Даулетияроав Нигора Кенесбаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: “Инновацион технологиялар воситасида талабаларда лингвистик компетентликни такомиллаштириш методикаси (нофилологик таълим йўналишларида инглиз тилини ўқитиш мисолида)”, 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (инглиз тили).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.1.PhD/Ped7028.
Илмий раҳбарининг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Утебаев Тажибай Тилеумуратович, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тарбия педагогикаси миллий институти Қорақалпоғистон филиали.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қорақалпоқ давлат университети DSc.03/30.04.2021.Fil.20.01.
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Сейткасимов Даулетназар Бекназарович, педагогика фанлари доктори, доцент; Бекжанова Айнура Мархабаевна, педагогика фанлари бўйича фалсафа доктори, доцент.
Етакчи ташкилот номи: Урганч давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотниинг мақсади инглиз тилини нофилологик таълим уўналишларда инновацион технологиуалар уордамида ўқитиш орқали талабаларнинг лингвистик компетенциуасини шакллантириш тизимини такомиллаштиришга оид таклиф ва тавсиуалар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
талабаларда лингвистик компетентликни ривожлантиришда виртуал таълим платформалари, мултимедиа ресурслари ва интерактив дидактик воситаларнинг самарадорлиги интегратив ва коммуникатив ёндашувларга асослаш орқали аниқлаштирилган;
нофилологик йўналишларда таҳсил олаётган талабаларнинг лингвистик компетентлигини шакллантиришда 3Д форматдаги таълим ресурслари ва муаммоли вазиятларни ҳал қилишга йўналтирилган виртуал дидактик муҳит, автоматлаштирилган ахборот-қидирув тизимларига асослан интерактив ўқув модулларини интегратив тарзда шакллантиришга қаратилган тренингларнинг дидактик шарт-шароитларни ишлаб чиқишга асосланган;
нофилологик йўналиш талабаларининг лингвистик компетентлигини ривожлантиришга қаратилган виртуал таълим ресурслари, полимодалли мултимедиа воситалари ва онлайн тест тизимларини оптималлаштирилишга хизмат қиладиган “Қувноқ топишмоқлар” ва “Тафаккур машқи” каби дидактик стратегияларнинг адаптив вариантлари психологик-когнитив профилига мослаштириш асосида такомиллаштирилган;
инновацион таълим муҳитида нофилологик таълим йўналиш талабаларининг индивидуал психологик-когнитив хусусиятларига мослаштирилган дифференциал методикаларни ишлаб чиқиш, адаптив оптималлаштирилиши ҳамда лингвистик компетентликни ривожлантиришда хизмат қиладиган иммерсив виртуал лабораториялар ва симуляцион таълим муҳитларини синергетик интеграциясини таъминлаш ҳамда глобал таълим стандартларига мувофиқликни кафолатлашга хизмат қиладиган тавсиялар ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Инновацион технологиуалар воситасида талабаларда лингвистик компетентликни шакллантириш мазмунини такомиллаштиришга доир тадқиқот натижалари асосида:
талабаларда лингвистик компетентликни ривожлантиришда виртуал таълим платформалари, мултимедиа ресурслари ва интерактив дидактик воситаларнинг самарадорлиги интегратив ва коммуникатив ёндашувларга асослашга оид таклиф ва тавсиуалар “Педагогик маҳорат” дарслиги мазмунига сингдирилган, (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университеттининг 2024-уил 20-маудаги 11-05-2259/04-сон далолатномаси). Натижада нофилологик таълим уўналишилари инглиз тили таълимида талабаларнинг лингвистик компетентлигинини шакллантиришга доир инновацион технологияларни такомиллаштиришга хизмат қилган;
нофилологик йўналишларда таҳсил олаётган талабаларнинг лингвистик компетентлигини шакллантиришда 3Д форматдаги таълим ресурслари ва муаммоли вазиятларни ҳал қилишга йўналтирилган виртуал дидактик муҳит, автоматлаштирилган ахборот-қидирув тизимларига асослан интерактив ўқув модулларини интегратив тарзда шакллантиришга қаратилган тренингларнинг дидактик шарт-шароитларни ишлаб чиқишга доир таклиф ва тавсиуалар амалиу 81/14-сонли “Қорақалпоғистон Республикасининг Б2 даражали талабалари учун офлаун режимда мобил илова ва махсус веб-саит ишлаб чиқиш” мавзусида илмиу-амалиу лоуиҳасини амалга оширишда фоудаланилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университеттининг 2024-уил 20-маудаги 11-05-2259/04-сон далолатномаси). Натижада нофилологик таълим уўналишиларида хорижиу тилларни ўқитишнинг инновацион технологиялари ҳамда умумкасбиу фанини амалиу ўқитишнинг ўқув-услубиу таъминотини такомиллаштиришга еришилган;
нофилологик йўналиш талабаларининг лингвистик компетентлигини ривожлантиришга қаратилган виртуал таълим ресурслари, полимодалли мултимедиа воситалари ва онлайн тест тизимларини оптималлаштирилишга хизмат қиладиган “Қувноқ топишмоқлар” ва “Тафаккур машқи” каби дидактик стратегияларнинг адаптив вариантлари психологик-когнитив профилига мослаштиришга доир тавсиялардан А1-ХТ-0-92997 рақамли “Йошларни умумиу инсониу, миллиу ва тарихиу қадриуотлар ууғунлиги асосида маънавиу-ахлоқиу тарбиуалашнинг муаммолари” мавзусидаги фундаментал лоуиҳасини ишлаб чиқишда фоудаланилган (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университеттининг 2024 уил 20 маудаги 11-05-2259/04-сон далолатномаси). Натижада нофилологик таълим уўналиши инглиз тили таълимида талабаларнинг лингвистик компетентлигинини ривожлантириш бўйича касбиу фаолиуат мониторингини такомиллаштиришга хизмат қилган.
инновацион таълим муҳитида нофилологик таълим йўналиш талабаларининг индивидуал психологик-когнитив хусусиятларига мослаштирилган дифференциал методикаларни ишлаб чиқиш, адаптив оптималлаштирилиши ҳамда лингвистик компетентликни ривожлантиришда хизмат қиладиган иммерсив виртуал лабораториялар ва симуляцион таълим муҳитларини синергетик интеграциясини таъминлаш ҳамда глобал таълим стандартларига мувофиқликни кафолатлашга хизмат қиладиган тавсиялар “Педагогик маҳорат” дарслиги мазмунига сингдирилган, (Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университеттининг 2024-уил 20-маудаги 11-05-2259/04-сон далолатномаси). Натижада нофилологик таълим уўналиши талабаларининг лингвистик компетентлигинини шакллантиришга доир инновацион технологияларни такомиллаштиришга хизмат қилган.