Sayt test rejimida ishlamoqda

Мухитдинов Шерзод Шавкатовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Жигар эхинококкози бўлган болаларда гермицидларнинг самарадорлигини интраоператив баҳолаш ва касаллик қайталанишининг олдини олиш (клиник ва экспериментал тадқиқотлар)» 14.00.35 – Болалар хирургияси (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.1.PhD/Tib3425.
Илмий рахбар: Шамсиев Азамат Мухитдинович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарган муассаса номи: Самарқанд давлат тиббиёт университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат тиббиёт университети, DSc.04/30.12.2019.Тib.102.01. 
Расмий оппонентлар: Ахмедов Юсуф Махмудович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Полухов Рамиз Шамил угли, тиббиёт фанлари доктори, профессор (Озарбайжон Республикаси). 
Етакчи ташкилот: Ставропол давлат  тиббиёт университети (Россия).
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқот мақсади: болалар жигар эхинококкозида янги диагностик ва даволаш-профилактика чораларини ишлаб чиқиш орқали даволаш натижаларини яхшилашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
эхинококк протосколексларининг яшовчанлигини in vitro аниқлашнинг ишлаб чиқилган янги усули техник жиҳатдан содда, ишончли ва тез бажариладиган бўлиб, эхинококкнинг эмбрионал элементларига ҳалокатли таъсир кўрсатадиган гермицид препаратни қўлаш орқали эхинококкектомия операцияси пайтида антипаразитар таъсирининг юқори самарадорлигии аниқланган; 
таклиф этилган янги интраоперацион экспресс-диагностика усулини қўллаш, яъни эхинококк кистаси ва қолдиқ бўшлиқни 70°С гача иситилган 80% ли глицерин эритмаси билан антипаразитар ишлов бериш натижасида касалликнинг операциядан кейинги рецидивлари ривожланишининг олдини олиши ва альбедназол дори воситасини профилактика максадида кулланиши зарурлиги  асосланган; 
илк бор экспериментал ҳайвонлар жигарининг эхинококкоз билан зарарланган соғлом қисмларини патоморфологик ўрганиш асосида касалликнинг резидуал рецидивлари ривожланишининг сабабларидан бири бўлган микроскопик кисталар (20-300 мкм гача) шаклланиши феномени эканлиги аниқланган;
илк бор болаларда жигар эхинококкозини даволаш учун ишлаб чиқилган чора-тадбирлар мажмуасини қўллаш натижасида операциядан кейинги асоратларни 12,2% дан 0% гача, операциядан кейинги ётоқ кунини 11,3±0,4 дан 9,1±2 гача қисқарганлиги ва узоқ муддатларда операциядан кейинги ва резидуал рецидивларни 14,7% дан 0% гача камайганлиги аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Жигар эхинококкози бўлган болаларда гермицидларнинг самарадорлигини интраоператив баҳолаш ва касаллик қайталанишининг олдини олиш бўйича олинган илмий натижалар Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги илмий техник кенгашининг 2025 йил 10 июнь 19\54-сонли хулосасига кўра:
биринчи илмий янгилик: эхинококк протосколексларининг яшовчанлигини in vitro аниқлашнинг ишлаб чиқилган янги усули техник жиҳатдан содда, ишончли ва тез бажариладиган бўлиб, эхинококкнинг эмбрионал элементларига ҳалокатли таъсир кўрсатадиган гермицид препаратни қўлаш орқали эхинококкектомия операцияси пайтида антипаразитар таъсирининг юқори самарадорлигии аниқланган ва улар бўйича таклифлар Самарқанд давлат тиббиёт университети илмий кенгашининг 2024 йил 25 сентябрдаги 2-сони билан тасдиқланган “Рецидивларнинг олдини олиш учун болаларда жигар эхинококкектомиясининг интраоператцион тактикасини оптималлаштириш” номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Кашкадарё вилояти болалар кўп тармоқли тиббий марказига 2024 йил 13 ноябрдаги 79\3-сонли буйруғи билан, Сирдарё вилояти болалар кўп тармоқли тиббий марказига 2024 йил 06 ноябрдаги 11-Т -сонли буйруқ билан клиник амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги илмий техник кенгашининг 2025 йил 10 июнь 19\54-сонли хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: эхинококк протосколексларининг яшовчанлигини аниқлашнинг янги усули, яъни қолдиқ бўшлиқни антипаразитар ишлов бериш тез, ишончли интраоператцион баҳолашни таъминлайди, бу амалий соғлиқни сақлашда операциядан кейинги асоратлар ва касалликнинг қайталанишини олдини олиш имконини берди. Иқтисодий самарадорлиги: эхинококкэктомия операцияси пайтида антипаразитар таъсирининг юқори самарадорлиги натижасида асоратлар сони камайтирилган ва стационарда даволаш ётоқ куни 2 кунга қисқарганлиги ва даволашга кетадиган умумий сарф харажатни камайтириш 1 нафар бемор учун 2 кун ҳисобида 260000 сўм давлат бюджети маблағларини иқтисод қилиш имконини берган.
