Жумаев Фаррух Акрамовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Спастик тетрапарез мавжуд болаларда, болаликнинг I-II давридаги антропометрик кўрсаткичларнинг қиёсий тавсифи», 14.00.02 – Морфология.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4.PhD/Tib4008.
Илмий раҳбар: Султонова Лола Джахонкуловна, тиббиёт фанлари доктори (DSc), доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Фарғона жамоат саломатлиги тиббиёт институти, PhD.04/30.09.2020.Tib.122.01.
Расмий оппонентлар: Расулов Ҳамидулло Абдуллаевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Камолова Малика Илхамовна, тиббиёт фанлари доктори. 
Етакчи ташкилот: Андижон давлат тиббиёт институти.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқоднинг мақсади: спастик тетропарез мавжуд биринчи ва иккинчи болалик давридаги болаларда  антропометрик кўрсаткичлари ҳамда уларнинг гуморал иммунитетини ўрганишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор спастик тетропарез мавжуд 3-12 ёшдаги болаларда антропометрик кўрсаткичларнинг шу ёшдаги БЦФ, орқа мия ва бош мия травмалари билан ташхисланган беморлар ҳамда соғлом болаларнинг кўрсаткичларидан пастлиги, уларнинг ёшга боғлиқ хусусиятлари, бола танасининг ўсиши, ривожланиш динамикасини ҳисобга олган ҳолда асосланган; 
спастик тетропарез мавжуд биринчи ва иккинчи болалик даврдаги болалар жисмоний ривожланиш кўрсаткичлари таққосланганда соғлом болалар параметрларидан орқада қолиши аниқланган;
болаликнинг биринчи ва иккинчи давридаги соғлом болалар боши ва юзининг антропометрик кўрсаткичлари спастик тетропарез мавжуд биринчи ва иккинчи болалик даврдаги болаларнинг маълумотлари билан ўрганилганда сезиларли даражада фарқланиши исботланган;
болаликнинг биринчи ва иккинчи давридаги соғлом болалар пастки мучаларнинг антропометрик кўрсаткичлари спастик тетропарез мавжуд биринчи ва иккинчи болалик даврдаги болаларнинг кўрсаткичларидан сезиларли даражада фаркланиши аниқланган;
спастик тетропарез мавжуд 3-12 ёшдаги болаларда иммун тизимининг гуморал бўғинида иммун танқисликнинг кузатилиши, IgA, IgG, IgM ва IgE кўрсаткичларининг ортиши, кacaллик кeчиши ҳамда якyний иcтиқбoлини бeлгилoвчи қўшимчa ташхислаш вa башоратлашнинг имyнoлoгик мeзoнлиги исботланган; 
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Ўзбекистон Республикаси соғликни сақлаш вазирлиги илмий техник кенгаши 2024-йил 26-ноябрдаги 09/32-сон хулосасига кўра (илмий янгиликни бошқа соғлиқни сақлаш муассасаларига жорий этиш тўғрисида Бухоро давлат тиббиёт институтининг 2024 йил 11 ноябрдаги 04/11050-сон хати Соғлиқни сақлаш вазирлигига тақдим этилган):
биринчи илмий янгилик: Спастик тетропарез мавжуд 3-12 ёшдаги болаларда антропометрик кўрсаткичларнинг шу ёшдаги БЦФ, орқа мия ва бош мия травмалари билан ташхисланган беморлар ҳамда соғлом болаларнинг кўрсаткичларидан пастлиги, уларнинг ёшга боғлиқ хусусиятлари, бола танасининг ўсиши, ривожланиш динамикасини ҳисобга олган ҳолда асосланган. Илмий янгиликнинг аҳамияти: Спастик тетропарез мавжуд болаларда антропометрик кўрсаткичларни ўрганилди ҳамда ушбу маълумотларни БЦФ, орқа мия ва бош мия травмалари билан ташхисланган беморлар ҳамда соғлом болалардан олинган кўрсаткичлар билан солиштириб ушбу кўрсаткичлар қанчалик фарқ қилиши ҳамда тананинг қайси қисми ушбу патологияда энг заиф эканлигини аниқлаш имконини берди. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Олинган илмий-амалий маълумотлар Самарқанд вилоят болалар кўп тармоқли тиббиёт маркази бўйича 25.10.2024 йилдаги №158-4 сон, Бухоро вилояти Бухоро туман тиббиёт бирлашмаси бўйича 31.05.2024 йилдаги №1247-2-32-ТВ/2024-сон буйруқлари билан амалиётга жорий этилди. Ижтимоий самарадорлиги: тадқиқот натижалари спастик тетропарез мавжуд биринчи ва иккинчи болалик даврида бўлган болаларда антропометрик кўрсаткичларнинг қиёсий тавсифи бўйича самарали усулларини ишлаб чиқиш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: Спастик тетропарез мавжуд бемор