Бобобеков Бахром Каххаровичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон 

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Товар-моддий захиралар ҳисобини халқаро стандартлар асосида такомиллаштириш”. 08.00.08 – Бухгалтерия ҳисоби, иқтисодий таҳлил ва аудит.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.1.PhD/Iqt2021
Илмий раҳбар: Ризаев Нурбек Кадирович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Жиззах политехника институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент Кимё халқаро университети, DSc.03/08.05.2025.I.133.01.
Расмий оппонентлар: Дустмуратов Ражаббой Давлетбоевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Ибрагимов Абдугапур Каримович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат Аграр университети 
II. Тадқиқотнинг мақсади товар-моддий захиралар ҳисобини молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартлари талаблари асосида ташкил қилиш ва уни такомиллаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
амалдаги “Товар-моддий захиралар” номли 4-сон Бухгалтерия ҳисоби миллий стандарти (БҲМС) қоидаларини Бухгалтерия ҳисобининг халқаро стандарти “Захиралар” 2-сон БҲХСга уйғунлаштириш мақсадида “Қўллаш доираси” тушунчасида мазкур стандартнинг бюджет ташкилотлари томонидан қўлланилмаслиги ҳамда молиявий инструментлар ҳисобини юритишга нисбатан татбиқ этилмаслигини ифодалаш орқали такомиллаштирилган; 
дон маҳсулотлари корхоналарида захиралар ҳисобини юритишда меъёрдан ортиқ бўлган харажатларни ҳисобга олишда 9431 - “Меъёрдан ортиқ сарфланган хом ашё, меҳнат ва бошқа ишлаб чиқариш харажатлари” ишчи ҳисобварақни киритиш орқали меъёрдан ортиқ бўлган харажатларнинг таҳлилий ҳисобини такомиллаштириш ҳамда бухгалтерия ҳисоби маълумотларининг ишончлилигини таъминлаш таклифи асосланган;
молиявий ҳисоботнинг халқаро стандарти 23-сонли “Қарзлар бўйича сарфлар” номли стандарт қоидаларини амалиётга жорий этиш ҳамда амалдаги счётлар режасини (21-сон БҲМС) услубий жиҳатдан такомиллаштиришда 1200 – “Квалификацияланадиган материалларни ҳисобга олиш” номли ишчи счётни киритиш орқали корхона ҳолатига қараб ихтиёрий квалификацияланиши мумкин бўлган ТМЗ бўйича сарфларни ушбу активларнинг бошланғич қийматига киритилишини (тан олинишини) ҳисобга олиш ва назорат қилиш таклифи асосланган; 
“Жиззахдонмаҳсулотлари” АЖнинг товар-моддий захиралар бўйича “Ҳисоб сиёсати” молиявий ҳисоботларнинг халқаро стандарти “Ҳисоб сиёсати, ҳисоб баҳоларидаги ўзгаришлар ва хатолар” 8-сон БҲХС талаблари орқали бухгалтерия ҳисобининг танланган услуби асосида такомиллаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Товар-моддий захиралар ҳисобини халқаро стандартлар асосида такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
амалдаги “Товар-моддий захиралар” номли 4-сон Бухгалтерия ҳисоби миллий стандарти (БҲМС) қоидаларини Бухгалтерия ҳисобининг халқаро стандарти “Захиралар”              2-сон БҲХСга уйғунлаштириш мақсадида “Қўллаш доираси” тушунчасида мазкур стандартнинг бюджет ташкилотлари томонидан қўлланилмаслиги ҳамда молиявий инструментлар ҳисобини юритишга нисбатан татбиқ этилмаслигини ифодалаш орқали такомиллаштириш таклифи “Жиззахдонмаҳсулотлари” акциядорлик жамиятида товар-моддий захиралар ҳисобини МҲХС асосида ташкил қилишда фойдаланилган (“Жиззахдонмаҳсулотлари” акциядорлик жамияти 2024 йил 20-ноябрдаги 386-сон маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий қилиниши натижасида амалдаги “Товар-моддий захиралар” номли 4-сонли бухгалтерия ҳисоби миллий стандарт (БҲМС) қоидаларини молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартларига (МҲХС)га уйғунлаштириш имкони яратилган;
дон маҳсулотлари корхоналарида захиралар ҳисобини юритишда меъёрдан ортиқ бўлган харажатларни ҳисобга олишда 9431 - “Меъёрдан ортиқ сарфланган хом ашё, меҳнат ва бошқа ишлаб чиқариш харажатлари” ишчи ҳисобварақни киритиш орқали меъёрдан ортиқ бўлган харажатларнинг таҳлилий ҳисобини такомиллаштириш ҳамда бухгалтерия ҳисоби маълумотларининг ишончлилигини таъминлаш таклифи “Жиззахдонмаҳсулотлари” акциядорлик жамиятида белгиланган мақсадда фойдаланишга ёки сотишга тайёрланадиган товар-моддий захираларни аниқлашда фойдаланилган (“Жиззахдонмаҳсулотлари” акциядорлик жамияти 2024 йил 20-ноябрдаги 386-сон маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий қилиниши натижасида корхонада меъёрдан ортиқ бўлган харажатларнинг таҳлилий ҳисобини такомиллаштириш ҳамда бухгалтерия ҳисоби маълумотларининг ишончлилигини таъминлаш имкони яратилган:
молиявий ҳисоботнинг халқаро стандарти 23-сонли “Қарзлар бўйича сарфлар” номли стандарт қоидаларини амалиётга жорий этиш ҳамда амалдаги счётлар режасини                         (21-сон БҲМС) услубий жиҳатдан такомиллаштиришда 1200 – “Квалификацияланадиган материалларни ҳисобга олиш” номли ишчи счётни киритиш орқали корхона ҳолатига қараб ихтиёрий квалификацияланиши мумкин бўлган ТМЗ бўйича сарфларни ушбу активларнинг бошланғич қийматига киритилишини (тан олинишини) ҳисобга олиш ва назорат қилиш таклифи “Жиззахдонмаҳсулотлари” акциядорлик жамиятида белгиланган мақсадда фойдаланишга ёки сотишга тайёрланадиган товар-моддий захираларни аниқлашда фойдаланилган (“Жиззахдонмаҳсулотлари” акциядорлик жамияти 2024 йил 20-ноябрдаги 386-сон маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий қилиниши натижасида корхона ҳолатига қараб ихтиёрий квалификацияланиши мумкин бўлган ТМЗ бўйича сарфларни ушбу активларнинг бошланғич қийматига киритилишини (тан олинишини) ҳисобга олиш ва назорат қилиш имкони яратилган;
“Жиззахдонмаҳсулотлари” АЖнинг товар-моддий захиралар бўйича “Ҳисоб сиёсати” молиявий ҳисоботларнинг халқаро стандарти “Ҳисоб сиёсати, ҳисоб баҳоларидаги ўзгаришлар ва хатолар” 8-сон БҲХС талаблари орқали бухгалтерия ҳисобининг танланган услуби асосида такомиллаштириш таклифи “Жиззахдонмаҳсулотлари” акциядорлик жамияти танланган ҳисоб сиёсатини халқаро стандартлар асосида такомиллаштиришда фойдаланилган (“Жиззахдонмаҳсулотлари” акциядорлик жамиятининг 2024 йил 20-ноябрдаги 386-сон маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида “Жиззахдонмаҳсулотлари” АЖда товар-моддий захираларнинг бухгалтерия ҳисобини танланган услублари  ва уларни ёритиб бериш орқали ҳисоб сиёсатини шакллантириш имкони яратилган.