Қўчқорбоева Чинара Тургунбоевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: 05.06.04-Тикувчилик буюмлари технологияси ва костюм дизайни - “Сҳангдан ҳимояловчи махсус кийимларни лойиҳалашга ёндашувни ишлаб чиқиш ва тадқиқоти”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2025.1.PhD/Т5200
Илмий раҳбар: Ташпулатов Салих Шукурович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган тўқимачилик саноати институти
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Наманган тўқимачилик саноати институти, PhD.03/04.10.2023.Т.174.01
Расмий оппонентлар: Набиджанова Наргиза Насимжановна, техника фанлари доктори, профессор; Бахриддинова Дилрабо Аманбаевна, техника фанлари доктори, PhD
Етакчи ташкилот: Жиззах политехника институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Корхонанинг ўзига хос иш шароитларини ҳисобга олган ҳолда юқори эргономик, ҳимоя ва гигиеник хусусиятларга эга бўлган қурилиш саноати ишчилари учун чанг ўтказмайдиган махсус кийимларни лойиҳалашга ёндашувини ишлаб чиқиш ва тадқиқ қилишдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
қурилиш обектларидаги ишловчи қурувчиларнинг махсус кийимларини маҳаллий модификациядан фойдаланиш орқали чангдан ҳимоялаш хусусиятларини таъминлаш усули ишлаб чиқилган;
тўқимачилик материаллари компонентлари ва кийим деталлари пакетларининг ишчи муҳит билан ўзаро таъсир механизмлари аниқланган ва шу асосда қурилиш соҳаси ходимлари учун махсус кийимларнинг эскириш ва чанг ўтказувчанлик топографияси ишлаб чиқилган;
ҳаво ўтказувчанлик ва намлик ўтказувчанлик кўрсаткишлари тўғридан-тўғри тўқималарнинг толали таркибига боғлиқлиги аниқланган ҳамда вакуумни қўллаш орқали саноат чанги таъсирида тўқимачилик материалларининг геометрик ва физик-механик хусусиятларининг ўзгариш қонуниятлари ишлаб чиқилган;
қурилиш соҳаси шароитида юқори чанг ажралиб чиқадиган касбий фаолиятни амалга оширувчи қурилиш соҳаси ходимлари учун махсус кийимга қўйиладиган талаблар такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Кийим қисмлари (деталлари)нинг ишончлилигини ошириш ва чангдан юқори даражада ҳимояланишини таъминлаш учун қурувчилар учун махсус кийим компонентларини шакллантириш усулини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
қурилиш саноати ходимлари учун махсус кийим компонентларини шакллантиришнинг ишлаб чиқилган янги усули «Наманган пахта текс» МЧЖ корхонасида ишлаб чиқаришга жорий этилган («Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмасининг 2025 йил 25 апрелдаги №03/25-861 сон маълумотномаси). Натижада ишлаб чиқариш самарадорлигини 12 фоизга ошиши эришилган.
қурилиш соҳаси шароитида юқори чанг ажралиб чиқадиган касбий фаолиятни амалга оширувчи қурилиш соҳаси ходимлари учун махсус кийим «Голден ринг» МЧЖ корхонасида ишлаб чиқаришга жорий этилган («Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмасининг 2025 йил 25 апрелдаги №03/25-861 сон маълумотномаси). Натижада ишлаб чиқариш шароитида ишланмаларни апробациядан ўтказиш ва қурилиш соҳасида ишчилар учун юқори эксплуатацион ишончлилиги ва юқори чангдан ҳимоя қилувчи хоссаларга эга бўлган махсус кийимларни жорий этиш орқали 201 240 минг сўм иқтисодий самарадорликка эришилган.