Rajabov Alisher Yusupovichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I.Umumiy ma’lumotlar
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Boysuntovning qadimgi tosh davri yodgorliklari», 07.00.06 – Arxeologiya (tarix fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B.2024.1. PhD/Tar1849
Ilmiy rahbar: Sayfullaev Baxtiyor Qurbonovich, tarix fanlari doktori, bosh ilmiy xodim. 
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Yahyo G‘ulomov nomidagi Samarqand arxeologiya instituti
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Samarqand arxeologiya instituti, DSc.01/10.01.2024.Tar.169/01
Rasmiy opponentlar: Sharof Rashidov nomidagi Samarqand davlat universiteti Arxeologiya kafedrasi professori, tarix fanlari doktori, Xolmatov Normuhammad O‘rozovich va O‘zR FA Milliy arxeologiya markazi ilmiy xodimi, PhD Muhammadiev Akmal G‘anievich.
Yetakchi tashkilot: O‘zbekiston Milliy universiteti
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: Teshik-tosh-1-2 hamda yangi ochilgan Machay-2 va Qorong‘udara yodgorliklarining arxeologik materiallarini zamonaviy stratigrafik, texnik-tipologik va morfologik usullar yordamida tadqiq qilishdan iborat. 
III.  Tadqiqotning ilmiy yangiligi quyidagilardan iborat:
 Boysuntovdan topilgan qadimgi tosh davri yodgorliklari arxeologik materiallarining texnik-tipologik xronologiyasi hamda ularning tarqalish xaritasi ishlab chiqildi;
Teshik-tosh-1 makoni industriyasining levallua texnologiyasiga asoslangan mindel-riss davri, Teshik-tosh-2 g‘ori esa so‘nggi paleolit davri artefaktlariga ega topilmajoy ekanligi aniqlandi;  
Yangi topilgan Qorong‘udara topilmajoyi o‘rta paleolitga oidligi va uning tosh buyumlari hududdagi Teshik-tosh makoni industriyalariga o‘xshashligi, Machay-2 g‘or makoni esa so‘nggi paleolit davrining boshlariga oidligi isbotlandi; 
Boysuntov hududi qadimgi tosh davri aholisining madaniy-davriy jihatdan o‘rta paleolit davrining levallua madaniyati asosida rivojlanganligi va mahalliy asosda ilk so‘nggi paleolit davri madaniyatiga o‘sib o‘tganligi hamda O‘zbekistonning boshqa hududlari levallua yodgorliklarining shakllanishida katta ta’sir ko‘rsatganligi aniqlandi.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi: «Boysuntovning qadimgi tosh davri yodgorliklari» mavzusidagi falsafa doktori ilmiy darajasini olish uchun yozilgan dissertasiya bo‘yicha qo‘lga kiritilgan quyidagi ilmiy natijalar asosida:
Teshik-tosh-1 makoni tosh ashyolari orasida levallua elementlarining mavjudligi asosida ularni o‘rta paleolit davri madaniyatlarining levallua variantiga oid ekanligi to‘g‘risidagi ma’lumotlardan O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasi “O‘zbekiston teleradiokanali” davlat muassasasining “O‘zbekiston tarixi” telekanalida efirga uzatilayotgan “Ko‘hna manzillar” teleko‘rsatuvi ssenariysini tayyorlashda foydalanilgan (O‘zbekiston milliy teleradiokompaniyasining 2024-yil 2-oktyabrdagi №02-28/1077-sonli ma’lumotnomasi). Natijalar tomoshabinlarning Boysuntov hududi tosh davri aholisi tarixi, moddiy va madaniy hayotiga doir yangi ma’lumotlarga ega bo‘lishiga xizmat qiladi. 
Tadqiqotning amaliyotga joriy qilinishida Teshik-tosh 1 va 2, Machay-2 va Qorong‘udara yodgorliklaridagi qazishmalar jarayonida topilgan moddiy madaniyat ashyolari Termiz arxeologiya muzeyining qadimgi tosh davri madaniyati bilan bog‘liq ekspozisiyalarini boyitishda foydalanilgan (O‘zbekiston Respublikasi Madaniy meros agentligining 2024-yil 19-iyuldagi №04-07/2701-sonli ma’lumotnomasi).
Teshik-tosh 1 va 2, Machay-2 va Qorong‘udara yodgorliklari hamda ulardan yig‘ilgan tosh qurollar, bifaslar, qirg‘ichlar, tishsimon-kertilgan qurollar, nukleuslar va boshqa moddiy-madaniy buyumlardan Janubiy O‘zbekistonning eng qadimgi tarixi bo‘yicha ko‘rgazmalar tashkil qilishda keng foydalanilgan (Termiz arxeologiya muzeyining 2024-yil 16-iyuldagi №122-sonli ma’lumotnomasi). Natijalar Janubiy O‘zbekistonning qadimgi tosh davri davri moddiy madaniyati, tarixi va madaniy merosini muzeyga tashrif buyuruvchi mahalliy va xorijiy sayyohlarga ko‘rsatish va kelajak avlod ongida milliy merosga bo‘lgan g‘urur tuyg‘usini uyg‘otishga xizmat qiladi.
Termiz arxeologiya muzeyi eksponatlari orasidan joy olgan artefaktlar janubiy O‘zbekiston hududidagi tosh davri yodgorliklarining o‘rganilish tarixini yaratish, Boysuntov hududi paleolit davri industriyalari toshga ishlov berish texnikasida, jumladan, tosh qurollari orasida qirg‘ichlar, bifaslar va tosh pichoqlar majmuasidan Termiz arxeologiya muzeyida ekspozisiyalarni yaratilishida foydalanildi. (O‘zbekiston Respublikasi Madaniy meros agentligining 2024-yil 24-iyuldagi №04-05/2765-sonli ma’lumotnomasi). Natijalar Surxondaryo qadimgi tarixi va madaniy merosini keng jamoatchilikga yani muzeyga tashrif  buyuruvchilarga qadim Boysuntov to‘g‘risidagi ma’lumotlar berishga hamda targ‘ibot qilishga xizmat qiladi.