Тўйчиев Анваржон Набижоновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Глобаллашув шароитида ёшлар ижтимоий фаоллигини ошириш механизмлари” 09.00.04 – Ижтимоий фалсафа (фалсафа фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.4.PhD/Fal171
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Наманган давлат университети PhD.03/30.04.2021.F.76.06.
Илмий раҳбарнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Дехканов Наримон Бурхонжонович сиёсий фанлар доктори (DSc), профессор.
Расмий оппонентлар: Маматов Мамаджан Ахмаджанович, фалсафа фанлари доктори, профессор, Мусаев Одил Рахматович фалсафа фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Чирчиқ давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади глобаллашув жараёнларини ёшлар ижтимоий фаоллигини ошириш механизмларининг ижтимоий-фалсафий жиҳатларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
глобаллашув шароитида ёшлар ижтимоий фаоллигини оширишга доир ижтимоий (таълим, фаоллик, компотентлик, адаптативлик каби) факторларлар, инклюзив ўзгаришларига самарали таъсир этувчи ақлий парадигма сифатида, жамиятда инсон капиталини ривожлантирувчи омил эканлиги мантиқий асосланган;
ижтимоий мйносабатлар негизида фаоллик, детерминант сифатида жамиятдаги ижтимоий ўлчовларни бирлаштирган композит индекслар (лаёқат, истеʼдод, саломатлик, ахборот, ҳаётий стратегия) яхлитлигини таъминловчи прагматик индикатор эканлиги аниқланган;
замонавий жамиятнинг дифференциал ривожланиши ёшларнинг ўз ижтимоий мақсадларига эришиш конфигурациясида вужудга келувчи социал катаклизмларни олдини олувчи социализатор бўлиб, шахс ва жамоа ўртасидаги иррационал муносабатларини тартибга солувчи механизм эканлиги исботланган;
давлатнинг ижтимоий институционал механизмларининг эндоген (темперамент, салоҳият, мотивлар, ижтимоий харакатчанлик, ижтимоий кайфият) ва экзоген (ташаббускорлик, интеграциялашув, коммуникативлик, рационал салоҳият, лидерлик, креативлик) омилларини ривожлантирувчи динамик кўрсаткичлар фалсафий-субстатисонал асос эканлиги очиб берилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Глобаллашув шароитида ёшлар ижтимоий фаоллигини ошриш бўйича ишлаб чиқилган таклифлар асосида:
глобаллашув шароитида ёшлар ижтимоий фаоллигини оширишга доир ижтимоий (таълим, фаоллик, компотентлик, адаптативлик каби) факторларлар, инклюзив ўзгаришларига самарали таъсир этувчи ақлий парадигмаларни такомиллаштиришга доир таклиф ва тавсияларидан Ўзбекистон Республикаси спорт вазирлигининг ёшлар ишлари бошқармаси тасарруфидаги 788 та маҳаллаларда истиқомат қилувчи ёшлар ўртасида “Беш ташаббус олимпиадаси” мусобақаларини ўтказишда, фойдаланилди (Ўзбекистон Республикаси спорт вазирлигининг 2025-йил 28-февралдаги 02-16/2068-сон маълумотномаси). Натижада, ёшларнинг ўз ижтимоий мақсадларига эришиш конфигурациясида шахс ва жамоа ўртасидаги иррационал муносабатларини тартибга солувчи механизмларни такомиллаштиришга хизмат қилган;
ижтимоий мйносабатлар негизида фаоллик, детерминант сифатида жамиятдаги ижтимоий ўлчовларни бирлаштирган композит индекслар (лаёқат, истеʼдод, саломатлик, ахборот, ҳаётий стратегия) яхлитлигини таъминловчи прагматик индикаторларга доир илмий хулоса ва тавсияларидан Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлигининг Ички ишлар вазирлиги Маънавий-маърифий ишлар ва кадрлар билан таъминлаш департаменти тизимидаги иқтидорли ва ёш креатив ёш кадрларни кашф этиш, уларнинг инновацион ғоя ва лойиҳаларини ҳар тамонлама қўллаб-қувватлаш мақсадида “инновация-2024”, “Ички ишлар вазири кубоги” мусобақа ва танлови низомини ишлаб чиқишда, “Соғлом ҳаёт” махсус профилактик тадбири доирасида тарғибот учрашувининг назарий материалларини ишлаб чиқишда, Ички ишлар вазирлигининг 2022-йил 3-август кунидаги “Маънавият ойлигини ўтказиш тўғрисидаги” фармойишлари ва уларни амалга ошириш бўйича чора-тадбирлар дастурлари лойиҳасини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлигининг 2024-йил 6-июндаги 2/1375 – сон маълумотномаси) Натижада, жамиятда ижтимоий хотиранинг социокреатив (кумулятив, аксиологик, акмеологик) қонуниятларини юксалтириш ёшлар тарбиясидаги ахлоқий-меʼёр миллий маданият самарадорлигини оширишга хизмат қилган;
замонавий жамиятнинг дифференциал ривожланиши ёшларнинг ўз ижтимоий мақсадларига эришиш конфигурациясида вужудга келувчи социал катаклизмларни олдини олувчи социализаторлигига доир таклиф ва тавсияларидан Ўзбекистон Республикаси спорт вазирлигининг ёшлар ишлари бошқармаси тасарруфидаги 788 та маҳаллаларда истиқомат қилувчи ёшлар ўртасида “Беш ташаббус олимпиадаси” мусобақаларини ўтказишда, фойдаланилди (Ўзбекистон Республикаси спорт вазирлигининг 2025-йил 28-февралдаги 02-16/2068-сон маълумотномаси). Натижада, шахс ва жамоа ўртасидаги иррационал муносабатларини тартибга солувчи механизмларини аниқлашга ва “Беш ташаббус олимпиадаси” мусобақаларини ўтказиш ва оммавий спортни ривожлантиришда дастур ва сенарийларини тайёрлашга хизмат қилган;
давлатнинг ижтимоий институционал механизмларининг эндоген (темперамент, салоҳият, мотивлар, ижтимоий харакатчанлик, ижтимоий кайфият) ва экзоген (ташаббускорлик, интеграциялашув, коммуникативлик, рационал салоҳият, лидерлик, креативлик) омилларини ривожлантирувчи динамик кўрсаткичлар фалсафий-субстатисонал асос эканлиги очиб берилган. Ўзбекистон Республикаси ёшлар ишлари агентлигининг Наманган вилояти ёшлар ишлари бошқармаси фаолиятида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси ёшлар ишлари агентлигининг Наманган вилояти ёшлар ишлари бошқармасининг 2025-йил 25-февралдаги 01-08/59-сон далолатномаси). Натижада, “Беш ташаббус олимпиадаси” мусобақаларини ўтказиш ва оммавий спортни ривожлантиришда дастур ва сенарийларини тайёрлашга хизмат қилган.