Хамроқулов Бекзод Баходировичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Умуртқа ўсмаларини даволашда тери орқали радиочастотали абляция», 14.00.14 –онкология, 14.00.28 – Нейрохирургия (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.1.PhD/Tib2553.
Илмий раҳбарлар: Полатова Джамиля Шогайратовна, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Алимов Ижод Рустамжонович, тиббиёт фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Болалар гематологияси, онкологияси ва клиник иммунологияси маркази, DSc.04/07.06.2024.Tib.177.01.
Расмий оппонентлар: Рахимов Нодир Махаматкулович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Кулдошев Кахрамон Абдухалилович, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Респулика онкология ва радиология илмий-амалий тиббий марказининг Бухоро вилоят филиали.
Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: тери орқали радиочастотали аблация усулини қўллаш орқали умуртқа метастатаз билан шикастланган беморларни даволаш натижаларини ва ҳаёт сифатини яхшилашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
клиник маълумотларга ва умуртқанинг инструментал текширув усулларининг натижаларига кўра, умуртқа метастатик шикастланиши билан умурқа танасида деструктив ўзгаришлар бўлмаган ҳолатда ҳам клиник симптомларнинг оғирлик даражаси умуртқа танасининг суяк илиги шиши мавжудлигида намоён бўлиши исботланган;
биринчи марта умуртқалар танасининг метастатик шикастланишларида нерв илдизининг синувертебрал нерв шохларини радиочастотали абляция қилиш усулини қўлланилиши туфайли умуртқа поғонаси онкологик зарарланган беморларнинг оғриқ синдроми кескин камайиши исботланган;
умуртқанинг метастатик зараланиши бўлган беморларнинг клиник, неврологик ва рентгенологик белгиларидан келиб чиққан ҳолда тери орқали радиочастотали абляцияни ўтказиш учун беморларни танлаб олиш тартиби такомиллаштирилган;
операциядан кейинги даврда умуртқа танасининг метастатик шикастланиши бўлган беморларда оғриқ синдроми динамикасини қиёсий таҳлил қилиш асосида умуртқа танасининг перкутан вертебропластикасини қўллаш умуртқа нерв илдизларининг синувертебрал шохларини радиочастотали абляцияси билан биргаликда қўллаш зараланган вертеброген сегментдаги оғриқ синдромини сезиларли даражада камайтириши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Тери орқали радиочастотали аблация усулини қўллаш орқали умуртқа метастатаз билан шикастланган беморларни даволаш натижаларини ва ҳаёт сифатини яхшилаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
биринчи илмий янгилик: клиник маълумотларга ва умуртқанинг инструментал текширув усулларининг натижаларига кўра, умуртқа метастатик шикастланиши билан умурқа танасида деструктив ўзгаришлар бўлмаган ҳолатда ҳам клиник симптомларнинг оғирлик даражаси умуртқа танасининг суяк илиги шиши мавжудлигида намоён бўлиши исботланганлиги бўйича таклифлар Болалар гематологияси, онкологияси ва клиник иммунологияси маркази Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2024 йил 13 апрелда 1-сон билан тасдиқланган «Умуртқалар метастатик зарарланишини даволаш усуллари» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклифлар Самарқанд давтлат тиббиёт университети кўп тармоқли клиникаси бўйича 23.10.2023 йилдаги 123-сон хамда Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Тошкент шаҳар филиали бўйича 20.11.2024 йилдаги 186-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2025 йил 15 январдаги 11/21-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: ўтказилган тадқиқотлар натижаларини амалиётга татбиқ этиш умуртқа поғонаси метастазлари билан оғриган беморларда жарроҳлик тактикасини танлаш бўйича объектив қарор қабул қилишга имкон яратди, бу беморларга иш ва жамиятдаги фаол ҳаётга қайтиш, тиббий ёрдамдан қониқишни ҳис қилиш, умр кўриш давомийлигини ошириш ва ногиронликни камайтириш имконини берди. Иқтисодий самарадорлиги: мазкур касалликни стационар шароитида даволаниш учун сарфланадиган 2439024 сўм бюджет маблағлари диагностика босқичида тўғри ва эрта ташхис қўйиш, метастатик жараённинг локализацияси асосида оғриқ синдроми сабабини эрта аниқлаш орқали шифохонада қолиш муддатини 4-5 кунгача камайтириш, беморни операциядан кейинги узоқ муддатли реабилитациядан вос кечиш, дори-дармон билан таъминлаш харажатларини камайтириш ҳамда мавжуд ногиронликда умрбод ижтимоий таъминотга бўлган эҳтиёжни бартараф этиш натижасида иқтисод қилинади; 
