Фу Леининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Инглиз тилидан ёзув амалиётини ўқитиш ва ўрганишда аралаш таълим интеграцияси (Хитой Халқ  Республикаси университетлари мисолида)”, 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4.PhD/Ped6608
Илмий раҳбар: Арустамян Яна Юревна, филология фанлари доктори, профессор
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети, DSc.03/30.12.2019.Fil.01.10.
Расмий оппонентлар: Хошимова Сабоҳат Абдуллаевна, филология фанлари доктори (DSc), профессор; Арипова Елена Азизовна, педагогика фанлари фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университет.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади аралаш таълимни инглиз тили ёзма нутқига самарали интеграция қилиш моделини ишлаб чиқиш ва уни амалиётда қўллаш орқали унинг самарадорлигини исботлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
асосий омиллар ва тамойилларга асосланган баҳолашнинг аҳамиятини таъкидлаган ҳолда, “мақсад қўйиш-амалиёт-баҳолаш-тузатиш/хатолар устида ишлаш” циклини шакллантиришга қаратилган аралаш таълим назарияси ишлаб чиқилган;
натижага йўналтирилган ёндашувдан жараёнга йўналтирилган ёндашувга ўтиш инглиз тилида ёзма нутқни ўқитишни такомиллаштириши, бу эса ўз навбатида ёзиш кўникмаларини ривожлантириш жараёнига технологияни жорий этиш  аралаш таълим самарадорлигини ошириши илмий жиҳатдан исботланган;
ГПАCТ модели (мақсад қўйиш-амалиёт-баҳолаш-хатоларни тузатиш-ривожланиш жараёнини кузатиш) ишлаб чиқилган ва унинг самарадорлиги методологияга асос бўлган режалаштириш, амалда қўллаш, кузатиш, баҳолаш натижаларини таҳлил қилиш ва мулоҳаза юритишдан иборат бир нечта тажриба циклларининг амалий таҳлили орқали исботланган, шунингдек, ёзма нутқ кўникмаларини ривожлантиришга қаратилган турли топшириқлар матнининг ўзига хос хусусиятларини қиёсий таҳлил қилиш орқали топшириқларни баҳолаш усули такомиллаштирилган;
баҳолаш мезонлари якуний балл, луғат бойлиги, грамматик тузилиш, мазмун, долзарблик ва изчиллик каби жиҳатларнинг қиёсий таҳлили асосида ишлаб чиқилган бўлиб, улар ўқув дастурларини такомиллаштириши ва ёзиш жараёнига самарали таъсир кўрсатиши илмий асосланган. 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Инглиз ва ўзбек тилларида руҳий ҳолат феъллари маъноларининг қиёсий тадқиқи юзасидан эришилган илмий натижалари асосида:
аралаш таълим назариясини ривожлантиришда баҳолашнинг муҳим ролини таъкидловчи асосий омиллар ва тамойилларга асосланган хулосалар ҳамда мақсад қўйиш-амалиёт-баҳолаш-тузатиш циклини шакллантиришга оид ғоялардан Ички Мўғулистон Молия ва Иқтисодиёт университетида 2021-2023-йилларда амалга оширилган “Ўқитиш-ўрганиш-баҳолаш моделини ёзма нутқни масофавий ўргатиш жараёнига татбиқ этиш” лойиҳасида фойдаланилган. Илгари ёзма ишларни баҳолашда статик баҳолаш ва якуний баллар усули қўлланилар эди. Ёзма нутқни масофавий ўргатиш тизими томонидан тақдим этилган хулосаларга кўра, ўқитиш ва ўрганиш моделини қўллаш натижасида талабаларнинг ёзма нутқ компетенсияси сезиларли даражада яхшиланди ва улар CЕТ 4 имтиҳонида юқори натижаларга эришдилар.
ўқув материалларининг баҳолаш тартиб-қоидаларига мувофиқлигини кўрсатувчи ўқитиш ва ўрганишнинг янги ишлаб чиқилган ГПАCТ модели 2022-2023-йиллар давомида Ички Мўғулистон Бизнес ва савдо касб-ҳунар коллежида ўтказилган “Аралаш таълим моделининг амалий тадқиқоти” лойиҳасига татбиқ этилди. Хитой университетларида инглиз тили ёзма нутқ амалий дарсларида ўқитиш ва ўрганиш модели мавжуд бўлмаганлиги сабабли, янги модел ҳам ўқитиш, ҳам ўрганиш жараёнларини такомиллаштириш мақсадида ёзма нутқ дарсларида қўлланилди. Бундан ташқари, янги моделни жорий этиш натижасида педагог-ўқитувчилар ва талабалар ўртасидаги ўзаро мулоқот кучайди, бу эса ёзма нутқ дарсларини янада жонли ва қизиқарли бўлишига хизмат қилди;
натижага йўналтирилган ёндашувдан жараёнга йўналтирилган ёндашувга ўтишнинг исботланган аҳамияти ҳамда аралаш таълимни ёзма нутқни масофавий ўргатиш жараёни билан интеграциялаш орқали технология самарадорлигини ошириш юзасидан чиқарилган хулосалардан 598340-ЭПП-1-2018-1-ЭС-ЭППКА2-CБҲЕ-ЖП рақамли “Ўрта Осиё ва Хитой университетлари орасида билим айирбошлаш тизимини яратиш” (УНИCАC) номли халқаро лойиҳада фойдаланилган (Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети томонидан 2024-йил 12-январда берилган 04/11-689-сонли маълумотнома). Натижада, магистратура талабалари учун тест материаллари ҳар бир босқичдаги иншоларни таққослаш, матнни луғат таркиби, тузилиши ва мазмуни жиҳатидан таҳлил қилиш асосида қайта кўриб чиқилди;
якуний балл, луғат бойлиги, тузилиш, мазмун, долзарблик ва мантиқий боғлиқлик асосида баҳолаш учун ишлаб чиқилган мезонлар таҳлили ўқитиш услубларини такомиллаштириш ва ёзиш жараёнига самарали татбиқ қилишга асос бўлиб хизмат қилди. Ушбу мезонлар ЁА-1-06 “Таржимонларнинг касбий таълими сифатини назорат қилишни ташкил этиш бўйича ваколатли ёндашув”  амалий лойиҳасига жорий қилинди (Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университетининг 2024-йил 12-январдаги 04/11-686-сонли маълумотномаси). Бу мезонларнинг таржима курсларига татбиқ этилиши таржимонлар учун янада самаралироқ машғулотларни ташкил этишга ёрдам берди, шунингдек, педагогларга аралаш таълимда юзага келиши мумкин бўлган айрим қийинчиликларни бартараф этишда кўмаклашди.

Yangiliklarga obuna bo‘lish