Аллаберганов Сирожали Саҳатовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): 
“Тижорат банклари ресурс базасининг барқарорлигини таъминлаш йўллари”, 08.00.07 – “Молия, пул муомаласи ва кредит”
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B20252.2.PhD/Iqt5383
    Илмий раҳбар: Ортиков Ойбек Абдуллаевич, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент Халқаро университети
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент Халқаро университети, DSc.22/29.12.2023.I.175.01
Расмий оппонентлар: Избосаров Бобуржон Бахриддинович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Куллиев Истам Янгимуродович, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Трастбанк ХАБ
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади тижорат банкларини трансформасиялаш жараёнида ресурс базасининг барқарорлигини таъминлаш йўлларига қаратилган илмий таклиф ва амалий тавсияларни ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
банк тизими барқарорлигини таъминлаш, уларда трансформасия рискини камайтириш мақсади банк депозитларининг ажратилган кедитлардаги салмоғини минимал чегарасини 40 фоиз қилиб белгилаш илмий асосланган;
молия бозори инструменти таъсирчанлигини таъминлаш воситасида банкдан ташқари пул айланмасини қисқартириш орқали банк ресурс базасида барқарор молиявий ресурслар салмоғини ошириш ҳамда ресурс базаси барқарорлигини мустаҳкамлаш илмий асосланган;
банк омонат ва кредит маҳсулотларини локал шарт-шароитларга мослаштирувчи инновасион стратегияларни яратиш мақсадида ҳудудий ресурсларни самарали жалб қилиш ҳамда тижорат банкларининг ресурс базаси барқарорлигини таъминлаш таклиф этилган; 
АТБ Туронбанк депозитлари ҳажмини оширишнинг инфлясия даражаси ўзгариши билан боғлиқ жиҳатларини ифодаловчи эконометрик баҳолаш модели асосида 2028 йилга қадар прогноз ссенарийлари таклиф этилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Трансформасия жараёнида тижорат банклари ресурс базасининг барқарорлигини таъминлаш йўллари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
банк тизими барқарорлигини таъминлаш, уларда трансформасия рискини камайтириш мақсади банк депозитларининг ажратилган кедитлардаги салмоғини минимал чегарасини 40 фоиз қилиб белгилашга доир таклифи АТБ Туронбанк фаолийстига жорий этилган (АТБ Туронбанкнинг 2025-йил 19 февралдаги 23/02-145-сон маълумотномаси). Натижада, АТБ Туронбанк амалиётида трансформация рискини камайтириш учун банк депозитларининг ажратилган кедитлардаги салмоғини 2023 йил январ ҳолатига 35,5 фоиздан 2024 йил январ ҳолатига 41,3 фоизгача оширишга эришилган.
молия бозори инструменти таъсирчанлигини таъминлаш воситасида банкдан ташқари пул айланмасини қисқартириш орқали банк ресурс базасида барқарор молиявий ресурслар салмоғини ошириш ҳамда ресурс базаси барқарорлигини мустаҳкамлашга доир таклифи АТБ Туронбанк фаолийстига жорий этилган (АТБ Туронбанкнинг 2025-йил 19 февралдаги 23/02-145-сон маълумотномаси). Натижада, пул бозори фоизининг бир фоизга ошиши банк депозитларининг реал ҳажмини 0,78 фоизга, ҳамда қисқа муддатли депосит фоизининг бир фоизга ошиши эса банк депозитларининг реал ҳажмини 0,62 фоизга ошириши структуравий векторли авторегрессия модели орқали аниқланган.
банк омонат ва кредит маҳсулотларини локал шарт-шароитларга мослаштирувчи инновасион стратегияларни яратиш мақсадида ҳудудий ресурсларни самарали жалб қилиш ҳамда тижорат банкларининг ресурс базаси барқарорлигини таъминлашга доир таклифи АТБ Туронбанк фаолийстига жорий этилган (АТБ Туронбанкнинг 2025-йил 19 февралдаги 23/02-145-сон маълумотномаси). Натижада, АТБ Туронбанкнинг стратегик ривожланиш дастурида локал шарт-шароитларга мослаштирувчи инновацион стратегияларни яратиш ва бунда ҳудудларда пулдор жисмоний шахслар ҳамда банк салоҳиятидан келиб чиққан ҳолда кичик бизнес ва тадбиркорлик субъектларига омонат турларини кредит маҳсулотларини таклиф қилиш белгилаб олинган.
АТБ Туронбанк депозитлари ҳажмини оширишнинг инфлясия даражаси ўзгариши билан боғлиқ жиҳатларини ифодаловчи эконометрик баҳолаш модели асосида 2028 йилга қадар прогноз ссенарийларини ишлаб чиқишга доир таклифи АТБ Туронбанк фаолийстига жорий этилган (АТБ Туронбанкнинг 2025-йил 19 февралдаги 23/02-145-сон маълумотномаси). Натижада, Сеасонал АРИМА ва Ҳолт-Wинтерс экспоненсиал силлиқлаш моделлари асосида, оптимал ссенарийга кўра, 95 фоиз эҳтимолликда банк депозитларининг умумий реал ҳажми 2028 йилда 2024 йилдагига нисбатан 51 фоизга ошиши эмпирик таҳлиллар асосида прогноз қилинган.