иккинчи илмий янгилик: биринчи марта умуртқалар танасининг метастатик шикастланишларида нерв илдизининг синувертебрал нерв шохларини радиочастотали абляция қилиш усулини қўлланилиши туфайли умуртқа поғонаси онкологик зарарланган беморларнинг оғриқ синдроми кескин камайиши исботланганлиги бўйича таклифлар Болалар гематологияси, онкологияси ва клиник иммунологияси маркази Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2024 йил 13 апрелда 1-сон билан тасдиқланган «Умуртқалар метастатик зарарланишини даволаш усуллари» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклифлар Самарқанд давтлат тиббиёт университети кўп тармоқли клиникаси бўйича 23.10.2023 йилдаги 123-сон хамда Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Тошкент шаҳар филиали бўйича 20.11.2024 йилдаги 186-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2025 йил 15 январдаги 11/21-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: ўтказилган тадқиқотлар натижаларида ишлаб чиқилган алгоритмни амалиётга татбиқ этиш умуртқаларнинг метастатик зараланиши бор бўлган беморларда жарроҳлик тактикасини танлаш бўйича объектив қарор қабул қилишга имкон берди, бу эса беморларда жарроҳлик амалиётдан кейинги асоратларни камайтириш, беморларнинг ҳаёт сифатини яхшилаши, амбулатория ва стационар шароитда даволаниш муддатини қисқартириш ва эрта актив хаётга кайтиш имконини оширди. Иқтисодий самарадорлиги: мазкур касалликни стационар шароитида даволаниш учун сарфланадиган 2439024 сўм бюджет маблағлари умуртқа поғонаси метастатик зараланиши бўлган беморларда дифференциал жарроҳлик ёндашуни зараланиш ўчоғига кўра даволаш тактикаси танлаш орқали даволанишнинг яхши натижаларига, беморларнинг тез фаоллашишига ва стационар даволаниш муддатини 13-15 кундан 2-3 кунгача қисқартиришга олиб келиши ҳамда такрорий операцияларни ўтказилишини бартараф қилиши натижасида иқтисод қилинади;
учинчи илмий янгилик: умуртқанинг метастатик зараланиши бўлган беморларнинг клиник, неврологик ва рентгенологик белгиларидан келиб чиққан ҳолда тери орқали радиочастотали абляцияни ўтказиш учун беморларни танлаб олиш тартиби такомиллаштирилганлиги бўйича таклифлар Болалар гематологияси, онкологияси ва клиник иммунологияси маркази Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2024 йил 13 апрелда 1-сон билан тасдиқланган «Умуртқалар метастатик зарарланишини даволаш усуллари» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклифлар Самарқанд давтлат тиббиёт университети кўп тармоқли клиникаси бўйича 23.10.2023 йилдаги 123-сон хамда Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Тошкент шаҳар филиали бўйича 20.11.2024 йилдаги 186-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2025 йил 15 январдаги 11/21-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: умуртқа поғонаси метастатик зараланишини янги жарроҳлик даволаш усулидан фойдаланишнинг ҳақиқий самарадорлиги шундаки, у беморларнинг ҳаёт сифатини сезиларли даражада яхшилайди, уларнинг тез фаоллашишини таъминлайди ва касаллик кайта ривожланишини бартараф қилади. Беморларнинг тўлиқ тикланиши ёки уларнинг ортопедик ва неврологик ҳолатини яхшиланиши, хаёт сифатининг яхшиланиши  даволашда янги усулни қўллашнинг тиббий самарадорлигини исботлайди. Иқтисодий самарадорлиги: мазкур касалликни стационар шароитида даволаниш учун сарфланадиган 2439024 сўм бюджет маблағлари умуртқа поғонасида метастатик зараланиш бор беморларда кучли оғриқ синдромини радиочастотли абляция усули билан оғриқсизлантириш билан ҳаёт сифатини ошириши, ногиронликни камайтириши, оғриқ синдромини йўқотишда қўлланиладиган наркотик ва наркотик бўлмаган оғриқ қолдирувчи дори воситаларига нисбатан қарамликни йўқотиш натижасида иқтисод қилинади;
тўртинчи илмий янгилик: операциядан кейинги даврда умуртқа танасининг метастатик шикастланиши бўлган беморларда оғриқ синдроми динамикасини қиёсий таҳлил қилиш асосида умуртқа танасининг перкутан вертебропластикасини қўллаш умуртқа нерв илдизларининг синувертебрал шохларини радиочастотали абляцияси билан биргаликда қўллаш зараланган вертеброген сегментдаги оғриқ синдромини сезиларли даражада камайтириши исботланганлиги бўйича таклифлар Болалар гематологияси, онкологияси ва клиник иммунологияси маркази Мувофиқлаштирувчи эксперт кенгаши томонидан 2024 йил 13 апрелда 1-сон билан тасдиқланган «Умуртқалар метастатик зарарланишини даволаш усуллари» номли услубий тавсиянома мазмунига сингдирилган. Мазкур таклифлар Самарқанд давтлат тиббиёт университети кўп тармоқли клиникаси бўйича 23.10.2023 йилдаги 123-сон хамда Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Тошкент шаҳар филиали бўйича 20.11.2024 йилдаги 186-сон буйруқлари билан амалиётига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Илмий техник кенгашининг 2025 йил 15 январдаги 11/21-сон хулосаси). Ижтимоий самарадорлиги: умуртқаларнинг метастатик зараланиши билан касалланган беморларда янги каминвазив хирургик усул қўлланилиши, ҳолатни тез ва аниқ баҳолашга, оғриқни камайтириш орқали беморлар хаёт сифатини яхшилашга, юзага келиши мумкин бўлган асоратлар хавфини пасайтириш, тиббий ёрдам сифатини яхшилашга ва тиббий ёрдам кўрсатишдаги ижобий сифат кўрсаткичларига олиб келди. Иқтисодий самарадорлиги: мазкур касаллик туфайли ногиронлик бўйича умрбод ижтимоий таъминотга сарфланадиган 9200000 сўм бюджет маблағлари умуртқа танаси метастатик зараланиши натижасида юзага келадиган оғриқ синдромини ва умуртқа танасининг патологик синишларни олдини олиш учун перкутан вертебропластика ва радиочастотали абляция каби каминвазив усулида даволаш орқали реабилитацияга муддатини ва дори-дармон билан таъминотини қисқартириш натижасида иқтисод қилинади.