Муродова Дилноза Чориевнанинг

фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларини микромолиялашнинг методологик асосларини такомиллаштириш», 08.00.07–Молия, пул муомаласи ва кредит (иқтисодиёт фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.3.PhD/Iqt289.

Илмий раҳбар: Бурханов Актам Усманович, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент молия институти.

ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент молия институти, DSc.27.06.2017.I.17.01.

Расмий оппонентлар: Қўзиева Наргиза Рамазоновна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Хашимов Элмурод Абдусатторович, иқтисодиёт фанлари номзоди, доцент.

Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Банк-молия академияси.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

II.Тадқиқотнинг мақсади: қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларини микромолиялашнинг ҳозирги ҳолатини тадқиқ этиш ва уни такомиллаштиришга оид таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

тижорат банкларининг захира капитали ва тақсимланмаган фойдасининг маълум қисмини қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларига микрокредитлар беришга йўналтириш орқали мазкур субъектларга бериладиган микрокредитлар фоиз ставкаларининг барқарорлигини таъминлашнинг мақсадга мувофиқлиги асослаб берилган;

тижорат банклари томонидан суғурта компанияларининг ликвидлилигини баҳолаш орқали қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларига суғурта полиси асосида бериладиган микрокредитлар миқдорини кўпайтириш таклиф қилинган;

тижорат банкларининг ресурс базасини жамғарма депозитларнинг брутто депозитлар ҳажмидаги салмоғини ошириш йўли билан мустаҳкамлаш орқали қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларига бериладиган микрокредитлар ҳажмини ошириш бўйича таклифлар ишлаб чиқилган;

тижорат банклари томонидан барқарор пул оқимига эга бўлган ва тўловга қобиллик кўрсаткичлари юқори бўлган қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларини алоҳида гуруҳга йўналтирилган ҳолда, уларни гаровсиз микрокредитлашни йўлга қўйиш тизими ишлаб чиқилган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.

Қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларини микромолиялашнинг методологик асосларини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:

тижорат банкларининг захира капитали ва тақсимланмаган фойдасининг маълум қисмини қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларига микрокредитлар беришга йўналтириш орқали мазкур субъектларга бериладиган микрокредитлар фоиз ставкаларининг барқарорлигини таъминлаш бўйича берилган таклифлари  “Агробанк” АТБ томонидан амалиётга жорий этилган (“Агробанк” АТБнинг 2018 йил 30 майдаги 23-2-18/780-сон маълумотномаси). Ушбу таклифнинг амалиётга жорий этиш  орқали “Агробанк” АТБ томонидан қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларига 2017 йилда ажратилган микрокредитларнинг ўртача йиллик фоиз ставкасини ўзгармасдан, 12% даражасида бўлиши таъминланган;

тижорат банклари томонидан суғурта компанияларининг ликвидлилигини баҳолаш орқали қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларига суғурта полиси асосида бериладиган микрокредитлар миқдорини кўпайтириш таклифлари “Агробанк” АТБ  томонидан амалиётга жорий этилган (“Агробанк” АТБнинг 2018 йил 30 майдаги 23-2-18/780-сон маълумотномаси). Ушбу таклифнинг амалиётга жорий этиш орқали “Агробанк” АТБ томонидан қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларига суғурта полиси асосида берилган микрокредитлар миқдори 2017 йилада 2016 йилга нисбатан 17,8 млн. сўмга кўпайишига хизмат қилган;

тижорат банкларининг ресурс базасини жамғарма депозитларнинг брутто депозитлар ҳажмидаги салмоғини ошириш йўли билан мустаҳкамлаш орқали қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларига бериладиган микрокредитлар ҳажмини ошириш бўйича берилган таклифлари “Агробанк” АТБ томонидан амалиётга жорий қилинган (“Агробанк” АТБнинг 2018 йил 30 майдаги 23-2-18/780-сон маълумотномаси). Бу таклифнинг амалиётда қўлланилиши натижасида жамғарма депозитларнинг “Агробанк” АТБ жами депозитларининг ҳажмидаги салмоғини 2017 йилада 2016 йилга нисбатан 14,6 фоизга оширилиши мазкур даврда қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларига берилган микрокредитлар ҳажмини 5,0 баробарга ошишига эришилган;

тижорат банклари томонидан барқарор пул оқимига эга бўлган ва тўловга қобиллик кўрсаткичлари юқори бўлган қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларини алоҳида гуруҳга йўналтирилган ҳолда, уларни гаровсиз микрокредитлашни йўлга қўйиш тизимини  такомиллаштириш таклифлари “Агробанк” АТБ томонидан амалиётга жорий қилинган (“Агробанк” АТБнинг 2018 йил 30 майдаги 23-2-18/780-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқарувчиларини микромолиялашга бўлган талабларини қондириш имкониятини берган.