликни такомиллаштириш ҳамда мазкур жиноятни тўғри квалификация қилиш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
инсон аъзолари ва (ёки) тўқималарини олиб қўйиш мақсадида одам ўғрилашнинг ижтимоий хавфи юқорилиги ва бу ҳаракат Жиноят кодексининг 137-моддасига мувофиқ оғирлаштирувчи белгиларсиз квалификация қилиниши сабабли инсон аъзоларини ва (ёки) тўқималарини олиш мақсадида одам ўғрилаш содир этилган бўлса жавобгарликни кучайтириш зарурияти асослантирилган;
ўғирлаш, зўрлик ишлатиш ёки зўрлик ишлатиш билан қўрқитиш ёхуд мажбурлашнинг бошқа шаклларини қўллаш орқали содир этиладиган одам савдоси жиноятини (ЖК 135-м., 2-қ., “а” б.) одам ўғрилашдан фарқлаш ва ҳуқуқий баҳолашда хато ва камчиликлар борлиги сабабли ЖК 137-моддасининг биринчи қисмидаги “245-моддасида” деган сўзларни “135, 245-моддаларида” деган сўзлар билан алмаштирилш зарурияти асослантирилган;
икки ёки ундан ортиқ шахсларни ўғрилаш ҳолатлари ортиб бораётганлиги ҳамда бундай қилмишларнинг ижтимоий хавфи юқорилиги сабабли икки ёки ундан ортиқ шахсни ўғрилаш учун жавобгарликни кучайтириш зарурияти асослантирилган;  
вояга етмаган шахсга нисбатан содир этилган одам ўғрилаш билан боглиқ қилмишларни квалификация қилишда хато ва камчиликлар борлиги сабабли ЖК 
137-модда 2-қисми “а” бандини “ўн саккиз ёшга тўлмаганлиги айбдорга аён бўлган шахсга нисбатан” таҳририда баён этиш зарурияти асослантирилган.
IV. Тадқиқот натижаларини жорий қилиниши.
Одам ўғрилашнинг назарий ва амалий жиҳатларини тадқиқ этиш натижалари асосида: 
инсон аъзоларини ва (ёки) тўқималарини олиш мақсадида одам ўғрилаш содир этилган бўлса жавобгарликни кучайтириш тўғрисидаги таклифдан Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг янги таҳрирдаги 137-моддаси 3-қисми диспозициясини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги парламент тадқиқотлари институтининг 2024-йил 29-февралдаги 3-сонли далолатномаси). Мазкур таклифнинг татбиқ этилиши адолатли жазо белгиланишига хизмат қилади;
ўғирлаш, зўрлик ишлатиш ёки зўрлик ишлатиш билан қўрқитиш ёхуд мажбурлашнинг бошқа шаклларини қўллаш орқали содир этиладиган одам савдоси жиноятини (ЖК 135-м., 2-қ., “а” б.) одам ўғрилашдан фарқлаш ва ҳуқуқий баҳолашда хато ва камчиликлар борлиги сабабли ЖК 137-моддасининг биринчи қисмидаги “245-моддасида” деган сўзларни “135, 245-моддаларида” деган сўзлар билан алмаштирилш лозимлиги тўғрисидаги таклифдан Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодекси лойиҳасининг 137-моддасининг 1-қисмини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратурасининг 2024-йил 25-июлдаги 30/810-24-сонли далолатномаси). Мазкур таклифнинг татбиқ этилиши одам ўғрилаш ва одам савдоси учун жавобгарликнинг дифференциация қилинишига хизмат қилади;
Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодекси 137-моддасида икки ёки ундан ортиқ шахсни ўғрилаш учун жавобгарликни оғирлаштирувчи белги сифатида қаралиши лозимлиги тўғрисидаги таклифдан Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодекси лойиҳасининг 137-моддасининг 2-қисмини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратурасининг 2024-йил 25-июлдаги 30/810-24-сонли далолатномаси). Мазкур таклифнинг татбиқ этилиши адолатли жазо белгиланишига хизмат қилади;
вояга етмаган шахсга нисбатан содир этилган одам ўғрилаш билан боглиқ қилмишларни квалификация қилишда хато ва камчиликлар борлиги сабабли ЖК 
137-модда 2-қисми “а” бандини “ўн саккиз ёшга тўлмаганлиги айбдорга аён бўлган шахсга нисбатан” таҳририда баён этиш лозимлиги тўғрисидаги таклифдан Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодекси лойиҳасининг 137-моддасининг 2-қисмини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратурасининг 2024-йил 25-июлдаги 30/810-24-сонли далолатномаси). Ушбу таклифнинг қабул қилиниши адолатли жазо белгиланишига хизмат қилади. Мазкур таклифнинг татбиқ этилиши қилмишнинг тўғри баҳоланишига ва адолатли жазо тайинланишига хизмат қилади.