болаларда турли касалликлар билан мурожаат қилувчи беморлар орасида ушбу контингентдаги беморларни учраш даражаси, уларнинг ўзига хос клиникаси ҳамда янги замонавий антропометрик текширувларнинг ишлаб чиқилганлиги визуал текшириш ўтказиш жараён самарадорлигини ошириш орқали иқтисодий самарадорликка эришилган (Бухоро давлат тиббиёт институти клиникасининг прейскурантига кўра умумий антропометрия нархи 100000 сўмни ташкил қилади). Хулоса: янги замонавий антропометрик тадқиқот усулларни қўллаш 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини 80000 сўмга иқтисод қилиш имконини берган; 
иккинчи илмий янгилик: Спастик тетропарез мавжуд биринчи ва иккинчи болалик даврдаги болалар жисмоний ривожланиш кўрсаткичлари таққосланганда соғлом болалар параметрларидан орқада қолиши аниқланган; Илмий янгиликнинг аҳамияти: ёш жиҳатидан тана ўсиши ва унинг турли қисмлари антропометрик кўрсаткичлари орасидаги ўзаро корреляцион боғлиқлик педиатрларга тиббий кўриклар пайтида, болаларнинг ўсиши ва жисмоний ривожланишини қиёсий баҳолашда ишлатилиши мумкинлиги исботланган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Олинган илмий-амалий маълумотлар Самарқанд вилоят болалар кўп тармоқли тиббиёт маркази бўйича 25.10.2024 йилдаги №158-4 сон, Бухоро вилояти Бухоро туман тиббиёт бирлашмаси бўйича 31.05.2024 йилдаги №1247-2-32-ТВ/2024-сон буйруқлари билан амалиётга жорий этилди. Ижтимоий самарадорлиги: тадқиқот натижалари спастик тетропарез мавжуд биринчи ва иккинчи болалик даврида бўлган болаларда антропометрик кўрсаткичларнинг қиёсий тавсифи бўйича самарали усулларини ишлаб чиқиш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: Спастик тетропарез мавжуд бемор болаларда турли касалликлар билан мурожаат қилувчи беморлар орасида ушбу контингентдаги беморларни учраш даражаси, уларнинг ўзига хос клиникаси ҳамда янги замонавий антропометрик текширувларнинг ишлаб чиқилганлиги визуал текшириш ўтказиш жараён самарадорлигини ошириш орқали иқтисодий самарадорликка эришилган (Бухоро давлат тиббиёт институти клиникасининг прейскурантига кўра умумий антропометрия нархи 100000 сўмни ташкил қилади). Хулоса: янги замонавий антропометрик тадқиқот усулларни қўллаш 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини 80000 сўмга иқтисод қилиш имконини берган; 
учинчи илмий янгилик: болаликнинг биринчи ва иккинчи давридаги соғлом болалар боши ва юзининг антропометрик кўрсаткичлари спастик тетропарез мавжуд биринчи ва иккинчи болалик даврдаги болаларнинг маълумотлари билан ўрганилганда сезиларли даражада фарқланиши исботланган; Илмий янгиликнинг аҳамияти: Тадқиқот натижаларининг илмий аҳамияти соғлом ва спастик тетропарез мавжуд бемор болаларда тана турли қисмларининг антропометрик параметрларини ўрганиш, ушбу параметрлардаги ўзгаришларнинг ўзига хос хусусиятларини илмий асослаш натижалари бўйича назарий билимлар даражасини кенгайтириш, уларни илмий фаолиятнинг турли соҳаларида қўллаш билан изоҳланган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Олинган илмий-амалий маълумотлар Самарқанд вилоят болалар кўп тармоқли тиббиёт маркази бўйича 25.10.2024 йилдаги №158-4 сон, Бухоро вилояти Бухоро туман тиббиёт бирлашмаси бўйича 31.05.2024 йилдаги №1247-2-32-ТВ/2024-сон буйруқлари билан амалиётга жорий этилди. Ижтимоий самарадорлиги: тадқиқот натижалари спастик тетропарез мавжуд биринчи ва иккинчи болалик даврида бўлган болаларда антропометрик кўрсаткичларнинг қиёсий тавсифи бўйича самарали усулларини ишлаб чиқиш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: Спастик тетропарез мавжуд бемор болаларда турли касалликлар билан мурожаат қилувчи беморлар орасида ушбу контингентдаги беморларни учраш даражаси, уларнинг ўзига хос клиникаси ҳамда янги замонавий антропометрик текширувларнинг ишлаб чиқилганлиги визуал текшириш ўтказиш жараён самарадорлигини ошириш орқали иқтисодий самарадорликка эришилган (Бухоро давлат тиббиёт институти клиникасининг прейскурантига кўра умумий антропометрия нархи 100000 сўмни ташкил қилади). Хулоса: янги замонавий антропометрик тадқиқот усулларни қўллаш 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини 80000 сўмга иқтисод қилиш имконини берган; 
