Матякубова Гулноза Атабековнанинг 
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтиссослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Носириддин Тусийнинг фалсафий-педагогик қарашлари асосида талабаларнинг ахлоқий тарбиясини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш” 13.00.02 - Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (фалсафа) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/Ped3362.
Илмий тадқиқот иши бажарилган муассаса номи: Урганч давлат университети.
Илмий раҳбар: Хажиева Максуда Султановна, педагогика фанлари доктори (DSc)
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Чирчиқ давлат педагогика университети, DSc.03/30.04.2021.Ped.82.01.
Расмий оппонентлар: Исмоилов Темурбек Исломович, педагогика фанлари доктори, профессор; Юсупов Конисбай Абилович, педагогика фанлари доктори (DSc), доцент.
Етакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади Носириддин Тусийнинг фалсафий-педагогик қарашлари асосида талабаларнинг ахлоқий тарбиясини ривожлантириш методикасини такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқиқшдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
Носириддин Тусийнинг фалсафий-педагогик қарашлари асосида талабаларнинг ахлоқий тарбиясини ривожлантиришнинг педагогик имкониятлари унинг ҳаётий ва ижодий фаолияти шаклланишидаги тарихий шарт-шароитларни фалсафий таҳлил қилиш, маънавий-ахлоқий меросининг тарбиявий йўналишларига оид намуналарини имитацион ва қиёсий типологик жиҳатдан илмий меъроси таъсирчанлигини таснифлаш асосида аниқлаштирилган;
Носириддин Тусийнинг фалсафий-педагогик қарашлари асосида талабалар ахлоқий тарбиясини ривожлантириш жараёни “Ахлоқи Носирий” асаридаги маънавий-маърифий ва ахлоқий тарбия назариясининг дидактик жиҳатлари очиб бериш, “Адаб ул-мутааллимун” ва “Авсоф ул-Ашраф” каби асарларидаги гуманизм, ватанпарварлик, толерантлик ва халққа зиё тарқатиш ғояларининг баён қилинишидаги мантиқий изчилликнинг педагогик мазмунини таснифлаш асосида такомиллаштирилган;
Носириддин Тусийнинг фалсафий ва педагогик қарашлари ахлоқий фазилатлар, инсоний ҳислатларни даражалаш маҳоратининг тарбиявий салоҳиятини қиёсий таҳлил қилиш ҳамда унинг имкониятлари таълим идентификацияни ривожлантиришбилан боғлиқ конюктурасининг ахлоқий хулқ-атвор тизимли даражалаш мезонларини асосида такомиллаштирилган;
Носириддин Тусийнинг фалсафий-педагогик қарашлари асосида талабаларнинг ахлоқий тарбиясини ривожлантириш методикаси детерминлаштирувчи касбий билим, тажриба, малака ва кўникма сингари атрибутив категориялардан фойдаланиш, жамиятнинг ижтимоий эҳтиёжларига кўра таълимий мазмун ва тарбиявий таъсир имкониятларини прогностик аниқлаш асосида такомиллаштирилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
 Носириддин Тусий маърифий-педагогик қарашларини ёшлар тарбиясига тадқиқ этишни такомиллаштиришга оид тадқиқотнинг илмий натижалари асосида:
Носириддин Тусий маънавий-ахлоқий меросининг тарбиявий йўналишларига оид имитацион ва педагогик аспектларнинг қиёсий типологиясини фалсафий-педагогик жиҳатдан деонтологик-монографиявий тизимлаштириш асосида аниқлаштирилган мутафаккир илмий-фалсафий қарашларининг педагогик имкониятларига оид хулосалар, таклиф ва тавсиялардан 70110201-Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (мактабгача таълим) магистратура таълим йўналиши мутахассислиги учун ишлаб чиқилган “Илмий тадқиқот методологияси” номли дарсликни тайёрлашда фойдаланилган  (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 1-августдаги 277-сонли буйруғи, 277-436 рақамли гувоҳнома). Натижада, Носириддин Тусийнинг маърифий-педагогик қарашларини ўрганишнинг маънавий-ахлоқий ва ижтимоий педагогик чора-тадбирлар режаси ҳамда ўқув дастурларини ишлаб чиқишга хизмат қилган;
мутафаккирнинг “Адаб ул-мутааллимун” ва “Авсоф ул-Ашраф” каби асарларидаги гуманизм, ватанпарварлик, толерантлик ғояларини миллий ментал хусусиятларининг таълим-тарбия мазмунига интегратив услублар орқали сингдириш асосида такомиллаштирилган Ноѕириддин Туѕиунинг редагогик аѕарлари аѕоѕида таълимни таѕҳкил етиѕҳнинг дидактик таъминоти бўйича хулоса, таклиф ва тавсиялардан Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясининг “Ўзбекистон телерадиоканали” ДМдаги “Ўзбекистон ёшлари”, “Таълим ва тараққиёт”, “Болалар ва биз” дастурларининг ссенарийларини (2023-2024 йиллар) тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон миллий телерадиокомпаниясининг 2024-йил 25-октябрдаги 04/36-1142-сонли маълумотномаси). Натижада, Носириддин Тусий маърифий-педагогик қарашларининг ёшлар тарбиясидаги аҳамиятини асословчи назарий манбаларнинг илмий-амалий жиҳатларини аниқлаштиришга эришилган;
мутафаккир фалсафий ва педагогик қарашларидаги ахлоқий фазилатлар ривожланганлигининг деструктив ва конструктив, педагогик ва методик, амалий механизмларини таълимий идентификацияни такомиллаштириш билан боғлиқ хлоқий хулқ-атвор мезонларига типологик мослаштириш асосида очиб берилган Ноѕириддин Туѕиу асарлари орқали уоѕҳлар маънавиу-ахлоқиу ва ијтимоиу-маданиу қобилиуатини уукѕалтириѕҳнинг ѕамарали уўллари ва воѕиталарига оид таклиф ва тавсиялар 60112100-Миллий ғоя маънавият асослари ва ҳуқуқ таълими бакалаврият таълим йўналиши мутахассислиги учун ишлаб чиқилган “Глобаллашув асослари” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2023-йил 22-декабрдаги 537-сонли буйруғи, №537361 рақамли гувоҳнома). Натижада, Носириддин Тусий маърифий-педагогик қарашларининг дидактик жиҳатларини очиб беришга хизмат қилган;
Носириддин Тусийнинг маънавий-маърифий мероси асосида таълимни ташкил этишнинг дидактик жиҳатлари ҳамда ундан замонавий ёндашувларни детерминлаштирувчи касбий билим, тажриба, малака ва кўникма сингари атрибутив категориялари услубий-методик жиҳатдан такомиллаштириш асосида ишлаб чиқилган мутафаккир қараѕҳларида егоизм, алтруизм ва болаларнинг интеллектуал ривојланиѕҳига доир редагогик қараѕҳларни уахлит ўрганиѕҳ бўйича таклиф ва тавсиялар 60920100 – Ижтимоий иш (оила ва болалар билан ишлаш) бакалаврият таълим йўналиши мутахассислиги учун ишлаб чиқилган “Ижтимоий фалсафа” номли дарслик  мазмунига сингдирилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 1-августдаги 277-сонли буйруғи, 277-396 рақамли гувоҳнома). Натижада, Носириддин Тусийнинг маърифий-педагогик қарашларини Ўзбекистон педагогика фанлари тарихига алоҳида мавзу қилиб киритиш ва унинг муҳим жиҳатларидан ўзбек педагогикаси тарихи ва тарбия тизими билан боғлиқ фанларни ўқитишда кенг фойдаланишга хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish