Tuxtaeva Mehriyo Shavkatovnaning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon
I. Umumiy ma’lumotlar. Dissertatsiya mavzusi, ixtissoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i): “Zamonaviy yondashuvlar asosida bo‘lajak o‘qituvchilarning nutq madaniyatini rivojlantirish metodikasini takomillashtirish”, 13.00.02 -Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi (o‘zbek tili) (pedagogika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam:B2024.2.PhD/Ped7922.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: O‘zbekiston Milliy pedagogika universiteti
Ilmiy rahbar: Qurbonova Oysha Beknazarovna, pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa doktori(PhD), dotsent.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa (muassasalar) nomi, IK raqami: O‘zbekiston Milliy pedagogika universiteti, DSc.03/30.01.2020.Ped.26.01.
Rasmiy opponentlar: Shodieva Matluba Jo‘raevna, pedagogika fanlari doktori, professor; Azizova Qizlarxon Mashrabovna, pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa doktori(PhD), dotsent.
Yetakchi tashkilot: Guliston davlat pedagogika instituti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi zamonaviy yondashuvlar asosida bo‘lajak o‘qituvchilarning nutq madaniyatini rivojlantirishga oid ilmiy-metodik tavsiyalar ishlab chiqish.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
zamonaviy yondashuvlar asosida bo‘lajak o‘qituvchilarda nutq madaniyatini rivojlantirishning ilmiy-nazariy, konseptual asoslanishi, ta’lim mazmuni tafakkur, muloqot, pragmatik kompetentligini kengaytirish, ritorik figura, subektlardagi shaxsiy intellektual va ritorik qobiliyatlar orqali lisoniy-metodologik bilimlarni oshirishning dinamik potensial ko‘rsatkichiga ustuvorlik berish asosida takomillashtirilgan;
ta’lim bosqichlarida zamonaviy yondashuvlar asosida nutq madaniyatini rivojlantirishning integratsiyalashuvini aniqlash, uning uzlyuksizligini ta’minlovchi o‘quv- metodik adabiyotlarni tahliliy o‘rganish, zamonaviy yondashuvlarning mohiyatini ko‘p qirraliligini e’tiborga olib, uni uzlyuksiz modellashtirish, fanlararo mutanosibligini ta’lim mazmuniga mos muvofiqlashtirish asosida takomillashtirilgan;
o‘quv-pedagogik jarayonda badiiy, ilmiy, tasviriy, muhokama kontekstlar ustida ishlash jarayonida uning badiiy-estetik xususiyatlarini idrok etish, matn mazmuni bo‘yicha muloqot matni yaratish, bog‘lanishli nutqni o‘stirish dinamikasiga urg‘u berish asosida takomillashtirilgan;
zamonaviy yondashuvlar asosida bo‘lajak o‘qituvchilarda nutq madaniyatining rivojlanganlik samaradorligi kognitiv, pragmatik, faoliyatli, kreativ omillarni uyg‘unlashtirish hamda tafakkurini, axborotlar bilan ishlash ko‘nikmasini, nutqiy-ijodiy, kasbiy-metodik, tayyorgarlik bosqichlarining funksional yaxlitligini bosqichma-bosqich ta’minlash asosida takomillashtirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Zamonaviy yondashuvlar Bo‘lajak o‘qituvchilarining nutq madaniyatini rivojlantirish metodikasini takomillashtirishga oid tadqiqot natijalari asosida:
zamonaviy yondashuvlar asosida bo‘lajak o‘qituvchilarda nutq madaniyatini rivojlantirishning ilmiy-nazariy, konseptual asoslanishi, ta’lim mazmuni tafakkur, muloqot, pragmatik kompetentligini kengaytirish, ritorik figura, subektlardagi shaxsiy intellektual va ritorik qobiliyatlar orqali lisoniy-metodologik bilimlarni oshirishning dinamik potensial ko‘rsatkichiga ustuvorlik berish asosida takomillashtirishga oid takliflar “Nutq madaniyati” nomli o‘quv qo‘llanma mazmuniga singdirilgan (Nizomiy nomidagi O‘zbekiston milliy pedagogika universitetining 2025- yil 29-maydagi 11-05-3526/04 raqamli ma’lumotnomasi). Natijada bo‘lajak o‘qituvchilarning nutq madaniyatini rivojlantirish imkoni kengaytirilgan;
ta’lim bosqichlarida zamonaviy yondashuvlar asosida nutq madaniyatini rivojlantirishning integratsiyalashuvini aniqlash, uning uzlyuksizligini ta’minlovchi o‘quv- metodik adabiyotlarni tahliliy o‘rganish, zamonaviy yondashuvlarning mohiyatini ko‘p qirraliligini e’tiborga olib, uni uzlyuksiz modellashtirish, fanlararo mutanosibligini ta’lim mazmuniga mos muvofiqlashtirish asosida takomillashtirishga oid takliflar “Nutq madaniyati” nomli o‘quv qo‘llanma mazmuniga singdirilgan (Nizomiy nomidagi O‘zbekiston milliy pedagogika universitetining 2025- yil 29-maydagi 11-05-3526/04 raqamli ma’lumotnomasi). Natijada bo‘lajak o‘qituvchilarning nutq madaniyatini rivojlantirish samaradorligi oshgan;
o‘quv-pedagogik jarayonda badiiy, ilmiy, tasviriy, muhokama kontekstlar ustida ishlash jarayonida uning badiiy-estetik xususiyatlarini idrok etish, matn mazmuni bo‘yicha muloqot matni yaratish, bog‘lanishli nutqni o‘stirish dinamikasiga urg‘u berish asosida takomillashtirishga oid takliflar “Nutq madaniyati” nomli o‘quv qo‘llanma mazmuniga singdirilgan (Nizomiy nomidagi O‘zbekiston milliy pedagogika universitetining 2025- yil 29-maydagi 11-05-3526/04 raqamli ma’lumotnomasi). Natijada bo‘lajak o‘qituvchilarning nutq madaniyatini rivojlantirish mazmuni kengaytirilgan;
zamonaviy yondashuvlar asosida bo‘lajak o‘qituvchilarda nutq madaniyatining rivojlanganlik samaradorligi kognitiv, pragmatik, faoliyatli, kreativ omillarni uyg‘unlashtirish hamda tafakkurini, axborotlar bilan ishlash ko‘nikmasini, nutqiy-ijodiy, kasbiy-metodik, tayyorgarlik bosqichlarining funksional yaxlitligini bosqichma-bosqich ta’minlash asosida takomillashtirishga oid takliflar “Nutq madaniyati” nomli o‘quv qo‘llanma mazmuniga singdirilgan (Nizomiy nomidagi O‘zbekiston milliy pedagogika universitetining 2025- yil 29-maydagi 11-05-3526/04 raqamli ma’lumotnomasi). Natijada bo‘lajak o‘qituvchilarning nutq madaniyatini rivojlantirishning didaktik mazmuni boyitilgan.