тўртинчи илмий янгилик: болаликнинг биринчи ва иккинчи давридаги соғлом болалар пастки мучаларнинг антропометрик кўрсаткичлари спастик тетропарез мавжуд биринчи ва иккинчи болалик даврдаги болаларнинг кўрсаткичларидан сезиларли даражада фаркланиши ўрганилган; Илмий янгиликнинг аҳамияти: Спастик тетропарез мавжуд бемор болаларда тана турли қисмларининг антропометрик параметрларини ўрганиш, ушбу параметрлардаги ўзгаришларнинг ўзига хос хусусиятларини илмий асослаш натижалари бўйича назарий билимлар даражасини кенгайтириш, уларни илмий фаолиятнинг турли соҳаларида қўллаш билан изоҳланган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Олинган илмий-амалий маълумотлар Самарқанд вилоят болалар кўп тармоқли тиббиёт маркази бўйича 25.10.2024 йилдаги №158-4 сон, Бухоро вилояти Бухоро туман тиббиёт бирлашмаси бўйича 31.05.2024 йилдаги №1247-2-32-ТВ/2024-сон буйруқлари билан амалиётга жорий этилди. Ижтимоий самарадорлиги: тадқиқот натижалари спастик тетропарез мавжуд биринчи ва иккинчи болалик даврида бўлган болаларда антропометрик кўрсаткичларнинг қиёсий тавсифи бўйича самарали усулларини ишлаб чиқиш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: Спастик тетропарез мавжуд бемор болаларда турли касалликлар билан мурожаат қилувчи беморлар орасида ушбу контингентдаги беморларни учраш даражаси, уларнинг ўзига хос клиникаси ҳамда янги замонавий антропометрик текширувларнинг ишлаб чиқилганлиги визуал текшириш ўтказиш жараён самарадорлигини ошириш орқали иқтисодий самарадорликка эришилган (Бухоро давлат тиббиёт институти клиникасининг прейскурантига кўра умумий антропометрия нархи 100000 сўмни ташкил қилади). Хулоса: янги замонавий антропометрик тадқиқот усулларни қўллаш 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини 80000 сўмга иқтисод қилиш имконини берган; 
бешинчи илмий янгилик: Спастик тетропарез мавжуд 3-12 ёшдаги болаларда иммун тизимининг гуморал бўғинида иммун танқисликнинг кузатилиши, IgA, IgG, IgM ва IgE кўрсаткичларининг ортиши, кacaллик кeчиши ҳамда якyний иcтиқбoлини бeлгилoвчи қўшимчa ташхислаш вa башоратлашнинг имyнoлoгик мeзoнлиги исботланган; Илмий янгиликнинг аҳамияти: Спастик тетропарез мавжуд болаларда кечадиган касалликлар эрта ташҳисоти самарадорлигини ошириш мақсадида бемор болалар қон зардобидаги IgA, IgG, IgM ва IgE кўрсаткичларини аниқлаш амалиётга тавсия этилган, ушбу параметрлардан бемор болаларда касаллик кечиши ва якуни истиқболини белгилашда ташҳисий ҳамда прогностик мезонлар сифатида фойдаланиш клиник-иммунологик самара бериши исботланган. Илмий янгиликнинг амалиётга жорий қилиниши: Олинган илмий-амалий маълумотлар Самарқанд вилоят болалар кўп тармоқли тиббиёт маркази бўйича 25.10.2024 йилдаги №158-4 сон, Бухоро вилояти Бухоро туман тиббиёт бирлашмаси бўйича 31.05.2024 йилдаги №1247-2-32-ТВ/2024-сон буйруқлари билан амалиётга жорий этилди. Ижтимоий самарадорлиги: тадқиқот натижалари спастик тетропарез мавжуд биринчи ва иккинчи болалик даврида бўлган болаларда антропометрик кўрсаткичларнинг қиёсий тавсифи бўйича самарали усулларини ишлаб чиқиш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: Спастик тетропарез мавжуд бемор болаларда турли касалликлар билан мурожаат қилувчи беморлар орасида ушбу контингентдаги беморларни учраш даражаси, уларнинг ўзига хос клиникаси ҳамда янги замонавий антропометрик текширувларнинг ишлаб чиқилганлиги визуал текшириш ўтказиш жараён самарадорлигини ошириш орқали иқтисодий самарадорликка эришилган (Бухоро давлат тиббиёт институти клиникасининг прейскурантига кўра умумий антропометрия нархи 100000 сўмни ташкил қилади). Хулоса: янги замонавий антропометрик тадқиқот усулларни қўллаш 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини 80000 сўмга иқтисод қилиш имконини берган.