иккинчи илмий янгилик: таклиф этилган янги интраоперацион экспресс-диагностика усулини қўллаш, яъни эхинококк кистаси ва қолдиқ бўшлиқни 70°С гача иситилган 80% ли глицерин эритмаси билан антипаразитар ишлов бериш натижасида касалликнинг операциядан кейинги рецидивлари ривожланишининг олдини олиши ва альбедназол дори воситасини профилактика максадида кулланиши зарурлиги  асосланган ва улар бўйича таклифлар Самарқанд давлат тиббиёт университети илмий кенгашининг 2024 йил 25 сентябрдаги 2-сони билан тасдиқланган “Рецидивларнинг олдини олиш учун болаларда жигар эхинококкектомиясининг интраоператцион тактикасини оптималлаштириш” номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Кашкадарё вилояти болалар кўп тармоқли тиббий марказига 2024 йил 13 ноябрдаги 79\3-сонли буйруғи билан, Сирдарё вилояти болалар кўп тармоқли тиббий марказига 2024 йил 06 ноябрдаги 11-Т -сонли буйруқ билан клиник амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги илмий техник кенгашининг 2025 йил 10 июнь 19\54-сонли хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: юқори антипаразитар фаолликка эга гермитцид сифатида 70 °C гача иситилган 80% ли глицериндан фойдаланиш эхинококк кистасини самарали антипаразитар ишлов беришни таъминлайди ва шу билан касалликнинг кайталанишини олдини олади. Иқтисодий самарадорлиги: қўшимча тадқиқотлар учун харажатларни хамда бошқа қиммат диагностика муолажаларига бўлган эҳтиёжни камайтириш билан ифодаланади ва болалар жаррохлик бўлимида ҳар бир беморнинг бир кунлик даволанишига давлат томонидан сарфланган маблағ 164000 сўм тежалади.
учинчи илмий янгилик: илк бор экспериментал ҳайвонлар жигарининг эхинококкоз билан зарарланган соғлом қисмларини патоморфологик ўрганиш асосида касалликнинг резидуал рецидивлари ривожланишининг сабабларидан бири бўлган микроскопик кисталар (20-300 мкм гача) шаклланиши феномени эканлиги аниқланган ва улар бўйича таклифлар Самарқанд давлат тиббиёт университети илмий кенгашининг 2024 йил 25 сентябрдаги 2-сони билан тасдиқланган “Рецидивларнинг олдини олиш учун болаларда жигар эхинококкектомиясининг интраоператцион тактикасини оптималлаштириш” номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Кашкадарё вилояти болалар кўп тармоқли тиббий марказига 2024 йил 13 ноябрдаги 79\3-сонли буйруғи билан, Сирдарё вилояти болалар кўп тармоқли тиббий марказига 2024 йил 06 ноябрдаги 11-Т -сонли буйруқ билан клиник амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги илмий техник кенгашининг 2025 йил 10 июнь 19\54-сонли хулосаси).  Ижтимоий самарадорлиги: болаларда жигар эхинококкозида ишлаб чиқилган даволаш-диагностик чора-тадбирлар мажмуаси операциядан кейинги асоратларни ва беморларнинг касалхонада қолиш муддатини қисқартириш, шунингдек, узоқ муддатларда касалликнинг қайталанишини камайтириш имконини беради. Иқтисодий самарадорлиги: тавсия этилган текшириш усулни амалиётга жорий этилиши касаллик кечишини олдиндан башорат этиш имконини беради ва касаллик оқибати натижасида келиб чикиши мумкин бўлган асоратларни камайтиради  ва шулар хисобига давлат томонидан сарфланган маблағлар иқтисод қилинади.
тўртинчи илмий янгилик: илк бор болаларда жигар эхинококкозини даволаш учун ишлаб чиқилган чора-тадбирлар мажмуасини қўллаш натижасида операциядан кейинги асоратларни 12,2% дан 0% гача, операциядан кейинги ётоқ кунини 11,3±0,4 дан 9,1±2 гача қисқарганлиги ва узоқ муддатларда операциядан кейинги ва резидуал рецидивларни 14,7% дан 0% гача камайганлиги аниқланган  ва улар бўйича таклифлар Самарқанд давлат тиббиёт университети илмий кенгашининг 2024 йил 25 сентябрдаги 2-сони билан тасдиқланган “Рецидивларнинг олдини олиш учун болаларда жигар эхинококкектомиясининг интраоператцион тактикасини оптималлаштириш” номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклиф Кашкадарё вилояти болалар кўп тармоқли тиббий марказига 2024 йил 13 ноябрдаги 79\3-сонли буйруғи билан, Сирдарё вилояти болалар кўп тармоқли тиббий марказига 2024 йил 06 ноябрдаги 11-Т -сонли буйруқ билан клиник амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги илмий техник кенгашининг 2025 йил 10 июнь 19\54-сонли хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: хирургик ёндашувларни оптималлаштириш орқали даволаниш харажатларини камайтиришдан иборат бўлиб, бу қўшимча диагностик муолажалар ва шифохонага такрорий ёткизишларга заруратини минималлаштиради ва тадқиқот натижаларининг амалиётга жорий этилиши натижасида касаллик клиник белгиларини бартараф этишга ёрдам беради. Иқтисодий самарадорлиги: кайта жаррохлик операциялар сонини ва қўшимча диагностик муолажаларга бўлган эҳтиёжларни камайтиришга асосланган хамда касалликнинг прогнозини яхшилашга, ҳаёт сифатини оширишга ёрдам беради. 

Yangiliklarga obuna bo‘lish